İşte kadın gücü için tarihi gong

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, “Ülkemizde kadınların çalışma hayatına katılımında önemli gelişmeler kaydedildi. Kadınların iş gücüne katılma oranı, geçtiğimiz 10 yılda erkeklere göre 4 kat daha hızlı arttı. Bu gelişmelerin altında kendimize özel çözümler üretmemizin sihri var” dedi.

Emine Erdoğan, Borsa İstanbul’da 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla düzenlenen, “Gong Kadın - Erkek Eşitliği İçin Çalıyor” programına katıldı.

Eğitime yatırım

Bu sene gongu, kadınların güçlü ve yollarının açık olması için çaldıklarını dile getiren Erdoğan tüm kadınların 8 Mart Dünya Kadınlar gününü kutladı.

Erdoğan, tüm dünyayla birlikte büyük bir dijital dönüşümün içinde olunduğuna ve gelecekteki 10 yılı bu dönüşümün belirleyeceğine işaret ederek, şöyle konuştu:

“Bugünün dünyasında gelecek, hemen yanı başımızda ve en büyük yarışımız, bu geleceğe hazırlıksız yakalanmamak için verdiğimiz mücadeledir. O nedenle sadece bugünden ileriyi değil, yarından ileriyi de görmeye çalışmalıyız. Algılarımızı açık tutmalı ve öngörü kabiliyetimizi öyle geliştirmeliyiz ki gelecek sürpriz olmaktan çıksın.”

Dünya Ekonomik Forumu’na göre, dijital dönüşüme ayak uydurmadıkları takdirde bu dönüşümden olumsuz olarak en çok etkilenecek grubun kadınlar olacağını belirten Erdoğan, araştırmaların, 2020’lerde çalışanlarının dijital bilgi ve becerilerini güncel tutmak için eğitim yatırımı yapan şirketlerin ayakta kalacağını öngördüğünü kaydetti.

2022’de küresel olarak toplam çalışanların yüzde 54’ünün bilgi ve becerilerini güncellemesi gerektiği gibi yeni beceriler de öğrenmesi gerekeceğine dikkati çeken Erdoğan, bugün bir iş için gerekli olan profesyonel bir beceriye biçilen ömrün 5 yıl olduğunu, IMF’ye göre, dijital dönüşümle beraber küresel olarak kadınların şu an sahip olduğu işlerin yüzde 11’ini kaybetme riski bulunduğunu aktardı.

GELECEĞİN DÜNYASI

Kız öğrenci sayısının, bilgisayar ve bilişim bilimleri fakültesinde yüzde 21, havacılık ve uzay bilimleri fakültesinde yüzde 24, elektrik ve elektronik fakültesinde ise yüzde 13 olduğunu kaydeden Erdoğan, “Kız öğrencilerimizin, sayıca az oldukları bu bölümlere yönelmelerinde gerekli olan mentorluğa ve özendirmeye daha çok mesai harcamamız gerektiğine inanıyorum. Geleceğin dünyası tasarlanırken kadın aklının zengin hazinelerine son derece ihtiyacımız var” dedi.

Emine Erdoğan, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Prof. Erişah Arıcan, Borsa İstanbul Genel Müdürü Hakan Atilla, Türkiye İş Kadınları Derneği (TİKAD) Başkanı Nilüfer Bulut ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle, kadınların gücü için gong çaldı.

Çalışma hayatı daha kolaylaştırılacak

Emine Erdoğan, kadınlara dair konuları ele alırken, küresel araştırmalardaki sıralamalar her ne kadar önemli olsa da her toplumun ancak kendi koşulları içinde değerlendirilebileceğini, çünkü her toplumun dinamiklerinin, kültürel değerlerinin ve tarihsel gelişiminin farklı olduğunu  söyledi.

Bu nedenle küresel hedef ve söylemleri yerel filtrelerden geçirip, üzerine tam oturan çözümlerin üretilmesi gerektiğine işaret eden Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Ülkemizde kadınların çalışma hayatına katılımında önemli gelişmeler kaydedildi. Kadınların iş gücüne katılma oranı, geçtiğimiz 10 yılda erkeklere göre 4 kat hızlı arttı. Bu gelişmelerin altında kendimize özel çözümler üretmemizin sihri var. Kadınların ekonomik hayata katılmasını sağlamak, kültürel kodları iyi deşifre etmekten geçer. Gideceğimiz yönü ancak kendi pusulamızla tayin edebiliriz.

Mesela kadınların doğum ve süt izinlerinde yapılan düzenlemeler, kısmi süreli çalışma hakkına ilişkin getirilen yenilikler, aile hayatını kolaylaştırıcı nitelikte oldu. Çünkü önümüzdeki en önemli sorunlardan biri, iş ve aile hayatının, çatışan ve birbirini örseleyen iki alan olarak anlaşılmasıdır.

Halbuki kadınların güçlü ve donanımlı olması çok daha sağlam ve öz güvenli nesillerin yetişmesine neden olur. Toplumun en güçlü kalesi olan aile kurumunun da güçlenmesi, yine kadınların güçlenmesiyle doğru orantılı. İnanıyorum ki ileriki dönemlerde kadınların çalışma hayatını daha da kolaylaştırıcı uygulamalar göreceğiz.”

