Kredi müjdesinin ardından fırsatçılar harekete geçti! Konut alacak vatandaşlara uyarı
11.05.2022 - 13:05 | Son Güncellenme:
Kabine toplantısı sonrası ev almayı düşünenlere Cumhurbaşkanı Erdoğan, 3 kredi paketini hizmete sokacaklarını ve 0,89 ile 0,99 faizle finansman sağlayacaklarını söylemişti. Faiz indirimden sonra ortaya çıkan fırsatçılar, ilanlardaki fiyatları artırmaya başladı. Peki konut fiyatları nasıl düşürülecek? İşte cevabı...
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konut sektörünü canlandıracak 3 yeni paket açıkladı. Buna göre, ilk defa konut sahibi olacaklar 10 yıl vade ve 0,99 faiz oranıyla ev sahibi olabilecek. Döviz hesabı ve altınlarını bozduranlar ise 0,89 faizle ev kredisi alabilecek. Bu paketin açıklamasından kısa bir süre sonra internetteki konut ilanlarının fiyatları artmaya başladı. Peki konut fiyatları nasıl düşürülecek?
Konuyla ilgili CNN Türk canlı yayınında açıklamalarda bulunan Beykoz Üniversitesi Prof. Sinan Alçın şu ifadeleri kullandı:
Önümüzdeki günlerde kredi paketinin detayları belli olacak. Kabine toplantısı sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarını izlemiştik. Orada aslında belirgin olan üç paket var. Bir tanesi ilk evim konut finansman paketidir. 0.99 faizli 10 yıla kadar 2 milyon liraya finansman sağlanacak bir pakettir.
İkincisi genişletilmiş konut finansman paketi olarak karışımıza çıktı. Bu birinci ve ikinci el konutları kapsıyor. Ön şart var. Konut değerinin en az yarısının 1 Nisan’dan önce döviz tevdiat hesaplarında bulunması gerekiyor. Faiz oranı da 0.89’dur. Bu konuda BES sistemi ve altın hesapları, kur korumalı mevduat hesapları gibi uygulamalar da döviz tevdiat hesabının çözülmesi vardı.
Başvuru nasıl yapılacak. Hangi bankalar bu paket içerisinde yer alacak bu önümüzdeki günlerde teknik çalışma sonrası ortaya çıkacak diye düşünüyorum.
İNŞAAT SEKTÖRÜNE FİNANSMAN DESTEĞİ SAĞLANIYOR. PİYASADAKİ KONUT ARZI SIKINTISINA ÇARE OLUR MU?
Konut çok boyutludur. Arz kısmı özellikle demir, çimento maliyetlerinde artış karşımıza çıkıyor. Yeni konut projelerinde çalışan firmalar bu konudan yakınıyor. Aslında arz sıkıntısından ziyade bir talep yetersizliğinin ortaya çıktığını görüyoruz. Bu da ulaşılabilir olmanın ötesine geçmesinden kaynaklanıyor. Büyük kentlerde 4 kişilik bir ailenin oturabileceği evlerin fiyatları 1 milyon lirayı aşmış durumdadır. Dolayısıyla benzer selektif politikaları özellikle pandeminin başlangıcından bu yana farklı sektörlerde gördük. Burada gecikmiş talebin tekrar canlandırılmasına yönelik bir adımdır.
İkinci el piyasasında bir hareket öne çıkar bunun devamı olursa yeni konutlar satılmaya başlar. Talebin belli bir seviyeyi aşmadığı durum nitelik taşımaz. Piyasaya dönük bir teşvik paketi olduğunu görüyoruz. Yatırımcılar açısından da enflasyonist dönemde uzun vadeli yatırım aracı olarak görülüyor. Bunun enflasyon üzerinde tetikleyici etkisi olacaktır. Kiralarda da bölgede konut fiyatları artınca bu kiralara da yansıyacaktır.
SOSYAL KONUTA AĞIRLIK VERİLMESİ ÇÖZÜM OLABİLİR Mİ, TOKİ HAREKETE GEÇEBİLİR Mİ, FİYATLARI NE DÜŞÜREBİLİR?
Geçmişte bunun farklı uygulamalarını da gördük. Yugoslavya’da konut projeleri hayata geçmişti. Barınma hakkı dediğimiz temel insan hakkı içerisinde yer alıyor. Konutun sağlıklı bir şekilde sağlanması lazım. Toplu konut uygulamaları karşımıza çıkıyor. Uzun vadeli olarak aile harcamaları içerisinde konut edinilmesi buradaki fiyat artışlarını frenleyebilecek nihai unsurdur. Bu olmadığı ölçüde fiyatlar sürekli artıyor. 1999 depreminde birkaç bölgede fiyatların geri çekildiğini gördük. Onun haricinde konut fiyatlarındaki artış geri dönmüyor. Bu da konut piyasasında kriz yaratıyor.
