Kart kullancısına 'ani şok' uyarısı

Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Aydın Ağaoğlu, Resmi Gazete'nin Mükerrer sayısında yayımlanan "Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik" hakkında, " 4 katını aşana limit tanındığı takdirde üst kısımdaki meblağdan o limiti tanıyan banka sorumlu olmalıdır" dedi.

Ağaoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca (BDDK) hazırlanan yönetmelik kapsamında kredi kartları için tanınacak toplam kredi kartı limitinin, ilk yıl için aylık ortalama net gelirinin 2 katını, ikinci ve sonraki yıllar için ise 4 katını aşamayacağını anımsattı. Şu an kullanımda olan 57 milyon kredi kartıyla ilgili herhangi bir açıklama yapılmadığını savunan Ağaoğlu, "57 milyon karttan 50 milyonu, bu limit uygulaması yürürlüğe girdiği andan itibaren kullanıma kapanmak durumunda kalacaktır. Çünkü insanlar taksitli alışveriş yaptılar, gelir belgeleri sorgulanmadan kendilerine yüksek limitler tanındı" diye konuştu.

Ağaoğlu, tüketicinin bu kartlara alışmasından dolayı kendiliğinden piyasa mekanizması oluştuğuna dikkati çekerek, 4 kat sınırlamasının ciddi olumsuzluklar getireceğini ileri sürdü.

Tüketiciler "ani şok" yaşayabilir

Yüksek limitlerle yaşamaya alışan tüketicilerin aniden şok geçireceğini, çevirdikleri borç sarmalının bir anda tıkanarak icralık olabileceklerini vurgulayan Ağaoğlu, sözlerine şöyle devam etti:

"İkincisi piyasalardır. Kartlar kullanılamaz hale gelince piyasalarda şok bir durgunluk yaşanacağı muhakkaktır. Konunun üçüncü tarafında ise bankalar yer alıyor. Bankaların kredi kartlarından sağladıkları faiz ve komisyon gelirleri oldukça düşeceğinden bankalar tüketicilere yeni külfetler yükleyecek yollar ve yöntemler arayışına gireceklerdir. Bu da sonuçta tüketicilere olumsuzluk olarak yansıyabilecektir. Kredi kartları, limit yüzünden kapanan tüketicilerin zorunlu alışverişlerini nakitle yapmaları durumunda ise kayıt dışı artacak. Buradan da kamu otoritesinin vergi gelirleri kaybı söz konusu olabilecektir. Bu düzenlemenin mevcut kartlarla ilgili ne tür bir hüküm içerdiğini anlayamadık."

Ağaoğlu, kredi kartlarına limit tanınmasıyla ilgili 2006 yılında çıkarılan Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu'nun 9. maddesinin bu hükmü içerdiğine işaret ederek, bu kanunun o zamandan bu yana uygulanması halinde toplumda tasarruflu, gücüne göre harcayan bir piyasa mekanizması oluşması gerektiğine dikkati çekti.

"Limitin üstündeki meblağdan banka sorumlu olmalıdır"

Tüketici kredilerinde geçen yıla oranla yaşanan yüzde 25'lik artışın enflasyon oranının neredeyse 3 katına ulaştığına işaret eden Ağaoğlu, tüketicilerin borcu borçla kapattığının rakamlarla ortaya konduğunu söyledi. Ağaoğlu, sözlerini şöyle tamamladı: "Mademki limit sınırlaması getiriliyor ve buna da kriter ortaya konuluyor. 4 katını aşana limit tanındığı takdirde üst kısımdaki meblağdan o limiti tanıyan banka sorumlu olmalıdır. Yani geliri bin 500 lira olan kart kullanıcısına 6 bin liranın üstünde limit tanınması halinde tüketicinin o borcundan sorumlu olmayacağı da yönetmeliğe eklenmelidir. O takdirde bankalar limit artırırken gerçekten ciddi araştırma yapmak durumunda kalırlar, sorun da kökünden çözülür. Kurala uymayıp limiti yükselten banka, o sınırın üstündeki kısmın tahsilatından kart kullanıcısını sorumlu tutamaz."