SGK’dan EYT için örnekli açıklama! İşte kritik noktalar
17.03.2023 - 06:58 | Son Güncellenme:
SGK EYT’de kanundan önce işten ayrılanlar, geriye dönük prim borçlanması gibi bazı kritik noktaları örneklerle açıkladı.
MİTHAT YURDAKUL Ankara - SGK, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesiyle ilgili, kanundan önce işten ayrılanlar, geriye dönük prim borçlanması, birden fazla sosyal güvenlik kurumu kapsamında çalışanlar gibi noktalara açıklık getirdi.
SGK, 3 Mart’ta yürürlüğe giren EYT yasasının ardından, emeklilikte uygulanacak işlemleri belirleyerek, genelge halinde birimlerine ulaştırdı. Genelgeye göre, 1 Haziran 2002 tarihi itibarıyla 3 tam yıldan az hizmeti bulunan ve yaş haddi kademelendirilmeyen sigortalılarda kadın ise 20 yıl, erkek ise 25 yıl koşulunu sağlamaları ve 3 Mart 2023 ile bu tarihten sonra talepte bulunmaları halinde, yaş koşulu aranmaksızın yaşlılık aylığı bağlanabilecek.
KANUNDAN ÖNCE AYRILAN
Verilen örneğe göre, 22 Haziran 1978 doğumlu olan ve 23 Mayıs 2002 tarihi itibarıyla 6 yıl hizmeti bulunması nedeniyle 56 yaşa tabi bir erkek sigortalı, toplam 26 yıl fiili hizmeti bulunmakta iken 30 Aralık 2022 tarihinde istifa ederek görevinden ayrılması halinde, emeklilik dilekçesi vererek, 1 Nisan 2023 itibarıyla aylık bağlatabilecek.
8 Eylül 1999’dan sonra sigortalı olmalarına rağmen, sigortalılık başlangıç tarihi bu tarihten öncesine götürülenlerden, 3 Mart 2023 ve sonrasında emeklilik talebinde bulunacak olanlar, kadın ise 20, erkek ise 25 fiili hizmet yılını tamamlamaları halinde, herhangi bir yaş koşulu aranmaksızın emekli aylığından yararlandırılacak.
EYT kanununun yürürlüğe girmesinden iki gün önce emeklilik dilekçesi veren bir kadın çalışan ise 23 Mayıs 2002 itibarıyla 2 yıl 11 ay hizmeti bulunduğu ve toplam fiili hizmeti de 22 yıla ulaştığı için 15 Nisan 2023 tarihinden itibarıyla emekli aylığı bağlatabilecek.
BORÇLANMAYLA SİGORTA BAŞLANGICI DEĞİŞİR Mİ?
Emeklilik için askerlik ve yurtdışı eğitim süreleri borçlanabilecek, ancak borçlanılan dönem, sigorta başlangıcı olarak gösterilemeyecek. Verilen örneğe göre, Ocak 2001’de Emekli Sandığı Kanunu’na tabi çalışmaya başlayan bir kişi, 1996-1997 tarihleri arasında 1 yıl 6 ay olan askerlik süresini borçlanması halinde, borçlanılan bu süre toplam hizmet süresine eklenecek, ancak sigortalılık başlangıç tarihini değiştirmeyecek.
Yurtdışında okuyanların bu döneme ilişkin borçlanmaları da sigorta başlangıcını ve EYT’nin kapsamını değiştirmeyecek. 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olan esnaflardan, 1 Haziran 2002 tarihi itibarıyla 3 tam yıldan az hizmeti bulunan ve yaş haddi kademelendirilmeyen sigortalılar da kadın ise 20 tam yıl, erkek ise 25 yıl koşulunu sağlamaları halinde, yaş kosulu aranmaksızın aylığa hak kazanabilecek.
1998 yılında 4/1-(a) kapsamında 47 gün; 2002-2023 yılları arasında 4/1-(b) kapsamında 7410 gün olmak üzere toplam 7457 prim ödeme gün sayısı bulunan bir kadın sigortalı, en fazla 4/1-(b) kapsamında hizmeti bulunması nedeniyle bu maddeden, 20 yıl şartı ile emekli olacak.
İLİŞİĞİ KESİLEN ASKER
Sicilen resen emekli edilen kamu personeli de EYT’den yararlanabilecek. Bu kapsamda subay, askeri memur, gedikli subay ve gedikli erbaşlar hakkında; ahlak noktasından hüküm, yetersizlik ya da disiplin sebeplerinden dolayı sicilleri veya askeri mahkemelerce verilecek kararlar üzerine, EYT kanunun yayımlandığı 3 Mart 2023 ve daha sonrasında işten ayrılmaları halinde, emeklilik hakkından yararlanabilecek. Bu kapsamdaki kadın ve erkek personelde, 25 yıl hizmet şartı aranacak. Hizmet süreleri 25 yıldan az olanlar için ise toptan ödeme işlemi (prim iadesi) gerçekleştirilecek.
