22.08.2023 - 13:26 | Son Güncellenme:
Dünyanın en soğuk kıtalarında bulunan ülkelere göre bulunduğumuz coğrafya mevsimleri tam ve özellikleri ile yaşamamızı sağlamaktadır.
Kaç Derece Olduğunu Tahmin Bile Edemezsiniz! Dünyanın En Soğuk Yerleri Belli Oldu...
Libya’daki insanlar aşırı sıcakla uğraşırken, Kanada soğuktan donma noktasına ulaşıyor. Biz ise dört mevsimi yaşayan nadir ülkelerden biriyiz. Yazın güneşi, kışın karı, baharda yağmuru görebiliyoruz. Ancak bizim kadar şanslı olmayan ve -90 derecelere kadar düşen ülkeler de var. Dünyanın bazı bölgeleri yılın büyük bir kısmını çok soğuk ya da tamamen karla kaplı olarak geçiriyor.
Özellikle de kuzey ve güney kutup bölgelerinde soğuk hava etkisini daha sert gösteriyor. Yıl boyunca buzlarla kaplı olan bölgelerde, hava sıcaklığı ender olarak sıfırın üzerine çıkabiliyor. Dünyanın en soğuk yerleri listesinde ilk olarak Antarktika yer alıyor. Ancak Antartika kadar olmasa da o denli soğuk olan ülkeler de dünya üzerinde yer almaktadır. İşte dünyanın en soğuk ülkeleri;
1,71 km rakım yüksekliğinde olan Rogers Pass, ABD eyaleti Montana’nın kıtasal ayrımında bulunmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri’nde Alaska haricinde kaydedilen en soğuk hava ise 20 Ocak 1954 yılında −57 °C olarak şiddetli bir soğuk hava dalgası ile Rogers Pass’ta yaşanarak kayıtlara geçti. ABD’nin ana kara dışında olan eyaleti Alaska da dünya üzerindeki en soğuk yerlerden biridir. Yüzölçümü bakımından ise oldukça büyük olmasına karşın, zorlu hava koşulları sebebiyle çok az insanın yaşamaktadır. Bu bölgede yazın hava oldukça açık ve sıcaklık 34 derecelere kadar çıkabiliyor.
Ticaretin yoğun olduğu Yukon Nehri’nin ve Pelly Nehri’nin birleştiği kısım olan Kanada Yukon’da yer alan Fort Selkirk 1950’lerde ekstrem soğuklar nedeniyle terk edildi. Günümüzde yerleşim yeri olarak hâlâ devam etmekte ancak ulaşım oldukça sınırlı hâlde yürütülmektedir. Karayolu ulaşımı bulunmayan bu yere çoğu ziyaretçi uçak ve ya botlarla ulaşımı sağlamaktadır. Fort Selkirk de yılın en soğuk ayı Ocak ayıdır ve en düşük sıcaklık ise -58 °C olarak kaydedilmiştir.
Fairbanks’in 290 km kuzeyinde Bettles ve Alaska’nın 40 km güneydoğusunda yer alan Prospect Creek yılın büyük bir kısmını çok soğuk geçirmektedir. Bölge yarı Arktrik bölge özelliğini taşımaktadır. Arktrik bölge, kışları oldukça uzun süren ve yazları hemen sona eren anlamına gelir. Hava şartlarının şiddetli olması nedeniyle nüfus da oldukça azalmış durumda. Prospect Creek'in rekor düşük sıcaklığı ise -62 °C olarak bilinmektedir.
Snag kasabası, Alaska Otoyolu’nun yan yolunda ve Beaver Creek’in 25 km güneyinde yer alır ve Yukon, Kanada’da bulunur. Oldukça kuru iklimli bir kasaba olma özelliğini taşır. Hava son derece serin ve dondurucudur. Kasabanın en soğuk ayı Ocak ayıdır ve -63 °C ile geçmektedir.
Dünyanın en büyük adası olarak geçen Grönland’da yer alan Kuzey Buzu dünyanın en soğuk yerlerinden birisi olarak kabul edilir. Kuzey Yarım Küre de bulunan ve 2 bin 341 metre yüksekliğe sahip bu bölgede, hava sıcaklığı ise -66 dereceye kadar düşmektedir. Yüzde 81’i buzlar ile kaplı olan Grönland adasında, dört mevsim de kış yaşanıyor.
Almancadan gelen Eismitte uzun ortası anlamını taşır. Bu yerleşim yeri Grönland’ın iç kesimindeki Arktik’te yer almaktadır ve bu nedenle her tarafı buzlarla kaplı bir alandır. Adının anlamının hakkını vererek tam anlamıyla buz ortası ve ya buz merkezi olarak anılır. Bir keşif sırasında kaydedilen en düşük sıcaklık ise −64.9 °C olarak geçer.
