Kangal ve akbaşı 6 ay bekliyorlar

Bursa’nın Karacabey ilçesinde bulunan, Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nde (TİGEM), her yıl kangal ve akbaş ırkı 200 Türk çoban köpeği yetiştiriliyor. Fiyatları KDV hariç 8 ile 12 bin TL arasında değişen yavru ve yetişkin köpekleri almak isteyenler, en az 6 ay beklemek zorunda. Şu anda TİGEM’den Türk ırkı köpek almak isteyen 200 kişi sıra bekliyor. TİGEM, ırkı korumak için yabancılara satış yapmıyor.

Kangalların çoban köpeği, akbaşların ise güvenlik amacıyla tercih edildiğini belirten Karacabey Tarım İşletmesi Köpekçilik Ünitesi Sorumlusu Veteriner Hekim Sümeyye Tanoba, damızlık köpek üretim çiftliğinde köpeklere eğitim verilmediğine dikkat çekerek şunları söyledi:

“Yavru fiyatlarımız 8 bin artı yüzde 20 KDV, yetişkin fiyatlarımız 12 bin artı yüzde 20 KDV, dişi fiyatları da 11 bin artı yüzde 20 KDV. Köpek almak için bekleyen 200 kişiye 6 ay sonrasına gün veriyoruz. Yavrular 2-3 aylıkken kendi sahiplerine teslim ediyoruz. Damızlık olacakları ayırıyoruz. Açık sistemlerde, bir erkek bir dişi yan yana olacak şekilde yetiştiricilik yapılıyor. Kan yakınlığını önlemek için, aynı anne babadan olan bireylerin çiftleştirilmemesine özen gösteriyoruz. Bu sayede de genetik problemlerin önüne geçiyoruz.”

AKBAŞ PRATİK, KANGAL ATLETİK

Kangal ve akbaş ırkı çoban köpeklerinin arasındaki farkı konunun uzmanları Milliyet’e değerlendirdi.

Köpek Irkları ve Kinoloji Federasyonu Asbaşkanı Fatih Çokcan, “Her ikisi de görev olarak sürü koruyan köpeklerdir. Aralarında görsel olarak akbaş ırkının düz beyaz olması ve kangal köpeğinin karabaş maskeli ve krem veya gri tonlarında olması gibi temel bir fark bulunmakta. Akbaş köpekleri kangal köpeklerine göre azıcık daha hacmen eksiktir. Bu da onlara arazide daha pratik olma özelliği katar. Kangal köpeği ise yine oldukça atletik olmakla beraber biraz daha cüsseli yapıya sahiptir. Yetiştirmeye bağlı olsa da akbaşlar insana karşı daha korumacı özellik gösterebilmektedir” dedi.

Akbaş ve kangalların nesiller boyu sürüleri korurken inisiyatif aldıklarını, sürüyü güvenli yere götürme, yabani hayvana saldırma kararını kendi kendilerine verdiklerini vurgulayan Çokcan, bu köpeklerin şehir hayatına uyum sağlamaları için sosyalleşme eğitimi almaları gerektiğini anlattı. Çokcan “Bazı temel komutların öğretilmesi gerekir. Otur, kalk, bekle, gel gibi” dedi.

Sadık, zeki, cesur

Uluslararası Köpek Irkları Uzmanı Akın Tülübaş da şunları söyledi: “Akbaş, güçlü, sadık, zeki ve cesur bir köpektir. Genellikle çobanlık yapmak, sürüleri korumak ve avcıları engellemek için kullanılır. Türkiye dışında da popülerdir ve çiftliklerde, sürülerde, ailelerde sıkça tercih edilir. Özellikle soğuk hava koşullarında en yüksek performansı gösterme yeteneğiyle diğer çoban köpeklerinden ayrılabilir. Kangalla arasındaki en belirgin fark ise daha zeki ve şüpheci olmaları. Ama kurtlara karşı kangal kadar başarılı değiller.”

Anadolu’nun 4 aslanı

“Anadolu aslanı” tabiri, genel olarak Türkiye’deki çeşitli köpek ırklarını kapsayan bir tanımlama olarak kullanılabiliyor. Bu tabir, Aksaray malaklısı, boz çoban köpeği, kangal, akbaş gibi Türk köpek ırklarını içerebilir. Bu köpeklerin hepsi Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde yetiştirilen ve çobanlık, bekçilik gibi görevlerde kullanılan güçlü ve cesur köpekler. - EREN KOCA / Haber Merkezi