Reel fiyat düştü ‘ev’ satışı hızlandı

Duygu Erdoğan - Konut satışları geçen yılın aynı dönemine göre rekor bir artış kaydederek son 22 ayın zirvesine ulaştı. Türkiye genelinde ekim ayında 165 bin 138 adet konut satışı yapıldı. Bu, bugüne kadarki tüm ekim ayları içinde açık ara en yüksek satış adedi oldu. Mevduattaki gevşeme yatırımcıları ‘güvenli liman’ olarak görülen gayrimenkule yönlendiriyor. Konut fiyat artışlarının reel olarak enflasyonun altında kalması da alım nedeni... Diğer yandan ise yılın ikinci çeyreğinde bankaların konut kredisi faiz oranlarındaki aşağı yönlü hareket, ihtiyacı olan kesimi alıma yönlendiriyor. Faizlerin yüzde 3’ün altını görmesi ve düşüşün devam edeceğine yönelik göstergelerin, yılın son çeyreğinde konut satışlarını canlı tutmaya devam edeceği vurgulanıyor. 

Sıfır konuta yaradı

Yeni konut ihtiyacı artarken, konut fiyatlarının yüksek seyri alım yapmak isteyen tüketiciyi daha çok ikinci el konuta yönlendiriyordu. Ancak enflasyona oranla reel olarak gerileyen fiyatlarla birlikte faizlerdeki düşüş, özellikle birinci el konut satışlarını hareketlendirdi. 

Merkez Bankası konut fiyat endeksine göre, konut fiyatları 2024 yılı Eylül ayında reel olarak yüzde 14.7 oranında azaldı.

Türkiye genelinde ekimde yıllık bazda ilk el konut satış sayısı yüzde 97.3  artarak 57 bin 679, ikinci el konut satış sayısı da yüzde 66.5 artarak 107 bin 459 oldu.

Yabancı payı yüzde 1.3 oldu

Yabancılara yapılan konut satışları azalmaya devam ediyor. Buna göre ekim ayında yapılan satış, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16.3 oranında azalarak 2 bin 122 oldu. Ekim ayında toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 1.3 olarak gerçekleşti. Yabancılara yapılan konut satış sayısının en fazla olduğu iller sırasıyla 750 ile Antalya, 724 ile İstanbul ve 148 ile Mersin oldu.

Ekim ayında ülke uyruklarına göre en fazla konut satışı sırasıyla 373 ile Rusya Federasyonu, 172 ile İran ve 136 ile Ukrayna vatandaşlarına yapıldı.

İnşaat maliyetinde artış hızı düştü

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) eylül ayı inşaat maliyet endeksi verilerini açıkladı. İnşaat maliyet endeksi, 2024 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 0.57 arttı, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 38.93 artış gösterdi. Bir önceki aya göre malzeme endeksi yüzde 0.77 arttı, işçilik endeksi yüzde 0.18 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi yüzde 31.56 arttı, işçilik endeksi yüzde 56.68 artış gösterdi. İnşaat maliyeti endeksi ağustosta yüzde 1,18 artarken, yıllık bazda artış yüzde 41,54 olmuştu ve 3 yılın en düşük seviyesine gelmişti. Eylülde de yıllık bazda en düşük seviyede kalmaya devam etti.

Kredili satışta yüzde 278 artış

Bankaların konut kredisi faiz imkanının bir miktar daha elverişli olması Türkiye genelinde ipotekli satış olarak bilinen banka kredili satışları ekimde zirveye taşıdı. Ekim ayında banka kredili satışlar, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 278.2 oranında artarak 21 bin 95 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 12.8 olarak gerçekleşti. Ocak-Ekim döneminde gerçekleşen ipotekli konut satışları ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 31.9 oranında azalarak 113 bin 405 oldu. Ekim ayında 5 bin 167, Ocak-Ekim döneminde ise 26 bin 869 ipotekli konut satışı, ilk el olarak gerçekleşti.

Türkiye genelinde diğer konut satışları ise aynı dönemde yüzde 63.3 oranında artarak 144 bin 43 oldu. Toplam konut satışları içinde diğer satışların payı yüzde 87.2 olarak gerçekleşti. Ocak-Ekim döneminde gerçekleşen diğer konut satışları ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 20.7 oranında artarak 998 bin 969 oldu.