SPK, gayrimenkul değerleme hizmetlerine ilişkin tarifeyi belirledi

SPK'nın, Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği üyelerinin vereceği değerleme hizmetlerine ilişkin kararı, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Karar kapsamında, birlik üyelerinin 2021'de baz alacağı gayrimenkul değerleme asgari ücret tarifesi ve uygulama esasları belirlendi.

Buna göre, Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği üyelerinin müşterilerine vereceği değerleme hizmetleri karşılığında tahsil edilecek ücretlerde, karar kapsamında belirlenen asgari ücret tarifesi uygulanacak. Söz konusu ücretler asgari nitelikte olup, taraflarca işin özelliğine göre daha yüksek bir ücret belirlenebilecek.

Belirlenen asgari ücret ve masraf tutarları sadece verilecek değerleme hizmetine ilişkin olacak.

Hizmetin verilmesi için gereken ulaşım masrafları ile zorunlu bilgi ve belgelerin temininde, resmi kurumlara yapılan harç ve benzeri ödemeler, gayrimenkul bilgi merkezi payı, KDV ve diğer vergiler gibi ek ücret ve masraflar tahsil edilecek asgari ücrete dahil olmayacak, ayrıca ödenecek.

Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü'ne (TKGM) ödenecek ücretler müşteriden talep edilecek. TKGM sorgulamasının birlik vasıtasıyla yapılması halinde ilave bir ücret talep edilirse, bu ücret gayrimenkul değerleme kuruluşu tarafından ödenecek, müşteriye yansıtılmayacak.

Rapor başına 4 lira gayrimenkul bilgi merkezi payı eklenecek

Asgari ücret tarifesi uygulanarak hesaplanacak değerleme hizmetlerine ilişkin ücretlere, değerleme raporu başına 4 lira gayrimenkul bilgi merkezi payı eklenecek. Söz konusu tutarlar Merkezi Kayıt Kuruluşu Gayrimenkul Bilgi Merkezi AŞ'ye ödenecek.

Değerleme hizmetleri karşılığında tahsil edilecek ücret ve masraflar, verilecek hizmet sonucunda takdir edilecek değerler veya değerleme raporunun teslim süresiyle ilişkilendirilemeyecek.

Değerleme ücretlerinin, değerleme işi başlamadan önce belirlenmesi gerekecek.

Üyelerin vereceği değerleme hizmetleri için işbu esaslarla belirlenen ücretlerin ödenmesi; değerleme hizmetine konu varlığın alım satımının gerçekleşmesi, bu varlıkla ilgili bir kredi alım işleminin tamamlanması da dahil olmak üzere hizmetin verilmesi dışında herhangi bir şarta bağlanamayacak.

Tarifede belirlenen ücretlerde indirim uygulanamayacak

Tarifede belirtilen brüt metre kare büyüklüklerinin belirlenmesinde Belediye İmar Yönetmelikleri dikkate alınacak.

Değerleme konusu, gayrimenkulün tapuda kayıtlı niteliği ile fiili kullanım niteliği arasında bir fark varsa ve bu fark nedeniyle ilgili gayrimenkul tarifede yer alan grupların birden fazlasının kapsamına giriyorsa ücretin belirlenmesinde yüksek olan ücret grubu dikkate alınacak.

Birlik üyelerinin, değerleme hizmetini tümüyle başka bir birlik üyesinden dışarıdan hizmet alım yoluyla gerçekleştirebilmeleri ancak müşterileriyle yapacakları değerleme hizmeti sözleşmesinde buna izin veren bir hüküm bulunması şartıyla mümkün olacak.

Bu kapsamda ödenecek ücret ve masraflar ile bunların ödenmesine ilişkin esaslar, değerleme hizmeti veren birlik üyesi ile dışarıdan hizmet sağlayan birlik üyesi arasında yapılacak yazılı sözleşmede önceden belirlenecek.

Kurulca yetkilendirilmiş gayrimenkul değerleme şirketleri tarafından verilen tüm değerleme hizmetlerinde, ihale veya benzer yöntemlerle tarifede belirlenen ücretlerde indirim uygulanamayacak. Değerleme hizmetlerine dayanak olan yazılı sözleşmeler de işbu esaslara aykırı olamayacak.

Brüt metrekare bazında değerleme ücretleri 

Tarife kapsamında, 2021'de brüt metrekareye göre uygulanacak değerleme ücreti imarlı veya imarsız bağ, bahçe, tarla, tarım alanı, özel orman için 791 lira ile 1.110 lira arasında değişecek. Söz konusu tutar, arsalarda 1.033 lira ila 2 bin lira arasında uygulanacak.

Değerleme ücreti, dükkan, plaza ve iş merkezlerinde 100 metrekareye kadar olanlar için 810 lira, 101-500 metrekare arası değişenlerde ise 959 lira düzeyinde uygulanacak. Metrekaresi 20 bini aşan dükkan, plaza ve iş merkezi için değerleme ücreti 3 bin 198 liraya kadar çıkarken, yalılar ve eski eser niteliğindeki gayrimenkuller için 4 bin 118 lira olarak alınacak. 

Bağımsız bölüm niteliği kazanmış konut, ofis veya bürolarda brüt metrekaresi 250'yi aşmayanlar için değerleme ücreti 738 lira olacak. Bu tutar metrekaresi 251 ila 500 arasında bulunan konut, ofis veya bürolar için 921 lira düzeyinde belirlenirken, 501'den fazla olanlar için 1.105-2 bin 663 lira bandında değişiklik gösterecek. 

Akaryakıt istasyonları için 5 bin 24 lira olarak belirlenen değerleme ücretleri, üretim, depolama, zirai ve sınai nitelikli yapılar için brüt metre karesine göre 723 lira ila 6 bin 595 lira arasında değişecek. 

Değerleme ücreti, AVM, hastane, sağlık tesisi, okul, otel, motel, pansiyon, konaklama tesisi, kültür tesisi, kütüphane, sinema salonu, tiyatro salonu, sergi salonu, gösteri merkezleri, düğün salonları, nikah daireleri, dini ve askeri tesisler ile spor tesis ve kompleksleri gibi hizmet amaçlı kullanılan gayrimenkuller için de brüt metrekaresindeki değişime göre 1.553 lira ila 7 bin 537 lira arasında olacak.