North Ice yeri Britanya Kuzey Grönland Keşif görevinin Grönland üzerindeki araştırma istasyonu idi. Burası dünyanın bilinen beşinci soğuk yeri olarak kayıt edildi. Kaydedilen en soğuk hava ise −66 °C olmuştur ve istasyonun isim verilmesinde de etkili olmuştur.
Verhoyansk yeri, Rusya’nın en soğuk olarak bilinen belli başlı yerlerinden biridir. Kış boyunca geçirdiği soğuk hava oldukça yüksektir. Ancak bunun yanı sıra yazın yaşadığı sıcaklıklarla da kendini belli eden yerlerden biridir. Yani yaz ve kış arasındaki büyük derece farklılıkları ile de tanınır. Verhoyansk yeri soğuğun kuzey noktası olarak kabul edilir ve kaydedilen en düşük sıcaklığı -69.8 °C olarak 1892 Şubat ayında kayıtlara geçmiştir.
Oymyakon, Verhoyansk gibi soğuğun en kuzey noktası olarak kabul edilen diğer bir bölgedir. Buradaki alt zemin her daim donuk olarak görülür. 1924 yılında Rus bilimadamı olan Sergey Obriçev, Oymyakon meteoroloji istasyonunda en düşük sıcaklığı −71.2 °C olarak ölçtü. Oymyakon'da bir Ocak ayının ortalama sıcaklığı ise -50 derecedir.
Oymyakon'da okullar soğukluk -52 derecenin altına düştüğünde tatil oluyor. Oymyakon'da hava sıcaklığı kimi zaman o kadar düşüyor ki yerleşim yerindeki dolma kalemlerin mürekkebi dahi donuyor. Bununla birlikte insanların gözündeki gözlükler buz tutuyor. Ayrıca piller de sık sık soğuktan dolayı güç kaybediyor.
Vostok istasyonundan sonra dünyanın en soğuk ikinci bölgesi olma özelliğini taşımaktadır. Plato İstasyonu, Kraliçe Maud Topraklarında bulunan inaktif bir araştırma destek üssü olarak bilinir. En soğuk ayı Temmuz ayıdır ve kaydedilen en düşük sıcaklığı ise -84 °C olarak geçmiştir.
Rus Antartika araştırma istasyonu olarak geçen Vostok istasyonu Güney Kutbu’nda yer almaktadır. Buranın en soğuk ayı ise Ağustos ayıdır. Doğal en düşük sıcaklık da bu ayda yaşanır ve −89.2 °C değerinde ölçülmüştür.
Dünyanın en soğuk yeri olarak geçen -91 Derece ile Antartika kıtasında yer alan ve yaklaşık 4 bin metre yüksekliğine sahip Dome Fuji dağı olmaktadır. En düşük sıcaklık -91 derece olarak kayıtlara geçmiştir. Antartika kıtası üzerinde bulunur ve yaklaşık bir ölçüm ile 4 bin metre yüksekliğine sahiptir. - 91 derece birkaç dakika içerisinde bir canlının gözlerini, burnunu ve hatta akciğerlerini dahi dondurabilir.
Bilim adamları ise bu soğuk havayı gelişmiş uydu teknolojisi ile ölçebildi. Bununla birlikte araştırmayı ve ölçümü yapan merkez uydu ile sadece 1 kilometre karelik bir alan içerisinde ve fırtınasız sakin bir günde ölçüm yapılabildiği için mevcut sıcaklığın daha da düştüğü günler olduğunu tahmin edildiğini belirtti.
Uydular yardımı ile tespit edilen ve dünyanın en soğuk noktası olarak geçen Antartika'nın tam merkezi -93,2 derece olarak ölçüldü. Antarktika’nın tam merkezinde bulunan en soğuk nokta 2010 yılının 10 Ağustos tarihinde tespit edildi. Ted Scambos, Colorado Boulder’deki ABD Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezinde bu değerlerin hayal edilemeyecek derecede düşük sıcaklıklar olduğunu söyledi.
Bilim adamı Scambos ve ekip arkadaşları kutup yörüngesinde uydular aracılığı ile 30 yıllık hava verilerini ölçmektedir. Antartika da ölçtükleri en soğuk hava, karanlık kış gecesinde ve yüksek noktalarda ölçüldü. Scambos ve ekibi önümüzdeki yıllarda bu rakamı güncelleyeceklerini belirtti.