01.06.2014 - 02:30 | Son Güncellenme:
ZEYNEP AKTAŞ
Gelişmekte olan piyasalara ilgi sürüyor. Bu piyasalarda son üç ayda yükseliş hız kesmeden devam ederken yansıması Borsa İstanbul’da da gözleniyor. İlk etki endeksi taşıyan hisselerde. Banka ağırlıklı olan bu hisseler, faizdeki indirimin de etkisiyle tekrar öne çıktı. Borsa yatırımcısı için şimdi de gözler ihracatçı şirketlere çevrilmiş durumda. Faizdeki düşüşün devam etmesi ile kurun güçlenmesi ve bunun da ihracatçı firmaların işine yarama beklentisini artırıyor. Yatırımcılar da pozisyonlarını bu ihtimali göz önünde bulundurarak yeniden gözden geçiriyor.
Kurdaki hareketliliği sadece borsacılar değil birikimini mevduatta değerlendirenler de izliyor. Geçen yıl mayıs sonunda 1.87’de olan dolar, bir ara 2.39 sınırına kadar geldiyse de şimdi 2.10’da. Kurdaki artış yüzde 12.08’e denk geliyor. Bir bakıma şimdilerde bankaların kampanyalarında mevduat çekmek için verdikleri “hoş geldin faizi” ile aynı seviyede. Bu yönü ile dolarda pozisyon alanlar açısından mevduat cazip görünmese de meseleye risk getiri yönü ile bakıldığında aksi sonuca varmak da mümkün.
İhracat şampiyonları...
Piyasalardaki gelişmelere bakıldığında trendin ihracatçı şirketlere döndüğü söylenebilir. Olası faiz indirimi ve buna bağlı olarak kurda beklenen artış, ihracatcı şirketlere ilgiyi canlı tutuyor. Borsacılar ihracat şampiyonlarını izlemeye başladı.
İhracat nisanda 13.4 milyar dolara yükseldi. İhracatta artışı destekleyen temel unsur liranın değer kaybı. AB ülkelerindeki ekonomik toparlanmanın da artan ihracata etkisi bulunuyor. Kuşkusuz borsadaki her işlemin bir dayanağı bulunuyor. Şimdilerde ise bu dayanak, kurdaki artış ve AB’deki talebin canlanacağı beklentisi. Söz konusu beklenti ihracatçı şirketlere yöneltiyor.
En fazla ihracat yapan şirketler
Bu yılın ilk çeyreğinde yurtdışı satışları en yüksek şirketlere baktığımızda Türk Hava Yolları (THY), Tüpraş, Ford Otosan, Arçelik, Vestel’in ön plana çıktığını görüyoruz. Türk Hava Yolları’nın bilet fiyatlarını düşürmesi yolcu trafiğini artırıcı etki yaratıyor.
Ayrıca, şirket için yeni açılan hatlara bağlı olarak artan yolcu sayısı ve yabancı para birimlerinin TL karşısında değer kazanması net satış gelirlerini destekledi. THY Genel Müdürü Temel Kotil, ilk dört ayda yolcu sayılarının yüzde 21 arttığını hedeflerinin ise bu yıl yaklaşık 60 milyon yolcu taşımak olduğunu söylüyor.
Türkiye’nin en fazla ihracat gerçekleştiren kuruluşu olan Tüpraş ise ilk çeyrek verilerinde de öne çıkıyor. İhracatta öne çıkan şirketler içerisinde bulunan Koç Grubu şirketlerinin öncü olduğu gözleniyor.
Kârda olanlar...
İhracatını en fazla artıran ve kârda olan şirketlere baktığımızda ise 50 milyon TL’nin üzerinde ihracat yapan firmalar arasında Trakya Cam, Klimasan, Bagfaş ve Kütahya Porselen’in öne çıktıklarını görüyoruz.
Söz konusu firmaların ihracatlarını yüzde 13.30’un üzerinde artırdığı görülüyor.
Bankalardan vazgeçilmiyor!
Faizlerin inme eğilimine girmesi ile yükselişleri hız kazanan banka hisseleri, üç ayda endeksin yüzde 30 yükselmesini sağladı. Gerçekleşen çıkışla birlikte BİST 100 Endeksi 80 bin sınırına dayandı. Şimdi gözler geçtiğimiz yıl mayıs ayında test edilen 93 bin seviyesinin yeniden görülüp görülmeyeceğine ilişkin.
Bilindiği gibi geçtiğimiz yıl 22 Mayıs günü FED açıklaması ve hemen adından Gezi olayları ile Endeks sert bir düşüş gerçekleştirmişti. Sonrasında aralık ayında gerçekleşen rüşvet ve yolsuzluk operasyonu ile başlayan gerilim ile endeks dip seviyelerini görmüştü.
Şüphesiz bu gerekçeler içerisinde Endeksin gerilemesinde temel etmen gelişen piyasalarda yaşanan sıcak para hareketi. Gelişmekte olan piyasalardan fon çıkışı yaşanmadığı sürece piyasalarda bahar rüzgarı esmeye devam ediyor.