İşe dönüş planına büyük esnaf desteği

Koronavirüs salgınının en çok etkilediği kesimler arasında esnaf baş sıralarda yer alıyor. Alınan önlemlerle birlikte pek çok iş kolu faaliyetlerine ara verirken birçoğunda da işler yavaşladı. Hükümet de işleri yavaşlayan esnafa destek olmak amacıyla bir dizi önlem aldı. Bu kapsamda Türkiye’de 1.9 milyon esnaf mücbir sebep kapsamına dahil edildi. Pek çok esnaf bu desteklere başvurmayı sürdürüyor.

Şu sıralar esnaf işe geri dönmek için gün sayıyor. Önceki gün Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın başkanlığında toplanan Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi’nde de (FİKKO) ‘adım adım işe dönüş’ kararı çıktı. Toplantıda, özellikle küçük esnafa asgari ücret kadar destek istenirken iş için kullanılan mazot ve benzinden ÖTV alınmaması talebi geldi.

Ne tedbir önerildi?

Sokağa çıkma yasağında vatandaşın evine yakın dükkanlara izin verilmesinin yığılmaları engelleyeceği dile getirilirken berberlerin erkekler için saatte iki, kuaförlerin de kadınlar için saatte bir müşteri almak kaydıyla çalışması önerildi.

Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken, kapalı işyerlerinden öncelikle açılabilecek olanların listesinin Cumhurbaşkanlığı’na iletildiğini açıkladı. Palandöken, “Gerekli tedbirleri alarak iş yerini birinci fazda açabilecek lokanta, restoran, berber, kuaför, kıraathane, kasap gibi esnaf ve sanatkarlarımıza ait meslekleri belirleyerek taleplerimizi ilettik” dedi.

Palandöken, açılabilecek iş yerlerinin alması gereken önlemleri şöyle sıraladı:

“Lokantalar, kıraathanelerde müşteri sayısına dikkat edilmeli, masalar arası mesafe korunmalı, çalışanlar koruyucu ekipman kullanmalı. Güzellik salonu, berber, kuaförde zorunlu randevu sistemi uygulanmalı ya da müşteriler tek tek alınmalı.”

Palandöken, kapalı işletmeler için en az asgari ücret talep ettiklerini söyledi. 65 yaş üstü esnaf için yarım gün de olsa bir esneklik sağlanmasını beklediklerini belirten Palandöken şöyle devam etti:

“Bu dönemde taksicilere ve otobüsçülere ÖTV’siz akaryakıt desteği verilebilir. Kapalı işyerleri için kira stopajlarının da kaldırılmasını istiyoruz.”

Kuaförler cep’ten taktik veriyor

İstanbul Kadın Kuaförleri - Manikürcüleri Esnaf ve Sanatkar Odası (İKKMO) Başkanı Ali Haydar Alkoç ise, bu dönemde kuaförlerin müşterilerle online ya da telefonla iletişime geçerek evde bakım konusunda yardımcı olduklarını söyledi.

Kuaförlerin evlere gitmesinin yasak olduğunu belirten Alkoç, bu konuda şikayetler aldıklarını da kaydetti. 1.5 aydır işletmelerinin kapalı olduğunu ve kiralar konusunda destek beklediklerini söyleyen Alkoç, “Kira konusunda üyelerimizden çok fazla telefon alıyoruz” dedi.

Bu dönemde en çok satışı artan ürünlerden biri de tıraş makineleri olmuştu. İstanbul’da yaklaşık 10 bin berber olduğunu belirten İstanbul Erkek Berberleri Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Şükrü Akyüz, hem müşteri hem de berber esnafının zor bir süreçten geçtiğini açıkladı.

‘Asgari yardım olsun’

“Berbere gitmenin büyük ihtiyaç olduğunu anladık” diyen Akyüz, müşterilerin berberleriyle sürekli iletişim halinde olduğunu belirtti.

Müşterilerin evde tıraş olmak için makine aldığını aktaran Akyüz, “Berberi arayıp nasıl tıraş olabileceklerine dair bilgi alıyorlar. Dükkanlar kapalı olduğu sürece en azından bir asgari ücret tutarında yardım bekliyoruz” dedi.

‘EKMEKSİZ BIRAKMAYIZ’

İstanbul Fırıncılar Odası Başkanı Erdoğan Çetin, tezgâhta ekmek satışı yapan fırınların işlerinin iyi gittiğini söyledi. Fakat toptan satış yapan işyeri, restoran, kafe gibi yerlere ekmek satanların işlerinde ciro, kapasite kayıpları yaşandığını dile getiren Çetin, “Devletimizin isteğiyle sokaklarda dolaşıp ekmek satışı da gerçekleştiriyor, vatandaşımızı ekmeksiz bırakmıyoruz” diye konuştu. Çetin, destek paketlerinden faydalandıklarını da sözlerine ekledi.

TAKSİDE TEK, ÇİFT PLAKA

Kovid-19 ile mücadele kapsamında taksilerin de trafiğe çıkışına kısıtlama getirilerek tek, çift plaka uygulaması başlatılmıştı.
İstanbul Taksiciler Esnaf Odası Başkanı Eyüp Aksu, “Tek, çift plaka uygulaması yapıyoruz. Onun dışında bazı esnafımız da yolcu ve iş olmadığı gerekçesiyle işe çıkmamayı tercih ediyor” diye konuştu. Taksici esnafına yönelik maddi destek beklediklerini belirten Aksu, konuyla ilgili taleplerini yetkili kurumlara ilettiklerini söyledi.

DIŞARIDA YEMEKTEN ÇEKİNCE DUYULUYOR

İstanbul Lokantacılar Odası Başkanı Sayit Karabağlı, destek paketlerinden faydalandıklarını söyledi. 220 bin küçük işletmenin kredi kullandığını belirten Karabağlı, “Tüketiciler de bu dönemde çekindikleri için dışarıdan yemek almak istemiyorlar. Gel - al paket servisleri var ama yeterince ilgi görmüyor” dedi.

ÇİÇEKÇİ ZORLUK ÇEKİYOR

İstanbul Çiçekçiler Esnaf Odası Başkanı Sunay Çalışır, İstanbul’da yaklaşık 3 bin çiçekçi esnafı olduğunu söyledi. Sektör olarak kesme çiçek hizmeti verdiklerini belirten Çalışır, “Kesme çiçekleri 1 hafta içinde satamazsak atmak zorunda kalıyoruz. Halkbank’tan destek paketi kullanılıyor. Bazı esnafımız çalıştırdıkları elemanları da kısa çalışma olarak bildirdi” diye konuştu.

BAKKALLARA İHTİYAÇ ÇOK

İstanbul Bakkallar Odası Başkanı İsmail Keskin, vatandaşın bakkallara ihtiyacı olduğunu dile getirdi. Keskin, şöyle devam etti: “Esnaflar için hazırlanan desteklerden faydalanmaya çalışıyoruz. Esnaf sahada her zaman vatandaşın yanında olur, yükünü sırtlar. Toplumun ihtiyaçlarını karşılamak için çalışıyoruz.”