Ücretli doğum izninden sonra ‘esnek’ çalışma

AK Parti, uzun süredir üzerinde çalıştığı “Kadın İstihdamı ve Doğum” paketini tamamladı. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Şahin ile Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz’ın aylardır üzerinde çalıştığı paket, hükümetin Demokratikleşme Paketi’nden sonraki “en iddialı ve güçlü çalışması” olarak tanımlanıyor. Tamamlanan paketin, yılbaşına kadar Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanması ve yerel seçim öncesi kadın seçmenlere “müjde” verilmesi amaçlanıyor.

NÜFUS VE AİLE POLİTİKALARI

Kamuoyunda “Doğum ve 3 Çocuk Paketi” olarak bilinen çalışma, Başbakan tarafından “Türkiye için Nüfus ve Aile Politikaları Kapsamında Yapılan Mevzuat Çalışmaları” adıyla kamuoyuna lanse edilecek. Pakette, doğum yapan kadının ücretli iznini tamamladıktan sonra 6 aya kadar yarı zamanlı çalışmasını içeren köklü değişiklikler getiriyor. Ayrıca kadının doğum sonrası kademe ilerlemesi ve pozisyon kaybına uğramasını engellemek için işverene yeni yükümlülükler de getiriliyor. Edinilen bilgiye göre, çalışan annelerin çocuk bakımı konusunda yaşadığı sıkıntıları yakından takip eden Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, kadın istihdamını arttıracak modeller için yurtdışındaki örnekleri de inceleyerek yeni önerileri masaya sürdü. Diğer üç bakanlık önerileri uygun bularak, pakete aldı. İşte AKŞAM’ın ulaştığı paketteki başlıklar:

DOĞUM İZNİ 3 AY ARTIYOR

- İşverenin itirazları ve “kadın istihdam etmeyiz” yönündeki tepkisi nedeniyle doğum iznini 24 haftaya çıkarma projesinden vazgeçildi. Ancak halen doğumdan önce 8 hafta, doğum sonrası 8 hafta olan doğum izni süresi, toplamda 18 veya 19 haftaya çıkarılacak. Sürenin ne olacağına Başbakan karar verecek.

- Ücretli doğum izni sonrasında kadınaesnek çalışma seçeneği sunularak, çalışan annelere kendi çocuklarına belli bir süre daha bakabilme yolu açılacak. Esnek çalışmada, çocuk sayısına göre değişen modelleme yapılarak, Fransız örneği esas alındı. Kadın istihdamında yüzde 70’e ulaşarak Avrupa’nın en iddialı ülkesi olan Fransa’da, bunun yüzde 40’lık bölümü esnek çalışmayla sağlandı.

KARİYERE ÖZEL DÜZENLEME

Doğum yapan kadın memur, ücretsiz izin kullandıysa bu süreye ilişkin primleri borçlanarak ödeyebilecek. Kadının memurun, ücretsiz doğum izni süresinde geçen süresi, erkeklerin askerlik hizmetinde geçen sürelerinin “kademe ve derece ilerlemesinden sayılması” ile aynı işleme tabi olacak. Böylece kadın memurlar, ücretsiz izin nedeniyle kariyer kaybına uğramayacak.

ÜÇ ÇOCUK İÇİN BORÇLANMA VAR

- Sigorta primlerinin ödenerek, emeklilik süreci açısından işletilmesine ilişkin borçlanılabilinecek çocuk sayısı da 2’den 3’e çıkarılacak.

- İşveren doğum iznini ücretli veya ücretsiz olarak tamamlayan işçiyi en geç iki ay içinde eski konumunda veya benzeri yerde derhal istihdam edecek. İşveren, kadın işçiyi eski istihdam edildiği noktada boş yer yoksa, boşalacak ilk görevde veya kadın işçinin tercih ettiği noktada istihdam etmek zorunda olacak.

HAMİLEYE VE YENİ ANNEYE TAYİN YOK

- Kadınlar, hamileliğin yirmi dördüncü haftasından (6 ay) itibaren ve doğumdan sonraki bir yıl boyunca başka bir yere tayin edilemeyecek. Kadın, sağlık durumunu tabip raporunda belgelemesi hâlinde hamileliğin yirmi dördüncü haftasından önce de bu haktan yararlanabilecek.

YARI ZAMANLI ÇALIŞMA HAKKI

- Esnek çalışma, “yarı zamanlı çalışma” hakkını içerecek. Buna göre kadınlar doğum izni sonrasında kendi isteklerine göre, “sabahtan öğlene kadar” ya da “öğleden akşama kadar” çalışama hakkına sahip olacaklar.

- Esnek çalışma hakkı için kadına tanınan süre, ilk çocuğunu yapan anne için 6 ay ile sınırlı olacak. İkinci ve üçüncü çocuğunu yapan anneye ise çok daha uzun süre esnek çalışma imkanı getirilecek.

- İlk çocuğunu yapan anne, doğum izninin bitiminde 6 aya kadar part time çalışabilecek. Bu hakkın, ilk iki ayında kadın maaşını tam olarak eksiksiz olarak alacak.