Sanal aleme taşınıyoruz!

Hanife Baş - En sevdiğiniz dijital oyun sitesinde arkadaşlarınızla buluşup oyunu oynadınız, oradan çıkıp bir eğlence merkezinde eğlendiniz, mağazanın önünden geçerken beğendiğiniz kıyafeti denediniz, başka şehirde oturan anne, babanızı ziyaret ettiniz ve fırsatını bulup iş toplantınıza da katıldınız…

Evet, bunların hepsini evden bir adım dışarı atmadan yapma şansınız olacak. Sanal avatarınızı yaratarak yeni teknoloji ‘metaverse’ ile bunları yapabileceksiniz. Aslında şu anda bir kısmını da deneyimleyebiliyoruz.

Metaverse, geleceğin interneti ve sosyal medyası olarak tanımlanıyor. Bilgisayar yerine insanlar artık bir artırılmış ya da sanal gerçeklik gözlüğü, lensi ya da kulaklıkla sanal dünyaya bağlanıp birçok farklı dijital ortama girebilecek.

Facebook’un bu teknolojiyi sahiplenmesi ve adını Meta olarak değiştirmesi gözlerin bu alana çevrilmesini sağladı. Meta ‘öte’ ve universe ‘evren’ kelimelerinin kısaltmasından oluşuyor yani ‘öteki evren’ anlamına geliyor.

Sanılanın aksine de metaverse fiziksel hayatı bitirmeyecek aksine daha zenginleşmesini sağlayacak.

Facebook ekosistemi

Peki, metaverse hayatımıza neler getirecek, Türkiye bu teknolojiye hazır mı?

Yazılım firması UiPath’ın Avrupa Başkan Yardımcısı Tansu Yeğen, metaverse’in bir süredir üzerinde çalışılan bir teknoloji olduğunu ancak bir çatı kuruluşa ve standarda ihtiyaç duyduğunu söyledi. Yeğen, “Facebook’un bunu sahiplenmesi ön plana çıkmasını sağladı. Metaverse ile başka bir gezegene gideceğiz. Avatarımızla istediğimiz her şeyi sanalda yapabileceğiz. Mesafeler ortadan kalkacak. Bu teknolojiyle bilgisayara da gerek kalmayacak. Bilgisayar elimizin ya da gözümüzün üzerinde olacak. İnsanlar toplantılara hologram olarak katılacak” dedi.

Bu yeni teknolojide şu anda artırılmış gerçeklik gözlüklerinin kullanıldığına ancak bunları kimsenin takmayı sevmediğine de işaret eden Yeğen, “Metaverse dünyasında akıllı lensler olacak. Her ne kadar işin başındaymışız gibi görünse de gittiği boyut bu. NFT yeni teknoloji metaverse’in altına yerleşmeye başladı. Sanal olarak evimiz de olabilecek. Bu teknolojide kripto para birimleri olacak. Alışveriş dünyası komple değişecek. Çılgın bir yere doğru gidiyoruz. Tüketiciler için ciddi paraların harcanacağı başka bir dünya geliyor” diye konuştu.

Türkiye için fırsat

Türkiye’de bazı firmaların bu alana hazır olduğuna da değinen Yeğen, şunları söyledi:

“Her alanda bu teknolojiyi uygulayanlar, başlatanlar var. Ancak ne akıllı gözlüklerde ne akıllı lenslerde ne de sanal ortamlarda bir standart yok. Facebook’un bu alana giriyor olması standart oluşması açısından önemli. Standart koyarak ciddi ekosistem oluşmasını sağlayacak. Türkiye için bu teknoloji önemli fırsat. Bu alanda faaliyeti olan çok firma var, ihracat da yapıyorlar. Genç nüfusa sahibiz, insan kaynağımız da hazır. İnşaat, eğitim, eğlence gibi her sektör hazırlık yapmalı. Bir yıl içinde bu teknoloji kullanılmaya başlanacaktır.”

5G ve iyi elektrik alt yapısı gerekli

Fütürist Ufuk Tarhan, Metaverse’in geleceğin interneti ve sosyal medyası olduğunu ifade ederek, şu görüşleri dile getirdi:

“Metaverse sosyal medyanın biraz daha ileri aşaması olacak. Geleceğin buluşma alanı, yeni alternatif dünya. Bütün ticaret orada dönecek. Ben olumlu olacağını düşünüyorum. Çoğu şeyi sanal olarak yapabileceğiz. Şu an çok tüketim odaklı bir dünyayız ve bu durum evrene, iklime çok zarar veriyor. Birçok işimizi ve eğlencemizi sanal ve artırılmış gerçeklikle halledersek dünya kaynaklarını koruyacağız.

Sürdürülebilirliğe ciddi katkısı olacak. Türkiye bu teknolojideki fırsatları yakalayabilir. Ancak 5G, iyi internet hızları, iyi elektrik altyapısı lazım. Bu teknolojinin yaygınlaşmasının 10-15 yıl alacağını düşünüyorum.”

Oyun yaşanacak...

Second Life, Fortnite, Minecraft, Sim City ve Roblox gibi etkileşimli oyunların hepsinde metaverse unsurları halihazırda var. Burada kullanıcılar ortak çalışabiliyor ve iş birliği yapabiliyor, etkinliklere katılabiliyor ve sanal ürün ve hizmetler için gerçek dünyadan para alışverişi yapabiliyor.