25.12.2018 - 01:30 | Son Güncellenme:
Kadife Şahin
Bilanço sunamadıkları için sigorta şirketleri ve Eximbank’tan alacak sigortası alamayan küçük ve orta ölçekli şirketlerin (KOBİ) imdadına devlet yetişiyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın konuya ilişkin tebliği Resmi Gazete’de yayımlandı.
Devlet Destekli Alacak Sigortası ile ekonomide yaşanan durgunluk dönemlerinde sıkıntı yaşayan ve ekonominin bel kemiği kabul edilen KOBİ’lerin vadeli mal ve hizmet satışlarının sigortalanması yoluyla ticaretin büyümesi sağlanacak.
Finansal sistemin kaynaklarından kurumsal yapıya sahip olmadıkları ve bilanço sunamadıkları için yararlanamayan KOBİ’lere ilişkin bu yeni uygulama 2019’un ilk aylarında devreye girecek. Halk Sigorta’nın bünyesinde sunulacak olan KOBİ alacak sigortasında, KOBİ olarak tanımlanan işletmelerden, başvuru tarihinden itibaren en az iki yıl önce kurulan ve Olağandışı Riskler Yönetim Merkezi tarafından belirlenen risk değerlendirme kriterlerini sağlayanlar yararlanabilecek.
Prim hesaplarında ise alacak sigortası talebinde bulunan KOBİ’nin son mali yılda vadeli satışlardan elde ettiği cirosuna bakılacak.
Net prim ve azami teminat tutarları vadeli satışlardan elde edilen ciro esas alınarak tebliğde belirtilen oranlar dikkate alınarak hesaplanacak.
TAKSİT İMKANI VAR
Tarife ve talimata göre belirlenen prim tutarı Halk Sigorta tarafından tahsil edilecek. Prim tutarının tamamının peşin olarak ödenmesi halinde KOBİ’ye tarife fiyatı üzerinden yüzde 10 indirim yapılacak. Prim tutarı, en az yüzde 25’i peşin ve geri kalanı en fazla üç taksit halinde ödenirse, kredi kartı ve benzeri başka düzenli ödeme yöntemleriyle taksitlendirilebilecek.
Sigorta dönemi içinde meydana gelen zararlar, zararın 2 bin 500 liranın altında kalması durumunda sigortalı tarafından, 2 bin 500 lirayı aşması durumunda ise belirtilen teminat oranları kapsamında Merkez tarafından ödenecek. Alacak sigortası sisteminde sigorta sözleşmeleri için vergi ve diğer yasal yükümlülükler düşüldükten sonra kalan prim tutarı üzerinden uygulanacak komisyon oranı yüzde 12 olacak. Prim tutarının asgari yüzde 9’u Halk Sigorta tarafından kesinti yapılmadan KOBİ’ye ödenecek.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Devlet Destekli Alacak Sigortası’nı 1 Ocak’tan itibaren devreye alacaklarını Twitter’dan duyurdu. Albayrak, infografikle de sistemin işleyişine ilişkin bilgi aktardı. Buna göre, Bakanlığın oluşturacağı yeni sigorta modelinde KOBİ’lerin alacakları garanti altına alınacak. Bakanlıkça milli bir sistem olan Devlet Destekli Alacak Sigortası Havuzu kurulacak. Bu sigortayla KOBİ’lerin alacaklarını tahsil edememeleri durumunda, alacaklarının önemli bir kısmı havuz tarafından karşılanacak. Sistem, ilk aşamada mikro ve küçük ölçekli KOBİ’leri kapsayacak. KOBİ’ler, risk değerlendirmesi ile belirlenecek.
'FAZLA AÇILMAYIN' UYARISI
Risk sigortalarına aracılık yapan Aon Türkiye Eş CEO’su Ferhan Özay, devletin bu hizmeti yapmasının ekonomiyi destekleyici olduğunu belirterek, “Alacak tahsilatında sıkıntı yaşayan KOBİ’ler bir ölçüde olumlu etkilenecektir. Sistem KOBİ’lerin alacaklarının tamamı için teminat vermiyor, ama verdiği kadarı da faydalı olur. Ancak KOBİ’lerin devletin verdiği bu desteğe güvenerek açılmamaları, sigortalı değilmişçesine ticari ilişki içinde oldukları firmalara dikkat etmeleri gerekir” uyarısında bulundu.
Öncelikle 2 bin 500 TL muafiyet uygulaması olduğunu kaydeden Özay, şu bilgiyi iletti: “Yani 2 bin 500 TL’nin altında kalan alacakları sigortalı kendi karşılıyor. Hatta alacak rakamı 2 bin 500 TL’den fazlaysa da her hasarda bu ilk 2 bin 500 TL, sigortalının kendisi tarafından karşılanıyor. Onun dışında tazminat limiti de ciroya bağlı olarak ödenen primin 10 veya 5 misli ile sınırlı. Bir de nihai olarak gene ciroya bağlı bir sınırlama var.”
ALACAK SİGORTASI NEDİR?
Temel amacı, müşterilerin aldıkları mal ve hizmet bedelini çeşitli nedenlerle ödememeleri sonucunda mal satan firmanın zararının tazmin edilmesi olan ticari alacak sigortası, vadeli mal ve hizmet satışlarının sigortalanmasıyla ticaretin büyümesine katkıda bulunan bir ürün.
Söz konusu sigortanın, talep ve arz ayağında yaşanan sorunlar nedeniyle KOBİ ölçeğinde yaygın olmadığı görülürken, şirket bilançolarının ortalama yüzde 30-40’ını oluşturan alacakların etkin yönetimi, KOBİ’ler için hayati önem taşıyor. Alacakların tahsilatında yaşanan problemler, şirketlerin likiditesini ve karlılığını olumsuz etkilerken, bazı durumlarda iflaslarına neden oluyor. Şirketlerin iflas nedenlerine bakıldığında, yaklaşık 4’te 1’inin tahsil edilemeyen alacaklar nedeniyle gerçekleşmesi dikkati çekiyor.
Faktoring, çek, ipotek gibi alternatif bir ticaret finansman yöntemi olan alacak sigortası, aynı zamanda KOBİ’lerin ticaretini büyütmesi için gerekli finansmana erişimi sağlıyor. Alacak sigortasıyla firmalar, alacaklarının tahsilat riskine karşı teminat sağlıyor ve aynı zamanda da tahsilat ve risk yönetimlerini bu alanda uzman sigorta şirketlerine devretmiş oluyor.