İşsizlik tek haneyi görebilir

Temmuz darbe girişimi, art arda patlayan bombalar, gerek içeri gerek dışarı kaynaklı siyasal gerginliklerle sert yükseliş trendine girerek Ocak 2017 itibariyle yüzde 13’leri gören işsizlik oranı, başta istihdam seferberliği olmak üzere alınan tedbirlerin de etkisiyle yeniden düşüş trendinde. Ocaktaki zirvesinin ardından gerilemeye başlayan işsizlik oranı kademeli düşüşün hızlandırarak nisan ayında beklentilerin de aşağısına inerek yüzde 10.5’e geriledi. Analistlerin ağırlıklı beklentisi işsizlik oranının yüzde 11 seviyelerinde gelmesi yönündeydi. Bu gerilemede sanayi, perakende ve tüketici güveni tarafındaki öncü göstergelerdeki olumlu seyrin önemli etkisi hissedildi.

3 milyon 287 bin kişi işsiz

Temmuz darbe girişimi, art arda patlayan bombalar, gerek içeri gerek dışarı kaynaklı siyasal gerginliklerle sert yükseliş trendine girerek Ocak 2017 itibariyle yüzde 13’leri gören işsizlik oranı, başta istihdam seferberliği olmak üzere alınan tedbirlerin de etkisiyle yeniden düşüş trendinde. Ocaktaki zirvesinin ardından gerilemeye başlayan işsizlik oranı kademeli düşüşün hızlandırarak nisan ayında beklentilerin de aşağısına inerek yüzde 10.5’e geriledi. Analistlerin ağırlıklı beklentisi işsizlik oranının yüzde 11 seviyelerinde gelmesi yönündeydi. Bu gerilemede sanayi, perakende ve tüketici güveni tarafındaki öncü göstergelerdeki olumlu seyrin önemli etkisi hissedildi.

İşsiz sayısı 2017 yılı nisan döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 463 bin kişi artarak 3 milyon 287 bin kişi oldu. İşsizlik oranı geçtiğimiz aylara göre düşüş kaydetmesine karşılık, geçen yıla göre 1.2 puanlık artış ile yüzde 10.5 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde, tarım dışı işsizlik oranı 1.4 puanlık artış ile yüzde 12.4 olarak tahmin edildi. Genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik oranı 3.8 puanlık artış ile yüzde 19.8’a işaret etti. İstihdam edilenlerin sayısı 2017 yılı Nisan döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 519 bin kişi artarak 28 milyon 157 bin kişi, istihdam oranı ise değişim göstermeyerek yüzde 47.2 oldu.

‘Tarım dışı’ndaki atak

Nisan ayında tarım dışı istihdamdaki nispeten yüksek artış tarım dışı işsizliği düşürdü. Tarım sektöründe çalışan sayısı 32 bin kişi azalırken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 550 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin yüzde 18.9’u tarım, yüzde 19.1’i sanayi, yüzde 7,8’i inşaat, yüzde 54,3’ü ise hizmetler sektöründe yer aldı.

Nisan döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 0.4 puan artarak yüzde 33.9 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 0.6 puanlık artışla yüzde 22.5 oldu.

İşsizlik kadınlarda azalıyor

Mart 2017 döneminden Nisan 2017 dönemine tarım dışı işsizlik erkeklerde yüzde 12.2 ile aynı kaldı. Kadınlarda ise bu oran yüzde 0.1 puan gerileme kaydetti. Böylelikle tarım dışı işsizlik kadınlarda yüzde 19.2’lara gerilerken, BETAM analistleri, tarım dışı işsizlik oranlarındaki toplumsal cinsiyet farkının az da olsa gerileme kaydettiğine dikkat çekti.

‘İstihdam’ seferberliği katkı yaptı

İşsizlik oranı piyasa beklentisi olan yüzde 11’in altında gerçekleşti. Analistler, gerilemede öne çıkan faktörleri sıraladı:

İstihdam seferberliği 2017’nin ilk aylarıyla birlikte işe alımların artmasına yol açtı. Hükümet bu sayede 1.1 milyonu aşkın kişinin işe alındığını bildirdi.

İlk çeyrekteki kuvvetli büyüme görünümünün ardından ekonomik büyümenin öncü göstergeleri 2. çeyrekte de kuvvetli kalmaya devam etti. (Bunlar sanayi verileri, güven endeksleri ve sanayi üretim rakamları olarak sıralanabilir.) Bu durum istihdam piyasasına olumlu etki yaptı.

2016 sonunda başlayan istihdam teşviklerinin bir sonucu olarak işsizlik oranı yılın ilk aylarından sonra düşüşe geçti.

İşsizlikteki gerilemenin çoğu mevsimsel etkilerden ve büyümeden kaynaklandı.

Kabine yorumları

Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli: Ekonomimizin güçlü büyüme performansı istihdam üreten bir büyümedir. İşsizlik düşmeye devam edecek.

Maliye Bakanı Naci Ağbal: İşsizliğin azaltılması ve istihdamın artırılması hükümetimizin en önemli önceliklerinden biri olmaya devam edecek.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu: Yıl sonu hedefimiz
tek haneli rakamlara inecek ve belki daha erken bunu yakalayacağız.

Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan: Milli istihdam seferberliğinin bundan sonraki dönemde yapacağı olumlu katkı iyileşmeyi güçlendirecek.