Muz orta!

Belirlenen referans fiyata rağmen ülkeye düşük fiyatla girerek, marketlerde yerli muzu raftan eden ithal muzla mücadeleye girişen yerli üreticiler konuyu üç bakanlığa birden taşıdı. Özellikle Alanya, Mersin bölgelerinde üretimi artan yerli muz, Ekvador başta olmak üzere, Panama, Kosta Rika gibi ülkelerden ithal edilen muzla kıran kırana fiyat savaşında. Yerli muzu neredeyse maliyetine satmak zorunda kaldıklarını belirten Alanyalı üreticiler, ithal muz için gümrükte uygulanan ‘referans fiyatın’ denetlenmesi gerektiğine vurgu yapıyor. Üretim ve tüketimi artan yerli muz 4 liradan satılırken, 6 - 7 liradan satılan ithal muzun fiyatı düşüş eğiliminde.

Kalitesi çok iyi
Gümrük ve Ticaret ile Ekonomi Bakanlığı olmak üzere iki farklı bakanlığa konu götürülürken, üreticiler Alanyalı olan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’na da dosyalı başvuru yaptı.

Alanya Muz Üreticileri Birliği Başkanı Hüseyin Güney, “Artık tüketimi karşılamak için büyük bir çabayla üretim yapan üretici var. Önemli yatırımlar yapılıyor. Yerli muzun kalitesi şu anda çok iyi. İthal ürün iyi denetlenmeli” dedi.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği Başkanı Şemsi Bayraktar da, ithal muzda yüksek gümrük vergisine rağmen ucuzlama olmasının yerli üreticiyi zorladığına dikkat çekiyor.

Ülkeye ‘düşük fiyatlı faturayla’ muz girişi olduğunu vurgulayan Bayraktar, “20 kilogramlık koli için belirlenen 9.5 dolarlık referans fiyatın altında düşük fiyatlı faturayla muz girişleri, hem ülkemizdeki üreticilerimizin mağduriyetine hem de vergi gelirlerinde kayıplara neden oluyor.

Referans fiyatla yapılan ithalatta yüzde 145.8 düzeyindeki gümrük vergisiyle kolide fiyat, 23.35 dolara çıkıyor. Bu da yerli üreticiyi koruyor. Referans fiyat yerine muz kolisi 5 dolar fiyatla ülkeye girerse, bu durumda fiyatı 12.29 dolara iniyor” dedi.

‘Dolar artıyor ithal muz ucuz’

Alanya Muz Üreticileri Birliği Başkanı Hüseyin Güney, her hasat zamanında aynı sorunlarla yüz yüze kaldıklarını belirtirken, muz üreticisinin devlet desteğiyle ayakta kaldığını dile getirdi.

Dolar kurunda artış varken, ithal edilen muzun iç piyasada ucuzlamaya başlamasının ‘anlamsız’ olduğunu söyleyen Güney, “Gümrükte yaşanan düşük ibrazlı vergiler, ithal muz fiyatını düşürünce biz de düşürmek zorunda kalıyoruz. Bu, aynı zamanda vergi kaçakçılığı. Hem de hasat döneminde yaşanması fiyat istikrarsızlığına neden oluyor. Üretici maliyetine satar duruma geldi” dedi.

‘GÜMRÜKTEN MUZ GİRİŞİNDE KIRMIZI HAT UYGULANSIN’ TALEBİ GELDİ

1995 yılında bir kilogram muzun fiyatının 4 kilogram elma fiyatıyla aynı olduğunu belirten Şemsi Bayraktar, şu anda 4 lira olan yerli muz fiyatının yetersiz kaldığını dile getirdi. ‘Bugün yerli muzun fiyatı elma fiyatıyla aynıdır’ diyen Bayraktar, “Yerli muz tüketimi ancak ve ancak fiyat avantajıyla artırılabilir. Bundan dolayı ithal edilen muza gözetim uygulaması getirilmesi, gümrüklerden muz geçişlerinde kırmızı hattın uygulanması önemlidir” dedi.

İran’dan kaçak giriş

Ülkeye ‘sınır ticareti’ şeklinde özellikle İran’dan giren muz konusunda da üreticilerin sıkıntıları olduğunu vurgulayan Bayraktar, “Muzda kaçakçılığın ve sınır ticaretinin denetim altına alınması, bu kapsamında yapılan ithalatın iç piyasaya sürülmemesi gerekir” ifadelerini kullandı.

Bayraktar, ‘ekolojik avantaj’ nedeniyle yerli üreticinin zor durumda kaldığını sözlerine ekliyor. Bayraktar, “Ekvador, Panama, Kosta Rika gibi ülkelerin üreticileriyle rekabet etmesi mümkün değil. O ülkeler iklim koşulları nedeniyle açıkta muz üretimi yaparken, ülkemiz ürettiği 270,5 bin ton muzun, dörtte üçünü örtü altında yetiştiriyor. Bunun maliyeti de üreticimizin üzerinde” dedi.