‘TMO alım fiyatı10 lira olmalı’

Duygu Erdoğan - Buğdayda ilk hasadın başlamasına günler kaldı. Haftaya Çukurova’da başlayacak hasat öncesi çiftçiler Toprak Mahsulleri Ofisi’nin alım fiyatını açıklamasını bekliyor. Bu fiyat, üreticinin zarar etmeden, tüccar tarafından düşük fiyat verilmeden satış yapmasına imkan sağlıyor. Geçen sezon fiyatları Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan haziran ayı başında açıklamıştı. Seçim süreci devam ederken bu hafta alım fiyatının açıklanması için çiftçinin umudu yüksek. Üreticinin fiyat beklentisi ise 10 lira (kg) olarak belirtiliyor. Buğdayda ekim sezonunda yaşanan kuraklık üreticileri zorlasa da gelinen süreçte yağışlı havanın etkisiyle rekoltede geçen yıla göre artış bekleniyor. Bu kapsamda 21 milyon ton buğday rekoltesi öngörülüyor.

Pandemi ve ardından dünyanın önemli buğday üreticilerinden Ukrayna ile Rusya arasındaki savaş ortamı gıda güvenliği konusunu gündeme taşımış, ayrıca iklimsel sorunlarla birlikte bu endişe daha da artmıştı. Bu nedenle başta buğday gibi ana ürünler olmak üzere ülkeler stok tutma, üretimi artırma yoluna gitmişti. Bu süreçteki yoğun talep ise buğdayda fiyatları hızla tırmandırmıştı. Gelinen süreçte piyasaların daha sakin tepki verdiği, fiyatların düştüğü görülüyor.

En çok TMO aldı

Pandemi süreci ve savaş ortamı nedeniyle ic piyasada yeterli ürüne sahip olmak isteyen TMO bu dönem için çiftçiyi memnun edecek fiyatlardan alım yapmıştı. Toprak Mahsulleri Ofisi, geçen sezon sert ekmeklik buğdaya ton başına 6 bin 50 lira alım ve 1000 lira prim bedeli olmak üzere toplam 7 bin 50 lira ödeme yapmayı açıklamıştı. Birkaç hafta sonra ise alım fiyatları ton başına buğdayda 400 lira artırılarak ton başına 6 bin 450 liraya çıkarılmış, böylece prim bedeliyle birlikte 7 bin 450 lira ödenmişti. Buğday üreticisi de ürününün büyük kısmını TMO’ya satma yoluna gitmişti. 

21 milyon tonu geçebilir 

Uluslararası Tahıl Konseyi (IGC), 2023/24 sezonuna ilişkin dünya hububat tahminlerini paylaştığı mart ayı raporunda, küresel buğday üretiminin, küresel anlamda düşük seyredeceği öngörüsünde bulunmuştu. Buna karşılık Türkiye’de bu sezon rekoltenin yükselmesi bekleniyor. Ulusal Hububat Konseyi (UHK) yakın zamanda buğdayda rekolte tahminini 20 milyon 750 bin ton olarak açıkladı. Trakya ve İç Anadolu’da devam eden yağışlarla birlikte gelişimin  sürdüğünü anlatan UHK Başkanı Özkan Taşpınar, bundan sonraki saha ziyaretleri sonucunda rekoltenin 21 milyon tonu geçme ihtimali de olduğunu ifade etti. 

Maliyeti 7 lira

Haftaya buğday hasadının büyük oranda başlaması beklenen Çukurova’da 28 Mayıs’ta yapılacak seçim öncesi buğday alım fiyatının açıklanması bekleniyor. Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, “Geçen sezon yaşadığımız kayıpları bu yıl telafi ettik. İyi bir rekolte bekliyoruz. Ancak ekim sezonunda yaşadığımız kuraklık, girdi maliyetlerindeki büyük artış, çiftçinin çektiği zorluklar göz ardı edilmemeli ve gelecek sezonu şimdiden gönül rahatlığı ile planlayabilecek bir fiyat iletilmeli. Buğdayda 1 kg maliyeti 7 lira civarında, üreticiler olarak kaybetmemek için 10 lira fiyat bekliyoruz. Ayrıca hiçbir çiftçimiz ayrılmadan hepsine buğday prim bedeli ödemesi de sürdürülmeli. Enflasyon karşısında çiftçimizi ezdirmeyelim” diye konuştu.