Bilim ve teknoloji

Emine Erdoğan, geleceğin dünyasında bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanındaki uzmanların yıldızının parlayacağının aşikar olduğunu dile getirerek, şöyle devam etti:

“Fakat bu alanda kadınların sayısı ne yazık ki henüz istenilen oranda değil. Bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanında çalışanların yalnızca yüzde 25’i kadınlardan oluşuyor. Bununla birlikte, yapay zeka alanındaki uzmanların ise sadece yüzde 22’si kadın. O nedenle 8 Mart Dünya Kadınlar günü vesilesiyle birçok platformda altını kalın harflerle çizdiğimiz bu konuya, bir kez daha dikkatlerinizi çekmek istiyorum. Fakültelerimizde bilim ve teknoloji alanlarında kız öğrenci sayılarımızı artırmak, bir temenninin ötesine geçmelidir.

Kısaca birkaç örnek vermek gerekirse sosyal ve beşeri bilimler fakültesinde kız öğrenci oranı yüzde 66, tıp fakültesinde yüzde 49, sağlık bilimleri fakültesinde yüzde 78’dir. Son derece önemli olan bu ve benzeri fakültelerimizde mutluluk verici bir kız öğrenci yoğunlaşması görüyoruz.”

Kooperatifte sürpriz var

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, “Yaklaşık 3 bin ortağı olan 287 kadın kooperatifimiz aracılığıyla kadın girişimcilerimizi desteklemeye devam ediyoruz. İnşallah Sayın Hazine ve Maliye Bakanımız ile beraber kadın kooperatiflerimize bir sürprizimiz olacak” dedi.

Pekcan, Borsa İstanbul’daki konuşmasında, Dünya Ekonomik Forumu verilerine göre, kadınların iş gücüne katılım oranındaki yüzde 1’lik artışın küresel GSYH’yı yılda 80 milyar dolar artırdığını belirtti.

Hükümetin kadınların iş gücüne katılımı yönünde adımlar attığına işaret eden Bakan Pekcan, 2019 yılında başlattıkları Export Akademi Programı ile her ilde ihracat yapmaya istekli kadınlar ile bir araya geldiklerini, kadın girişimci networkünü oluştuklarını, bugüne kadar 22 ilde 1.300 kadın ile buluştuklarını, bunlara devam edeceklerini kaydetti.

Uluslararası Ticaret Merkezi (ITC) 2019 yılı kadın çalışmalarıyla ilgili ödül verecekleri kurum ve projeler arasına Export Akademi’yi de aldığını, bu projenin dünya birinciliği de alabileceğini bildiren Pekcan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“56 ilde, 67 oda ve borsada İhracat Destek Ofisleri kurduk. Kadın kooperatifçiliğini de destekliyoruz. 14 ilde 1.600 girişimci kadınımıza kadın kooperatifleri hakkında eğitim verdik. Yaklaşık 3 bin ortağı olan 287 kadın kooperatifimiz aracılığıyla kadın girişimcilerimizi  desteklemeye devam ediyoruz. İnşallah Sayın Hazine ve Maliye Bakanımız ile beraber kadın kooperatiflerimize bir sürprizimiz olacak.”

Yönetime zorunlu kadın kotası gelsin

Türkiye İşkadınları Derneği (TİKAD) Başkanı Nilüfer Bulut, istenilen noktada olmasa da her yerde kadınların konuşulduğunu belirterek, “BM’de, AB’de 2030’a kadar yüzde 50 eşitlik sağlayacağımızı konuşuyoruz. Tüm çalışmalara rağmen eşitlenebilmek için 80 yıla ihtiyaç var. Adım adım ilerlesek de kadınlar olarak çalışmaya devam edeceğiz” dedi.

Dünyada 200 büyük şirketin yönetici düzeyindeki kadın oranının yüzde 21 olduğunu dile getiren Bulut, bu oranın Türkiye’de yüzde 15 civarında gerçekleştiğini bildirdi. Bulut, “SPK’nın belirlemiş olduğu yüzde 25’lik bir kota var yönetim kurullarında kadınların artmasıyla ilgili. Ama bu zorunlu değil tavsiye niteliğinde. Bunun tavsiyeden çıkartılarak zorunlu hale getirilmesini talep ediyorum” diye konuştu.

İş gücüne katılım yüzde 35’e geldi

Borsa İstanbul AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Erişah Arıcan, kadının, toplumun en etkili, yönlendirici, birleştirici ve koruyucu unsuru olduğunu hatırlattı. Kadının iş gücüne katılım oranının 2000’de yüzde 25.2 iken, bugün yüzde 34.9’a yükseldiğini dile getiren Arıcan, “Yeterli mi? Daha çalışmak için çok yolumuz olduğunu düşünüyoruz. Hükümetimiz bu bilinçten hareketle kadın istihdamına yönelik tüm çalışmaları, yasal düzenlemeleri yapmakta ve kadınların sorunlarını çok geniş yelpazede dikkate alarak istihdam içerisinde daha fazla bulunmaları için gerekli tüm çalışmaları titizlikle yönetmektedir” diye konuştu.
SPK’nın yönetim kurullarında kadınların yüzde 25’lik oranla temsiliyetini tavsiye ettiğini belirten Arıcan, “Borsa İstanbul olarak ilk adımı attık. 1/3 oranında esas sözleşmemizde değişiklik yaparak kadın temsil hakkını verdik” dedi.