Tescilli kestane kapıları açacak

Aydın kestanesi, geçtiğimiz günlerde Avrupa Birliği’nden coğrafi işaret olarak tescil edildi. Bu referansın; bir taraftan şehrin dünya çapında kestane tanıtımına önemli katkı yapacağı, diğer taraftan ise yeni pazarların kapısını aralayacağı öngörülüyor. Bu sayede daha kaliteli ve verimli üretim ile üreticinin kazancının da artacağı tahmin ediliyor. Dünyanın önemli kestane üreticilerinden olan Türkiye’de Aydın’daki yeni hasat 15 Ekim’de başlayacak. Lezzeti için 10-15 gün olgunlaşma çukurlarında sulanacak kestane, kasımda ise ticarete hazır olacak.

Dördüncü ürün oldu

Avrupa Birliği’nden coğrafi işaret olarak tescil edilen diğer ürünler ise Gaziantep baklavası, Aydın inciri ve Malatya kayısısı olmuştu. Ayvalık zeytinyağı gibi ürünler de yeni sunulacak listede yer alıyor.

Aydın Ticaret Borsası tarafından Aydın ili tarım ürünlerinin dünya çapında tanınması için 8 Eylül 2015 tarihinde Avrupa Birliği’ne müracaatı yapılan Aydın kestanesi, Avrupa Birliği Komisyonu tarafından Türkiye’nin 4. coğrafi işaretli ürünü olarak tescil edildi. Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur, “Aydın Kestanesi artık tüm dünya tarafından bilenecek ve uluslararası pazarda yerini alacaktır. Böylece Aydın Kestanesi’nin kalitesi ve buna bağlı olarak fiyatı da artacaktır” dedi.

Yeni pazar

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, bu coğrafi işaret tescilinin, Gaziantep baklavası, Aydın inciri ve Malatya kayısısından sonra dördüncü ürün olduğuna dikkat çekti.

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Kestane Raporu 2019’a göre, Türkiye’de yıllık ortalama 70 bin ton kestane üretimi var. Bunun 32.2 bin tonu Aydın’da üretiliyor. Türkiye’de meyve alınan kestane ağacı sayısı 2 milyon civarında bulunurken, dış ticaret 10 bin ton düzeyinde. Raporda yapılan değerlendirmede ise, mevcut pazarlarda potansiyelin en iyi şekilde değerlendirilmesi, yeni alternatif pazarların bulunması önerisi sunuluyor. Coğrafi işaret tescili, bu kapsamda etkili argümanlardan olabilecek.

‘Aroması fark ediliyor’

Nazilli Ziraat Odası Başkanı Necdet İzgü, tescili, kestane üreticileri adına güzel bir haber olarak değerlendirirken, ihracat bölgesi olarak Aydın ve çevresinin dünya çapında dikkat çekebileceğini dile getirdi. İzgü, “Kalitemiz belgelenmiş oldu. Mesela Çin katbekat fazla üretim yapıyor ancak tadı ve aroması bizim kestanemize yaklaşamaz. Değerli bir ürün olarak kestanenin üreticide de değerini kaybetmeden hem iç pazarda, ham da dış pazarlarda daha çok satılmasını bekliyoruz. Geçen sezon 15-20 lira aralığında satıldı. Bu yıl aynı fiyatlarla başlayıp yükselmesini istiyoruz” diye konuştu.

Hastalık mücadelesi

Üreticilerin kestanedeki tek sorunlarının hastalıklar olduğunu anlatan İzgü, “Kabuk altı dediğimiz kurt hastalığı ile üniversite ve ilgili kuruluşlar çalışmalar yapıyor. Karşılığını alıyoruz ancak mücadelemiz sürüyor. Bir de dal kanseri var. Çiftçilerimiz her geçen gün daha da bilinçlenerek, hastalıklara karşı doğru adımlar atıyor” dedi.

Katma değer vurgusu

Dünya kestane üretiminin çok büyük bir kısmını tek başına Çin yapıyor. 2 milyon tona yakın üretimle Çin’in ilk sırada yer aldığı üretim listesinde ikinci olan Bolivya’nın üretimi 84 bin ton. Türkiye ise 63.5 bin tonun üzerindeki üretimiyle üçüncü sırada yer alıyor. Dünya ihracatında 2019 yılında dördüncü sırada yer alan Türkiye, 2020’nin ilk sekiz ayında 35.8 milyon dolar ihracatla dördüncülüğünü koruyor. Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı ülke ise İtalya. İhracat yapılan ülkeler arasında Lübnan, Almanya, Ürdün, İngiltere, Romanya, Fransa ve Hollanda öne çıkıyor.

Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, coğrafi işaret tescilinin özellikle katma değerli ihracatı desteklemesi açısından çok önemli olacağını değerlendirdi. Uçak, “Aydın ve tüm Ege Bölgesi çok değerli tarım ürünlerine ev sahipliği yapıyor. Bu ürünlerin değerinde dış ticarete konu olması, üreticilerin kazancının artması, ülkeye döviz girdisinin artmasında önemli yer alıyor. Kestanede de artan talebi artık coğrafi işaret ile destekleyerek daha nokta atışı tanıtım faaliyetleri yoluna gidebiliriz. Çalışmalarımız hız kesmeden devam ediyor” dedi.