FIRSATÇILAR İÇİN GEREKEN YAPILACAK DENİLİYOR. YAPTIRIM AÇIKLAMALARI CAYDIRICI OLUR MU?
Bunlar karaborsayı daha da tetikleyen unsurlardır. Müteahhit kendisi bir daire yapıyor bunu bir yakınına satıyor gibi gösterip kredi çekiyor. Bu tip alanlara doğru yöneliş ortaya çıkar. Burada nihai çözüm arz güvenliğini sağlamak konut üretimini geliştirecek biçimde projeler ağırlık verilmesi lazım. Konut sektörünün temel sorunu sermaye yetersizliği ve proje bazlı çalışmalardır.
İNTERNET ÜZERİNDEN YAPILAN MANİPÜLASYONLARIN ÖNÜNE GEÇMEK MÜMKÜN MÜ?
Bu fiyat kontrolleri ile yapılabilecek bir şeydir. 1 ay önce fiyatın ne olduğu takip edilebilir. Serbest piyasa koşullarında tabi ki alıcı ve satıcı razı olduktan sonra fiyat üzerinde kontrol gücü yoktur. 2 bin yılındaki enflasyonla mücadele kapsamında Danıştay dedi ki ‘basiretli tacir olması lazım ve böyle bir dönemde dövizle kira kontratı yapılmamalı diye bir tavsiye niteliğinde uyarı bulundu.
HIZLI ŞİŞEN FİYATLAR İÇİN VATANDAŞA UYARI!
Krediyi ödeyemediniz bu tip durumlarda rayiç bedel dikkate alınır buna da bakılması lazım. Konut satın almada ne kadar köpük olunduğuna dikkatlice bakılması lazım. Hızlı şişen fiyatlar var buna bütün alıcıların dikkat etmesi lazım.
EMLAKÇILAR ARASINDA TEKELLEŞME OLABİLİR Mİ?
Hukuki pencere tamamen meselenin başka bir yönüdür. Kaparo dediğimiz meselenin hukukta karşılığını bulmak mümkün değildir. Alıcı ve satıcıların da hukuki olarak kendilerini güvence altına alacak biçimde davranışlar sergilemesi lazım. Emlakçılığı ilişkin standartların müteahhitlerde olduğu gibi gerçekleştirilmesi gerekiyor. Alıcılar, satıcılar kiracılar ve ev sahiplerinden emlakçılara yönelik şikayetler gelebiliyor. Meslek standartlarının artırılması gerekir.
FİYATLAR AŞAĞI ÇEKİLDİ DİYELİM, 3 MİLYONA ALDIĞIM EVİN DEĞERİ 2.5 MİLYONA DÜŞERSE BUNUN KARŞILIĞI NE OLUR?
Bu biraz zor. Konut piyasasında fiyatlar aşağı doğru katıdır. Düşmediğinde de yüksek düzeyde kalıyor. Konutu 3 milyon liraya alan kişi bir sene sonra 2.5 milyona satmak istemiyor ve bekleme yoluna gidiyor. Belki yıllarca satamamış oluyor. Doğru fiyatı bulmak çok önemlidir. O an artış oldu diye hep fiyat artacak anlamına gelmiyor. Konutun toplu taşımaya uzaklığı ile ilişkisi bütün bunlara dikkatlice bakmak gerekiyor. Düne göre çok iyi kira geliri sağlayan bir bölge yarın da aynı şekilde devam edecek diye bir şey yok.
YABANCILARA KONUT SATIŞI FİYATLARI ARTIRIYOR MU?
Doğrudur özellikle kira üzerinde ve Akdeniz ile Ege bölgelerinde ciddi kira artışlarını görüyoruz. Satılık konutlarda etki biraz daha sınırlıdır. Yabancılara satış toplam satış üzerinde fiyatları çok etkileyecek düzeyde değildir. Burada belli bölgeler var. Farklı ülke gruplarında gelen yabancılar var ve bunların tercih ettikleri şehirler var. Bunun lokal bir etkisi vardır. Bütün olarak değerlendirdiğimizde etkisinin zayıf olduğunu söyleyebiliriz."
