KOBi’lere likidite istihdama koruma

Vatandaşların büyük bölümü, koronavirüs salgınının en kısa sürede bertaraf edilmesi için #evdekal çağrısına uygun davranıyor. Ancak bu süreçte kimilerinin evde kalması mümkün değil. Onlar, 83 milyonun hayatını devam ettirebilmesi için çalışmak, üretmek, üretilenleri ulaştırmak zorunda. Bunun için de işletmelerin ayakta durması gerekiyor. Peki salgın nedeniyle ekonomi yavaşlamışken bu nasıl mümkün olacak?

Devlet, başta ülke ekonomisinin belkemiği olan KOBİ’leri ve diğer tüm işletmeleri korumak için bir dizi adım attı. Bu adımların ana ekseni istihdamı korumayı amaçlıyor. Zira açıklanan desteklerden yararlanılmasının başlıca şartı, bu süreçte işçi çıkarmamak.

450 milyarlık güç

16 sektör için koronavirüs mücbir sebep sayıldı, yani bu sektörlerde faaliyet gösteren firmalar belirli bir süre vergi ödemeyi öteleyebilecek. KOBİ’lere ticari alacak sigortasında devlet tarafından reasürans desteği verilecek. İşletmelere kısa çalışma ödeneği, asgari ücret desteği, Hazine garantili kredi gibi başlıklarla likidite de sağlanacak. Bu kapsamda işletmelere sağlanacak toplam likidite gücünün 450 milyar liraya ulaşabileceği hesaplanıyor.

Vergiler ötelendi

Devlet, koronavirüs salgınını 16 sektör ve onların altındaki onlarca iş kolu için ‘mücbir sebep’ olarak ilan etti.
Adım adım mücbir sebep

1- Mükellefler, mücbir sebep kapsamında olup olmadıklarını, işyeri faaliyet kodlarını internet vergi dairesine girerek görebiliyorlar.

2- İşletmesinin faaliyeti mücbir sebep gerektirdiği halde, kodu bu durum kapsamında olmayan şirket sahibinin, hak kaybına uğramamak için bağlı olduğu vergi dairesine ana faaliyet konusu olan sektörü bir dilekçe açıklayıp kendisini kapsama aldırması mümkün.

3- Mücbir sebep kapsamına alınan mükellefler nisan, mayıs ve haziranda muhtasar ve KDV beyannamelerine ilişkin ödemeleri 6’şar ay sonra ödeyebilecek.

4- Nisan, mayıs ve haziranda verilmesi gereken muhtasar ve KDV beyannameleri 27 Temmuz’a ertelendi.

5- Mart, nisan, mayıs SGK prim ödemeleri 6 ay ötelendi.

Kısa çalışmada sektör şartı yok

Devlet, bu süreçte işletmelere ‘kısa çalışma ödeneği’ sağlıyor. Amaç işin devamını sağlamak ve istihdamı korumak.

Adım adım ödenek

1- Salgından etkilenen tüm işletmeler kısa çalışma ödeneğine başvurabilecek. Sektör şartı bulunmuyor.

2- Başvurular İş-Kur üzerinden yapılacak.

3- Bakanlık tüm başvuruları aldıktan sonra iki ay içinde yanıt verecek.

4- Kısa çalışma ödeneği almak için işsizlik sigortası hak etme koşullarının yerine getirilmesi, kısa çalışmadan önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanların son üç yıl içinde 450 gün sigortalı çalışması ve bu kişilerin işsizlik sigortası primi ödenmiş olması gerekiyor.

5- Bu koşulu taşımayanlar da kısa çalışma süresini geçmemek üzere son işsizlik ödeneği hak sahipliğinden kalan süre kadar kısa çalışma ödeneğinden yararlanabiliyor.

6- İşverenin talebinin olumlu karşılanması için bu dönemde işçi çıkarmaması şartı aranıyor.

7- Kovid-19 salgınının ardından yaklaşık 420 bin sigortalı için 19 bin firma kısa çalışma ödeneğine başvurdu. İmalat sektörü ilk sırada. İkinci sektör konaklama ve yiyecek hizmetleri.

8- Ödenek işsizlik sigorta fonundan karşılanacak. En fazla 3 ay ödenecek. Ödeneğin üst limiti, aylık asgari ücretin brüt tutarının 1.5 katını geçemiyor. Asgari ücretli net ücretinin yüzde 75’ini almış olacak.

Asgari ücret desteği

Koronavirüs tedbirleri kapsamında çıkarılan torba kanun, işletmelere asgari ücret desteği verilmesini öngörüyor. Üstelik bu destek 1 Ocak 2020’den itibaren 12 ay boyunca geçerli olacak. İşletmelere toplamda 7 milyar liralık bir destek sağlanırken bu kaynak İşsizlik Fonu’ndan karşılanacak.

Adım adım destek

1- 2020 yılı öncesi tescil edilen işyerlerinde prime esas günlük kazancı 128 TL, toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işyerlerinde 256 TL, linyit ve taşkömürü çıkarılan işyerlerinde 341 TL ve altında olan sigortalıların; 2020 yılında tescil edilen işyerleri için ise uzun vadeli sigorta kollarına tabi tüm sigortalıların çalışma gün sayısının günlük 2.50 TL ile çarpılması sonucu bulunacak tutar kadar asgari ücret desteği sağlanacak.

2- Destekten yararlanacak işletmelerin 2020 yılına ait aylık prim ve hizmet belgelerini veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresinde vermesi gerekiyor.

3- SGK’ya prim, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunanlar destekten yararlanamıyor. Ancak borcunu taksitlendirmişse yararlanabiliyor.

4- 2020 yılı için çalıştırılan tüm kişilerin sigortalı olarak bildirilmesi gerekiyor.

KGF desteğiyle işe devam kredisi

Hazine ve Maliye Bakanlığı, Hazine destekli kefalet işlemleri kapsamında Kredi Garanti Fonu’na 40 milyar TL kefalet limiti tahsis etti. Ziraat Bankası, VakıfBank, Halkbank, Ziraat Katılım ve Vakıf Katılım’dan ‘İşe Devam’ kredisi alacak olan KOBİ’ler ve KOBİ dışı işletmeler, bu kefaletten faydalanabilecek.

Adım adım kredi

1- Kredinin azami vadesi 36 ay, anapara ödemesiz dönem azami 6 ay.

2- Kullanılacak kredinin yüzde 80’ine kefalet sağlanacak.

3- Cirosu 25 milyon liraya kadar olan şirketlerin kefalet üst limiti 10 milyon lira, cirosu 25-125 milyon lira arasında olanların kefalet üst limiti 50 milyon lira, cirosu 125 milyon lirayı aşanlarınki de 100 milyon lira olacak.

4- Kefaletten KGF’ye önceki dönemden borcu olmayanlar yararlanabilecek.

Mücbir sebeptenyararlanacak 16 sektör

Perakende ticaret ve AVM
Demir çelik ve metal
Otomotiv
Lojistik-ulaşım
Sinema ve tiyatro
Konaklama
Yiyecek ve içecek
Tekstil ve konfeksiyon
Etkinlik ve organizasyon
Sağlık hizmetleri
Mobilya
Madencilik ve taş ocakçılığı
İnşaat
Endüstriyel mutfak ekipmanları
Araç kiralama
Basılı yayın ve matbaacılık

BİTTİ