23.06.2023 - 07:01 | Son Güncellenme:
DUYGU ERDOĞAN - Ekim döneminde çiftçi için büyük bir sorun olan kurak dönem yerini mart ayından bu yana yağışlı bir ortama bıraktı. Ancak bu sefer de haziran ayının beklenmeyen şekilde yağış etkisinde geçmesi, sürekli ıslak toprak ve serin hava hububat ekili alanlarda çeşitli hastalıkları beraberinde getirdi. Hasat tarihlerini de değiştiren yağış, özellikle İç Anadolu’da verimin belirleyicisi olacak. İlkbahar yağışlarının oldukça önemli olduğu hububat ekili alanlarda, mart, nisan ve mayıs yağışları rekolte artışını işaret etmişti. Bitkinin sıcak ve kuru havaya ihtiyaç duyduğu haziran ayında ortalama üzerinde yağış alan bölgelerde ise şimdi verim konusunda endişeler var. Bölge ziraat mühendisleri bitkinin hasada doğru gittiği bu süreçte lokal olarak hastalık ve kayıpları işaret etse de genel itibarıyla hububatın sezonu iyi geçireceğini ifade ediyor.
Hasat tarihi kaydı
Aşırı yağış, bölgelerdeki ekili alanlarda mantar kökenli hastalıkları besliyor. Bu nedenle mantar, pas, süne gibi hastalıklar, bitkilerde sararma gibi lokal sorunlar dikkat çekiyor. Yağışın devam ettiği bölgelerde hastalıklara karşı mücadele de zorlaşıyor. Bazı şehirlerde ise yine lokal olarak aşırı yağışın sele dönüşmesi, dolu, uzun süreli yağışlar ekili alanların zarar görmesine de neden oldu. Başta Sivas ve Konya’da belli alanlar olmak üzere Niğde, Aydın, Karaman, Erzincan, Sakarya, Samsun, Amasya, Çorum, Tokat, Manisa, Burdur gibi pek çok şehirden kayıplara ilişkin çiftçinin destek talebi de iletiliyor.
Konya’daki son durumu değerlendiren Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Soylu, “Özellikle kış dönemi ciddi anlamda kurak geçti ama martla birlikte ortalama üzerindeki ilkbahar yağışları hububat ekili alanlara büyük fayda sağladı. Haziran da ülke genelinde yağışlı geçiyor. Asıl sıkıntı olan yağışın dağılımı. Haziran ayında ve belli alanlara yoğun yağış mantar kökenli hastalıkları besledi. Yağışlı bahardan sonra daha sıcak ve kuru bir dönem beklenir ancak bu olmayınca özellikle hasat süreçlerinde 15 gün gecikmeler olacaktır. Ancak genel itibarıyla bir zarardan bahsetmek doğru olmaz. Lokal kayıplar olsa da olumlu etkiler ağır basıyor” dedi.
‘Tarlalar kontrol edilmeli’
Konya’da yoğun yağışlarla birlikte lokal olarak ekili arazilerde süne ve kök hastalıkları görülmeye başlandı. Karatay Ziraat Odası Başkanı Rifat Kavuneker, yağışların ekili arazilerde hastalıklara neden olması durumunda verim ve kalitenin düşeceğini anlatırken, buna karşılık üreticinin mutlaka tarlalarını kontrol ederek, bir hastalık görülmesi durumunda mücadeleyi geciktirmemesi gerektiğini ifade etti. Kavuneker, ‘’Fazla yağışlar nedeniyle güneş olmayınca hastalıklar oluşabilir. Çiftçilerimizi sürekli uyarıyoruz, her gün tarlalarına bakmaları ve hastalık varsa ilaçlamaları gerekiyor. Çünkü hastalık nedeniyle hem tane kaybı hem de kalitesi düşük olabilir. Onun için gün aşırı ya da her gün tarlalarını kontrol etsinler” dedi.
Daldaki meyveyi de vurdu
Hububat hasat mevsimine denk gelen yoğun yağışların bu alanlarda etkisi olduğu gibi dalda gelişmiş meyvelerde de olumsuz etkileri kaydedildi. Meyve ağaçlarına kimi zaman dolu, kimi zaman ise yoğun ve aralıksız yağmur olarak düşen yağışlar, zararlar oluşturdu. Yanı sıra patates ekili alanlar, şekerpancarı, soğan, haşhaş tarlalarında da bölgesel olarak sorunlar meydana geldi.
Karaman Ziraat Odası Başkanı Mehmet Bayram, şehirde 1 milyon dekar alanın kıraç ekim alanı olduğunu belirtirken, “Bu hafta da yağış sürüyor. Bereket aynı zaman da afet de olabilir. Bu nedenle yağışlardan etkilenen çiftçilerin desteklerle korunması lazım. Yağış sürerken bitki hastalıklarıyla mücadele de zor oluyor. Hangi üreticinin ne kaybı varsa şartsız karşılanmalı. Çünkü bu ekili alan çiftçinin hem bugünkü ekmeği, hem de yarınki üretiminin destekçisidir” diye konuştu.