Market ile üretici arasındaki fiyat farkı açıldı: 90 liradan 180 liraya çıktı!
29.11.2022 - 07:39 | Son Güncellenme:
Milliyet.com.tr/Özel
Temel gıda ve temizlik ürünlerinde fahiş fiyat uyguladığı ve stokçuluk yaptığı belirlenen zincir marketler ile işletmelere uygulanan para cezaları çözüm getirmeyince, farklı tedbirler gündeme gelmeye başladı. Öte yandan üretici ile market arasındaki fiyat farkı açıldı.
Tüketicilerin temel ihtiyaçları arasında yer alan yumurta, süt, makarna, yoğurt gibi gıda ürünleri ile deterjan, sabun gibi temizlik maddeleri ve benzeri ürünlerde yaşanan fiyat artışları nedeniyle farklı tedbirler gündeme gelmeye başladı.
Konuyla ilgili milliyet.com.tr'ye açıklamalarda bulunan Türkiye Ziraat Odaları Birliği İstanbul İl Koordinasyon Kurul Başkanı Ömer Demir şu ifadeleri kullandı:
“Özellikle temel gıda ürünlerinde çok büyük bir operasyon yapılıyor. İstanbul’da 1 milyon çiftçi ile beraber bu işi yapıyorum. Bizde 9 liraya alınan süt 33 liraya satılıyor. Bu basında gündem oluyor sonra düşüyor 15 liraya.
‘PATATES VE SOĞAN MUZUN FİYATINI GEÇTİ’
Patates ve soğan muzun fiyatını geçmiş. 13.75 lira muz, 15-16 lira patates, soğan. Milletin temel gıdasıyla oynuyorlar. Mutfakta yemek kaynamasın diye uğraşıyorlar. Milleti sokağa dökmeye çalışıyorlar.
‘10 TEMEL GIDADA ÜST LİMİT GETİRİLMELİ’
Zaten bu normal bir ticaret değildir. Bir markette makarnanın birisi 12 lira, diğerinde 25 lira. Borsa fiyatı gibi değişiyor. Büyük bir oyun var burada. Özellikle mutfakta tencere kaynamıyorsa sıkıntı kaynamaya başlıyor. Üreticiyi üretimden vazgeçirip piyasayı ellerine geçirmeye çalışıyorlar. Devletin temel gıdaya üst sınır getirmesi lazım. Bunlar bugünden asgari ücret zammını hissettirmeye çalışıyorlar.
10 temel gıdada, ekmek, ay çiçek yağı, patates, soğan gibi ürünlere devletin üst limit getirmesi lazım. Millet böylelikle bu ürünleri rahat alıp yiyebilsin.
‘AYNI ÜRÜN BİR MARKETTE 15 LİRA, DİĞERİNDE 30 LİRA’
10 temel gıdanın sabitlenmesi asgari ücretin artmasından daha da önemlidir. 10 temel gıda sabitlenirse millet bilir ki ben 6 ay bu fiyattan alacağım. Market market geziyoruz büyük fiyat frakı var. Aynı ürün, aynı kalem , aynı gramaj birinde ürün 15 lira diğerinde 30 lira bunun izahı yoktur.
Bu ülke dünyada hububatta tarihi rekora imza attı. Savaş eden iki ülke arasında anlaşma yaptırdı. Tahıl koridorunu açtırdı. Hububat sevkiyatı yapılmasaydı 2-3 liraya satılan ekmek 20 lira üzeriydi.
2-3 sermaye gıdayı çok kötü şekilde yönlendiriyor. Bunlara fırsat vermemeliyiz.”
Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu ise konuşmasında şu ifadeleri kullandı: "Son dönemde döviz kurları ve akaryakıt fiyatlarında bir artış görülmezken, temel gıda ve ihtiyaç ürünlerinde fahiş artışların devam ettiği görülüyor. Sizin gözleminiz nedir?
‘4 ZİNCİR MARKET İFŞA EDİLSİN’
“Burada ben kötü niyet hissediyorum. Uygulanan para cezalarının yeterli olmadığını gerekli caydırıcılığı sağlamadığını görüyoruz. Bu nedenle girdi maliyetlerinde herhangi bir artış olmadığı, döviz kurunda da bir stabil durum görülmesine rağmen beyaz peynirin fiyatını 180-200 lira bandına çekenlerden hesap sorulsun. Geçtiğimiz hafta Ticaret Bakanlığı’nın idari para cezası uyguladığı 4 zincir market ifşa edilsin. Tekrarında mağaza kapatılsın. Israrında hapis cezası uygulansın.
Mağaza kapatma cezası uygulandığı zaman da o mağazanın camına duyuru asılarak neden kapatıldığı ilan edilsin. Böylelikle tüketiciler ellerindeki en büyük güç olan tüketmeme silahını kullanarak kendilerine haksız fiyat artışı ile mağduriyet oluşturan temel gıda fiyatlarını artıran o mağazalara gitmeyerek cezalandırmış olacaklardır.
MAKASIN AÇILMAMASI İÇİN NE YAPILABİLİR?
Uzun zamandır gündemde olan ama bir türlü yasalaşmayan Hal Yasası ile Perakende Yasası bir an evvel hayata geçirilmelidir. Ayrıca temel gıda ve ihtiyaç ürünlerinden ambalajlı satılanların üzerine tavsiye edilen satış fiyatı yazılmalıdır. Böylelikle 15 liradan satmak üzere aldığı pirinci 30 liraya satanı tüketici fark etme imkanına kavuşabilecektir.
‘ÜRÜNÜN TÜKETİCİYE NE KADAR FARKLA SATILDIĞI GÖRÜLECEK’
Diğer yandan bizim uzun süredir dile getirdiğimiz temel tarım ürünlerinde dijital takip başlatılması yönündeki talebimiz Tarım Bakanlığı’nın Tarım Cepte mobil uygulamasıyla yılbaşından itibaren hayata geçirilecek olup bu dijital takip sistemine Ticaret Bakanlığı da dahil edilerek kimin hangi ürünü hangi fiyattan alıp tüketiciye ne kadar farkla sattığını görebilecektir.
3 liraya aldığı domatesi 30 liraya satan kimse akabinde Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın da dijital takip sistemine girmesiyle bunların vergisinin ödenip ödenmediği de tespit edilecektir.
‘90 LİRA OLAN BEYAZ PEYNİR 180 LİRAYA ÇIKTI’
2 ay önce kilosu 10 liradan satılan unun fiyatı 20 liraya çıktı. Yine 90 liraya satılan beyaz peynir 180 liraya çıktı. Serbest piyasa ekonomisine bu müdahale değildir. Hiçbir demokratik sosyal hukuk devletinde tüketicinin temel ihtiyaçları vahşi kapitalizmin kurallarına terk edilemez. Anayasanın 172. Maddesi uyarınca devlet tüketicileri koruyacak tedbirleri almakla görevlidir.”
