Katılım finansa ‘zekat’ standartı
11.09.2023 - 07:00 | Son Güncellenme:
Katılım finans kuruluşları için zekat verme standartlarını belirleyen düzenleme yapılıyor. Kamu Gözetimi Kurumu’nun hazırladığı taslağa göre, katılım finans kuruluşu, belirlediği zekatı “zekat fonu”na aktaracak. Zekat fonu, kuruluştan ayrı işleyecek, iflas durumlarında bile kuruluş tarafından kullanılamayacak.
MİTHAT YURDAKUL Ankara - Katılım finans esas ve standartlarına uygun olarak hazırlanmış zekat fonunun bir kuruluşa yatırıldığı veya vadesiz hesapta tutulduğu durumlarda, bu fonların kullanılmasından elde edilen getirilerin açıklanması zorunlu olacak. Kuruluş, herhangi zekat ödemesinin gecikmesi durumunda ödemenin neden geciktiğine dair sebepleri de duyuracak. Tek kişi ya da hayır kurumuna ödenen zekatın toplam zekat tutarının yüzde 5’inden fazla olması halinde, ödemelerin niteliği ve alıcı ayrıntıları açıklanacak.
Matrah ve avans
Cari dönem veya önceki dönemlere ilişkin halihazırda ödenmiş olan zekat tutarının, belirlenen dönemler için ödenmesi gereken tutardan fazla olması durumunda, fazla olan tutar kuruluşun finansal durum tablosunda “avans zekat” olarak muhasebeleştirilecek. Yıllık dönem sonunda zekata tabi olan toplam net tutar, “yıllık zekat matrahı” olanak tanımlanacak. Genel kurul kararıyla kuruluşun zekat ödemeyi kabul etmesi veya paydaşlarla yapılan sözleşmenin zekat ödeme yükümlülüğü içermesi, “zekat ödeme yükümlülüğü bulunan kuruluş” statüsü getirecek.
‘Gönül kazanmak için’
Zekatın kaynakları ve uygulaması kapsamındaki açıklamalarda şu hususlar yer alacak:
“Yetkili zekat kuruluşlarına ödenen zekat”, “yoksullar ve muhtaçlar için zekat”, “gayrimüslimlerin gönlünü kazanmak için zekat”, “hürriyetinden yoksun olanlar için zekat”, “maddi zorluk içindeki yolcular için zekat”, “zekat toplayan personel için zekat”, “ağır borç içinde olanlar için zekat”, “Allah yolunda çalışanlar için zekat”...
1.7 trilyon liralık aktif büyüklük
İslam’ın temel şartlarından olan “zekat” uyarınca, faizsiz bankacılık yapan katılım finans kuruluşları, yardım kuruluşu, vakıf ve benzeri kuruluşlara zekat ödemesi aktarabiliyor. Mevzuattaki düzenlemelerle gittikçe yaygınlaşan katılım bankacılığı, Temmuz 2023 itibarıyla 1.7 trilyon lira aktif büyüklüğüne ulaştı. Katılım bankalarının toplam aktiflerinin sektör içindeki payı da yüzde 8.59 oldu. Katılım finans sektörünü destekleyici mekanizmalar oluşturulması, Orta Vadeli Plan’da da yer verilen konular arasında yer aldı.
