Kabuğu 4 dolar ama limon çöpe gidiyor
07.12.2023 - 07:00 | Son Güncellenme:
Türkiye bir yandan endüstride kullanmak için limon kabuğu lifi ithal ederken üreticiler limonun kendisini “para etmediği” için çöpe döküyor. Uzmanlar, bu verimsizlik ve kaynak israfının önüne geçilmesi gerektiğini belirtiyor.
Aleyna Sevim / İSTANBUL - Tarladaki limon para etmeyince bazı üreticiler, limonu dere yataklarına ya da çöpe dökmeye başladı. Bunun son örneği de Adana Kozan’da yaşandı. Oysaki limon, gıda endüstrisinin temel ürünlerinden biri ve katma değerli ürüne dönüştürülmeye en elverişli meyve. Limon kabuğundan elde edilen lifleri Türkiye’nin ortalama 4 dolardan ithal ettiğini kaydeden gıda girişimcisi Can Kayacılar, limonun kabuğu, suyu, çekirdeği ve iç kısmından katma değerli ürünler elde edilebileceğini kaydetti.
“Limon suları, özellikle besin değerlerini kaybetmeden, “moleküler distilasyon” sistemleri ile çok düşük ısılarda konsantre edilebilir ve sonrasında süperkritik akışkan teknolojisiyle pastörize edilerek, düşük ısılarda besin değerlerini kaybetmeden, müthiş konsantreler elde edilebilir. Bu konsantreler çok uzun ömürlü olduğu için tüm gıda, kozmetik, temizlik sektörlerinde kullanılabilir” diyen Kayacılar, limon kabuğundan süperkritik akışkan teknolojisi kullanılarak esansiyel yağ ve litresi 200 euro’dan satılan D-limonen gibi yeşil çözgen elde edilebildiğine dikkat çekti. Limon ve diğer narenciyelerin kabuğundan elde edilen lifin Türkiye’nin ithalat kalemlerinden biri olduğunu anlatan Kayacılar, bu liflerin kilogramına ortalama 3-6 dolar arasında para ödendiğini belirtti.
‘ZİYAN OLMASIN’
Öte yandan Kozan’daki yetkililer ise satılamadığı için atılan limonların mümkün olduğunca toplanıp, bölgedeki lokanta ve vatandaşlara dağıtıldığı bilgisini paylaştı. Ulusal Turunçgil Konseyi (UTK) Başkanı Kemal Kaçmaz, turunçgil ürünlerin değerlendirilmesi ile ilgili çalışma başlattıklarını dile getirerek, “Ürünlerin ziyan olmaması ve tüketim alışkanlığı yaratılması ve ekonomik kaybın önüne geçilmesini hedeflemekteyiz. Bu sene rekoltede 2 milyon tonun üzerinde fazlalık bekliyoruz” dedi.
‘TOPLAYACAK İŞÇİ YOK’
Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, “Limonları toplayıp değerlendirelim diyoruz ama bunu toplayacak işçiyi bulamıyoruz. Şu an portakal ve mandalina çeşitleri ancak toplanıyor. Devlet ya da belediyeler bu limonları toplayıp halka dağıtmalı” dedi.
BAHÇEDE 30 KURUŞ
Kozan ilçesinde bahçede kilosu 30 kuruşa kadar düşen limonun kabuğunun kilosunun 17 liradan satıldığı bildirildi. Yaklaşık 4 ton limonunun çöpe gitmemesi için evinin önüne döktüren Aysel Kurt, “Limonun kabuğu boya, kozmetik, ilaç sanayisinde kullanılıyor. Biz bunu soyuyoruz, iplere asıp kurutuyoruz. Geçen sene kabuk 17 TL’den satılıyordu, bu yıl da aynı fiyatmış. Bunu saklamak zor, suyu çabuk bozuluyor. Fabrikanın olması gerekiyor” diye konuştu.
