Ramazan ayının vazgeçilmezi; bulgur!
07.06.2016 - 16:18 | Son Güncellenme:
Bulgurun faydası saymakla bitmiyor. Uzmanlar ramazan ayında sindirilmesi uzun süren, kana yavaş geçen, kan şekerini bir anda yükseltmeyen ve uzun süre tokluk hissi veren bulguru şiddetle tavsiye ediyor.
Buğday manganez ve potasyum mineralleri ve A, C, E, K, B6 ve B12 vitaminleri açısından oldukça zengin bir tahıl ürünü. Bulgur da buğdayın kaynatılma, kurutulma ve kırılmasıyla elde edilir. Her ne kadar teknolojik gelişmeler olsa da buğdaydan bulgur elde edilmesinin yöntemleri temelde hiç değişmemiştir.
Bulgur Anadolu'da yetişen buğdaydan elde edilirken pirinç Uzakdoğu'dan ihraç edilen bir tahıldır. Tahıllarda temel 3 anatomik kısım vardır: Kabuk, embriyo ve tükettiğimiz kısım olan endosperm tabakası. Vitamin ve lifi asıl içeren kısımlar kabuk ve embriyo tabakalarıdır. Bununla beraber pirinç modern yöntemler kullanılarak işlenmiş ve besin değerlerinin oranı düşürülmüştür.
Bulgur karbonhidrat ve nişasta oranı yüksek bir tahıl ürünüdür. Buğday ve pirinç yüksek oranda karbonhidrat içerirler. Aralarındaki fark ise bulgurun yarı oran daha fazla protein içermesidir. Protein oranı yüksek bir besin olduğu için de besleyici ve tokluk hissini gideren bir gıdadır.Buğday ile pirincin birbirinden ayrı olmasının sebebi buğday hasat edildiğinde kabuğundan ayrılır ama pirincin kabuğu üzerinde kalır. Başka bir işlem sonucu kabuğundan sıyrıldığında ise kahverengi pirinç oluşur. Buğday ve pirinç kimyasal oranlar açısından birbirine oldukça yakın iki tahıl ürünüdür.
Buna karşın buğday bulgura dönüşürken hiçbir kimyasal işlemden geçmez ve bu yüzden besin değerini korur. Buğdaydan bulgur yapılma işlemi sırasında buğday önce haşlanır. Kabuktaki mineral ve vitaminler suyla buğdayın merkezine taşınır. Yani buğdayın değerli bileşenleri iç kısma, öze gönderilir. Bu yüzden bulgur besin değerini kaybetmemiş bir üründür.
Bulgur ısıya maruz bırakıldığu için sindirimi oldukça uzun süren bir gıdadır. Bulgurun, karbonhidratların kandaki glukoz oranına etkisini ölçmek anlamındaki glisemik indeksi ise bir beyaz ekmeğin veya pirincin yarısı, yani 50 kadardır. Bulgurun sindirimi oldukça yavaşken beyaz pirincin sindirimi çok hızlıdır. Bu açıda da pirinçten kat be kat sağlıklı bir tercih olacaktır. Özellikle ramazan ayında yavaş sindirilmesi, uzun süre tokluk hissi vermesi ve kan şekerinde bir anda dalgalanmalara sebep olmaması baz alınarak buğday tüketimi arttırılmalıdr.
Bulgurun bir başka faydası ise vücutta kan şekeri seviyesinin dengelenmesini sağlamaktır. Bunu da kana yavaş karışıp kan şekerini bir anda yükseltmeyerek yapar. Bu sebeple özellikle diyabet hastaları tarafından tüketilmelidir. Buna karşın pirinç bir anda kandaki şeker oranını yükseltir ve insülin kandaki şeker oranını dengelemeye çalıştığından hemen yağa dönüştürülür. Bu da kısa süreli bir tokluk ve devamında yoğun bir açlık hissine sebep olur.
