Ziraat Odaları'ndan TMO'ye sert tepki

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, tüccarın Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) açıkladığı fındık fiyatından memnun olduğunu, üreticinin ise zora düştüğünü söyledi.
Bayraktar, “Tüccarın rakibi konumunda olan TMO, fındık fiyatı ve alım politikasını açıkladığında rahatsız olan tüccar değil çiftçi olmuştur. Çiftçinin ‘kara gün dostu’ olması gereken TMO, çitçimize dostluğunu göstermeyerek onu üzmüş, tüccarı ise mutlu etmiştirö dedi.
TZOB Başkanı Bayraktar, düzenlediği basın toplantısında "Türkiye Kanatlı Sektör Raporu"nu açıkladı. Bayraktar ayrıca fındık alım fiyatlarının açıklanmasından sonra yaşanan gelişmeler ve tarım sektörünün genel sorunlarını değerlendirdi. Bayraktar, açıklanan fiyatın tavan fiyat olduğunu, fındık fiyatında istikrarın sağlanamadığını dile getirerek, serbest piyasada kilo başına fiyatın 1,6 YTL kadar düştüğünü söyledi. TMO’nun kademeli fiyat uygulamasıyla arzı zamana yaymanın politikanın amaçlarından birisi olduğunu kaydeden Bayraktar, "Gerçekte TMO’ya ürün satmak üzere alınan randevuların yüzde 61’inin Eylül-Ekim aylarında olduğu görülmüştür. Çünkü meyilli arazilerde çok zor şartlarda emeğiyle, sermayesiyle üretim yapan, fındıktan başka geliri olmayan çiftçimiz, bankalara, esnafa, tüccara, toplayıcılara borçludur. Bu yüzden ürünü bir an önce satma çabasındadır" diye konuştu.

-"MÜDAHALE AMACINA ULAŞMADI"-
TMO’nun uygulanan politikadaki hata ve eksikliği gidermesi gerektiğini kaydeden Bayraktar, "Fındık ve mısır fiyatları TMO’nun açıkladığı fiyatın çok altına düşmüş, müdahale amacına ulaşmamıştır" dedi. Bayraktar, dünya üretiminde ve ihracatta lider olunan fındıkta istikrarlı bir politikaya ihtiyaç duyulduğunu vurgulayarak, sözlerini şöyle sürdürdü:
“TMO açıkladığı fındık politikasıyla çiftçiyi perişan etmiş ve çiftçimiz tüccarın insafına bırakılmıştır. Devletin fedakarlığı boşa gitmiş, ülkemiz ve çiftçimiz kaybetmektedir. Fındığın dünya piyasalarındaki değeri, talep durumu ve üretim maliyeti dikkate alınarak TMO açıkladığı fiyatı yeniden gözden geçirilmelidir. TMO tüccar gibi peşin para ile piyasaya girmeli, üretici randevu almak ve ürün teslim etmek için kuyruklarda sefil olmamalıdır. Üretici teslimatta günlerce kuyrukta beklemekte, hızlı alım yapılarak bu durum önlenmelidir. Bunlar yapılmadığı takdirde tüccar fiyatları daha da aşağı çekecek ve üreticimiz çok daha kötü durumlara düşecektir."

-“SPEKÜLATİF FİYAT ARTIŞLARI ÖNLENDİ"-
Birliğin uyarılarının ve alınan tedbirlerin sonuç verdiğini dile getiren Bayraktar, “Özellikle başta baklagiller olmak üzere pirinç gibi endişe edilen ürünlerde tüketici fiyatlarının aşırı derecede artması engellenmiştirö dedi. Bayraktar, Ramazan ayının ilk haftasında geçen haftaya göre perakende seviyesinde bazı ürünlerde artış görüldüğünü, bazı ürünlerde de azalma meydana geldiğini kaydetti. Bayraktar, “Özellikle Ramazan ayında önemli fiyat artışları beklediğimiz baklagillerden kırmızı mercimek, nohut, yeşil mercimek, kuru fasulyede market raflarında önemli bir artış gerçekleşmemiştir. Bu ürünlerde fiyat değişiminin olmaması uyarılarımızın etkili olduğunun bir göstergesidir. Açıklamalarımız fiyat artışlarını frenlemiştir. Beklentimiz, Ramazan ayı boyunca tüketici fiyatlarının artırılmamasıdır" diye konuştu. Ramazan boyunca gıda denetiminin sahipsiz bırakılmaması gerektiğini dile getiren Bayraktar, "Ramazan ayında birtakım stokçulara ve fırsatçılara fırsat verilmemelidir. Bu şekilde yapılması muhtemel fırsatçılığa mani olunmalı, üreticilerimiz ve tüketicilerimiz mağdur edilmemelidir" dedi.

