24.03.2021 - 09:59 | Son Güncellenme:
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca geçtiğimiz hafta bu haftayı belirterek bu açıklamayı yapmıştı:
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, "Gelecek haftadan itibaren 60-65 yaş grubunun aşılarına başlanacak. Yaşınız 60-65 arasındaysa lütfen telefon mesajlarınızı dikkatle takip edin." ifadelerini kullandı.
Aşı randevusu MHRS, e-Nabız ya da 186 üzerinden alınabiliyor. T.C. kimlik numarası ve şifresi ile giriş yaparak hastane ve hekim seçimi yapabiliyorsunuz. Aşı durumu sorgulamak için aralarda boşluk bırakarak AŞI, T.C. kimlik numarası, T.C. kimlik seri numarası son 4 hanesi 2023'e kısa mesaj atılıyor.
Kovid-19 aşısı olacak 80 yaş ve üstündeki vatandaşlar, mobil uygulama veya internetin yanı sıra MHRS Alo 182 hattını arayarak da aşı randevularını alabiliyor.
Vatandaşlar, kendilerine en yakın aile hekimlikleri ile tüm kamu, özel ve üniversite hastaneleri için randevularını oluşturabiliyor.
Vatandaş, randevusu ile hekime gittiğinde hekimler “AŞILA” mobil uygulamasını kullanarak, vatandaşın T.C. Kimlik numarası, randevu barkodu, randevu numarası ya da randevu listesi içerisinden kişi bilgilerine erişip sorgulama yapabiliyor. Böylelikle sorgulanan kişiye ait bilgiler görüntüleniyor. Ardından uygulayacağı aşının QR kodunu uygulama üzerinden okutarak, hem aşıya ait bilgileri kaydediyor, hem de aşının uygunluğunu kontrol ediyor. Hekim QR kodu okuttuğunda aşının saklama koşulları, soğuk zincir doğrulaması Aşı Takip Sistemi üzerinden sorgulanıyor, uygunsa aşı yapılıyor, değilse işlem iptal ediliyor.
Hekim kaydı tamamlayıp vatandaşa aşıyı uyguladığında vatandaşın hem telefonuna kısa mesaj bilgilendirmesi yapılıyor, hem e-Nabız hesabındaki “Elektronik Aşı Kartı”na kaydediliyor, hem de Hayat Eve Sığar hesabına gönderiliyor.
Bundan sonraki aşamada, vatandaş dilerse hekim, “AŞILA” uygulaması üzerinden 2. doz aşı randevusunu verebiliyor. Hekimler, 2.doz için belirlenen tarih aralığından uygun zaman dilimine göre 2.doz aşı randevusunu oluşturabiliyor. Aşı türüne göre ilk dozdan itibaren o aşı için belirlenen süre geçene kadar randevu verilmesi engelleniyor. Randevu oluşturulduğunda bu randevu bilgisi de yine kısa mesaj ile vatandaşa gönderiliyor ve e-Nabız hesabında yer alıyor.
2. dozun uygulanması ile aşılama tamamlandığında vatandaşlar, her iki aşısının bilgisini e-Nabız hesabı ve Hayat Eve Sığar’dan görüntüleyebiliyor. Ayrıca aşı kartını hem İngilizce hem Türkçe olarak PDF halinde indirip karekodu okutarak belge doğrulaması yapabiliyor.
Covid-19 aşılama süreci sağlık personelinin aşılanması ile başladı, belirlenen öncelik gruplarıyla devam ediyor. Sağlık Bakanlığı aşının stok ve soğuk zincir aşamalarından, vatandaşın öncelikli grup bilgisi ve randevusuna, hekimin aşıyı kaydetmesine ve ikinci doz randevusunu vermesine kadarki tüm süreci elektronik ortamda yürütüyor.Öncelikle vatandaşların Covid-19 aşısı için aşı grubunda olup olmadıklarını öğrenmeleri gerekiyor. Bunun için iki yol var. Vatandaşlar, e-Nabız hesaplarına girerek “Covid-19 aşı durumunu sorgula” sekmesi altından bunu kolaylıkla öğrenebiliyor. İkinci yol ise, aralarında boşluk bırakarak AŞI, T.C. Kimlik Numarası ve T.C. Kimlik Seri Numarasının son 4 hanesini 2023’e kısa mesaj atmak. Gelen mesajla vatandaşlar aşı grubunda olup olmadığını öğrenebiliyor. Bu aşamanın ardından aşı onam formuna hem e-Nabız’dan hem gelen kısa mesaj ile erişebiliyor.Vatandaş aşı grubunda yer alıyor ise, aşı randevusunu e-Nabız üzerinden MHRS’ye bağlanarak ya da MHRS web, mobil uygulamalarını kullanarak ve ALO182 hattını arayarak alabiliyor. Tüm randevu bilgileri hem e-Nabız’da hem de vatandaşın cep telefonuna gelen kısa mesajda yer alıyor.
Bugüne kadar COVID-19 aşılarına yönelik gerek yürütülen klinik çalışmalarda gerekse mevcut aşı uygulamalarında ciddi yan etkilere rastlanmamıştır. Aşılama sonrasında görülen yan etkiler sıklıkla hafiftir.
Bunlar; yorgunluk, baş ağrısı, ateş, titreme, kas/eklem ağrısı, kusma, ishal, aşı uygulanan bölgede ağrı, kızarıklık, şişlik gibi hafif yan etkilerdir. Ancak nadir de olsa alerjik reaksiyonların olabileceği göz ardı edilmeden aşı uygulamasından sonra bir rahatsızlık hissedilmesi durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması ve hekime yakın zamanda aşı olunduğu bilgisinin iletilmesi unutulmamalıdır.
Yan Etkilerle Karşılaşıldığında Yapılacaklar
Aşı sonrasında sık olarak karşılaşılabilecek durumlar ve bu hafif durumlara yönelik destekleyici yaklaşımlar şunlardır:
• Aşı uygulanan bölgede ağrı/şişlik/kızarıklık
Aşı uygulanan kolunuza yüksekte olacak şekilde pozisyon veriniz. Soğuk uygulama yapınız. (Örnek: Soğuk suyla ıslatılmış bir havlunun aşı yapılan bölgeye uygulanması vb. Bu sırada cilde doğrudan buz temas ettirilmesinden kaçınılmalıdır.)
Parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanılabilir.
• Yorgunluk
İstirahat ediniz, yeterli sıvı aldığınızdan emin olunuz.
• Hafif ateş, titreme
İstirahat ediniz, yeterli sıvı aldığınızdan emin olunuz, parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanabilirsiniz.
• Baş ağrısı
Parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanabilirsiniz.
• Kas/eklem ağrısı
İstirahat ediniz, yeterli sıvı aldığınızdan emin olunuz, parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanabilirsiniz.
• Kusma, ishal
Bol sıvı takviyesi yapabilirsiniz, beslenmenizi ishal diyetine uygun olarak düzenleyebilirsiniz. Ağızdan sıvı ve gıda alınamayacak kadar kusma olması durumunda sıvı kaybı olabileceğinden sağlık kuruluşuna başvurunuz.
COVID-19 aşısı uygulamasından sonra bunların dışında aşıyla ilişkili olabileceği düşünülen bir rahatsızlık hissedilmesi durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.