Sütte üretim azalıyor yumurta pazar arıyor

Üretimdeki planlama yetersizliğinden dolayı yaz aylarında arz fazlası oluştuğunu anlatan üreticiler, mevcut dönemde ise arzın azalıp talebin arttığını ifade ediyor. Tire Süt Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Eskiyörük, talebi karşılayamayan üretim nedeniyle ilerleyen günlerde süt ve süt ürünleri fiyatındaki artışın tüketiciye yansımaya devam edeceğini söyledi.

Eskiyörük, “Sütün bol olması gereken zamanda yetersizlik oluştu. Üretici kazanamıyor. Yem fiyatları nedeniyle ya hayvanı besleyemiyor, ya kesime gönderiyor. Süt veren inekler gidiyor. Bu dönemde azalan süt üretimi yakında raf fiyatlarına yansıyacaktır. Üreticiyi kurtarmadan tüketiciyi kurtarmak mümkün olmuyor” dedi.

Yarım milyon ton

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2019 ağustos dönemi süt ve süt ürünleri üretimi istatistiklerini açıkladı. Buna göre, ticari süt işletmelerince Ağustos ayında 777 bin 969 ton inek sütü toplandı. Toplanan inek sütü miktarı Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7.4 azaldı. Ağustos ayında ticari süt işletmeleri tarafından içme sütü üretimi 112 bin 365 ton olarak gerçekleşti ve bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13.1 azalış gösterdi.

2018 yılı Ocak-Ağustos döneminde yaklaşık 7 milyon ton olan toplanan inek sütü, 2019’un aynı döneminde 6.5 milyon ton olarak kayıtlara geçti.
Kırklareli Süt Üreticileri Birliği Başkanı Şenol Yıldırım, üreticilerin girdi maliyetleri karşısında, kendilerini geçindirecek süt fiyatını alamadıklarına vurgu yaptı.

‘Süt/yem paritesi şaştı’

Dünyada kabul gören süt/yem paritesine dikkat çeken Yıldırım, “Buna göre 1 litre süt karşılığında 1.3 kilogram yem alabiliyor olmanız lazım. Mevcutta bu oran bir kilo yemin altına indi. Parite şaştı. Özellikle küçük aile işletmelerinin buna dayanması çok zor. Arka arkaya üretimden çekiliyorlar. Sürdürülebilir üretim için aile işletmelerine ihtiyacımız var. Onları yaşatmamız lazım. Yoksa yasak olmasına rağmen dişi inekler kesime gönderilmeye devam ediyor” diye konuştu.

‘Fiyatta geç kalındı’

Ulusal Süt Konseyi (USK), 2 lira olan çiğ süt referans fiyatını 15 Kasım’dan itibaren geçerli olmak üzere 2 lira 30 kuruş olarak belirlemişti. Fiyatın geç belirlendiğini belirten Şenol Yıldırım, “15 Kasım’a kadar firmaların 1 ay sütü alıp stok yapma imkanı var. Şimdi uygun fiyattan alıp kullanabilecekler. Buna karşılık küçük aile işletmeleri tam olarak bu fiyatı alamıyor. Çünkü üreticiden soğutma gideri olar 10 kuruş da kesiliyor. Büyük üretici karşılayabilir ama bunlar küçük üretici için yüksek maliyet” dedi.

Afrika kapısı fırsat olur mu?

Türkiye’nin ürettiği yumurtanın yüzde 70’inden fazlasını ihraç ettiği Irak, kapılarını Türk yumurtacıya kapatmıştı. Irak’a Kuveyt ve Suriye üzerinden ihracata devam eden yumurtacılar, bir yandan yeni pazar arayışlarına devam ediyor. Afrika pazarı için Ticaret Bakanlığının çalışmalarda bulunduğunu belirten yumurtacılar, hızla adım atılmazsa üreticilerin arka arkaya işi bırakmaya devam edeceğine vurgu yapıyor.

Bir ayda yüzde 4.2 arttı

TÜİK’e göre, tavuk yumurtası üretimi ise ağustosta 1.6 milyar adet olarak gerçekleşti. Tavuk yumurtası üretimi ağustosta bir önceki aya göre yüzde 4.2 artarken, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1.4 azaldı. Kesilen tavuk sayısı ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 19, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0.1 azaldı.