-“DÜNYADA YEM HAMMADDE FİYATLARI HIZLA ARTIYOR"
“Türkiye Kanatlı Sektör Raporuönu açıklayan Bayraktar, kanatlı ürünleri üretiminin geçen 16 yıllık süreçte dünyadaki ortalama büyümeyi geçtiğini belirtti. Türkiye’de kanatlı ürünleri üretiminin, 2001 ekonomik krizinde ve 2006 kuş gribi krizinde sekteye uğradığını belirten Bayraktar, kanatlı eti üretiminin ise sürekli bir artış trendi yaşadığını, yumurta üretimine göre krizlere ve şoklara daha dayanıklı olduğu belirtti. Kanatlı yeminde kullanılan hammaddelerin ağırlıklı olarak ithal edildiğini dile getiren Bayraktar, dünyada yem hammadde fiyatlarının hızla arttığını vurgulayarak, şunları söyledi:
“Dünya’da birçok yem hammaddesi biyoyakıt üretiminde kullanılmaya başlamış, ülkeler her geçen gün artan talebi karşılamak için üretimlerini artırmaya başlamışlardır. Kanatlı sektörünün ithalata bağımlı olduğu yem hammaddelerinin bahsedilen nedenlerle talebinin artması, dünya fiyatlarını da hızla artmasına neden olmuştur. Dünyada son iki yılda mısır fiyatları yüzde 101, soya fiyatları yüzde 123 ve soya fasulyesi küspesi fiyatları da yüzde 123 oranında artmıştır. Yani fiyatların kısa vadede düşmesinin beklenmediği de düşünülecek olursa, eskiden olduğu gibi bu ürünleri yakın zamanda ucuza almanın mümkün olmayacağı söylenebilir."

-“KARMA YEM FİYAT ARTIŞLARI SEKTÖRÜ TEHDİT EDİYOR"
Bayraktar, karma yem fiyatlarının da hızla arttığını ve fiyat artışlarının sektörü ciddi olarak tehdit ettiğini kaydetti. Bayraktar, “Özellikle son 3 yılda ciddi oranda fiyatların artmış olması durumun vahametini net olarak ortaya koymaktadır. Bunu bağımlı olduğumuz ithal yem hammaddelerin dünya fiyatlarının hızlı bir şekilde artmasına bağlamak mümkündürö dedi. Bayraktar, Avrupa Birliği’nin mevzuatları uygulandığı takdirde üreticilerin ek maliyet artışlarıyla karşı karşıya kalabileceklerini belirtti.
Bayraktar, kümeslerde kullanılan elektrik fiyatlarına 2008 yılında yapılan zamların üreticileri sıkıntıya soktuğunu kaydetti. Kanatlı kümeslerinde kullanılan elektriğe 2005-2007 yıllarında hiç zam yapılmadığını söyleyen Bayraktar, bu yılın son yedi ayında toplam yüzde 44.8’lik zam yapıldığını, yedi ayda yapılan zamların üreticileri ciddi oranda etkilediğini kaydetti. Bayraktar, Ekim ayında elektriğe yeniden zam yapılması halinde üreticilerin maliyetlerinin daha da artacağını vurguladı.
Kuş gribi döneminde toptan fiyatlar azalırken, perakende kanatlı eti fiyatlarının arttığını kaydeden Bayraktar, “Sektör ne kadar kriz yaşarsa yaşasın perakende fiyatların düşmemesi, perakende sektörünün krizlerden olumsuz etkilenmediğini göstermektedir. Toptancılar ise krizlerden olumsuz etkilenmekte, bu da fiyatlardaki düşüşle kendini göstermektedirö dedi. Üretim maliyetlerinin yüksekliğinin kanatlı eti ihracatında rekabeti zorlaştırdığına dikkat çeken Bayraktar, maliyetlerin yüksek olmasının dış ticarette önemli aktörlerle rekabetti zorlaştırdığını söyledi. Bayraktar, AB’nin 2014’te kanatlı eti ve yumurtada açık vereceğinin tahmin edildiğini, Türkiye’nin bu fırsatı iyi değerlendirmesi gerektiğini belirtti.