İlk taksit bu ay ödenecek

Yasal düzenlemesi geçen yıl yapılan değerli konut vergisinde ilk bildirim ve ödemeler bu yıl yapılacak. Yasaya göre her yıl şubat ayının 20’sine kadar verilmesi gereken değerli konut vergisi beyannamesi, bu yıl hafta sonuna denk geldiği için en son 22 Şubat 2021 Pazartesi vergi dairelerine sunulacak. Sistem Global Danışmanlık Kurucu Ortağı Yeminli Mali Müşavir Necmi Ulus, değerli konut vergisi hakkındaki tüm ayrıntıları Milliyet okurları için kaleme aldı.

Kimleri kapsıyor?

Bina vergi değerinin, 1319 sayılı Kanunun 42’nci maddesinde yer alan ve ilgili yılda uygulanan tutarı (2020 yılı için 5 milyon TL ) aşması halinde, konut sahipleri için, bu durumun gerçekleştiği tarihi takip eden yılın başından itibaren değerli konut vergisi mükellefiyeti başlıyor. Buna göre, bina vergi değeri 2020’de 5 milyon TL’yi aşan mesken nitelikli taşınmaz sahipleri değerli konut vergisinin mükellefi ve 2021 yılı değerli konut vergisini ödeyecekler.

Son gün 22 Şubat

Değerli konut vergisi, mükelleflerin verecekleri 1 No.lu Değerli Konut Vergisi Beyannamesi ve 2 No.lu Değerli Konut Vergisi Beyannamesi üzerine tarh olunur. Kanuna göre, mükellefler beyannamelerini, mesken nitelikli taşınmazın bulunduğu yer belediyesinden alınan bina vergi değerini (beyanname verilen yıl ve bir önceki yıla ilişkin) gösteren belgeyi eklemek suretiyle, ilgili yılın Şubat ayının 20’nci günü sonuna kadar taşınmazın bulunduğu yer vergi dairesine verir. Ancak bu yıl 20 Şubat, cumartesi gününe denk geldiği için beyannamelerin son verilme tarihi 22 Şubat Pazartesi olacak.

E-beyanname mümkün

Mükellefler beyannamelerini elektronik ortamda kendileri gönderebilecekleri gibi aynı zamanda serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirler ile sözleşme imzalamak suretiyle e-beyanname şeklinde de verebilecekler. Beyannamenin elektronik ortamda verilmesi durumunda, beyannameye eklenecek bina vergi değerini gösteren belge, beyannamenin verildiği tarihi takip eden 15 gün içinde elden veya posta yoluyla ilgili vergi dairesine tevdi edilir.

Taşınmazın bulunduğu yer vergi dairesi, tek vergi dairesi bulunan il ve ilçelerde mevcut vergi dairesini; bağımsız vergi dairesi olmayan ilçelerde, bağlı vergi dairesini (mal müdürlüklerini); birden fazla vergi dairesi bulunan illerde/ilçelerde, mesken nitelikli taşınmazın bulunduğu yer yetkili vergi dairesini ifade eder.

Birden çok mesken

Beyan edilecek birden fazla değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmaza sahip olan mükellefler (tam mülkiyet, paylı mülkiyet ve intifa hakkı sahipleri), bu taşınmazları 1 No.lu Değerli Konut Vergisi Beyannamesini kullanarak tek beyanname vereceklerdir. Birden fazla meskeni olanların, muafiyet uygulanacak en düşük değerli tek meskenleri beyannameye dahil edilmeyecek, bu meskene ilişkin bilgiler (Ek 2A) ile bildirilecek.

Aynı beyannamede beyan edilen taşınmazların farklı vergi dairelerinin yetki alanında bulunması durumunda beyanname, mükellefçe bu taşınmazların bulunduğu yer yetkili vergi dairelerinden herhangi birine verilebilir.

Gelir veya kurumlar vergisi yönünden mükellefiyeti bulunan mükellefler değerli konut vergisi beyannamelerini bağlı bulundukları
bu vergi dairelerine verecekler.

Kimler vergiden muaf tutuldu?

Genel ve özel bütçeli idarelerin, belediyelerin, üniversitelerin ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nın maliki olduğu mesken nitelikli taşınmazlar değerli konut vergisinden muaf. Bu kurumların intifa hakkına sahip oldukları mesken nitelikli taşınmazlar da bu vergiden muaf.

Karşılıklı olmak şartıyla yabancı devletlere ait olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar ve bunların müştemilatı ve merkezi Türkiye’de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye’deki temsilciliklerine ait mesken nitelikli taşınmazlar değerli konut vergisinden muaf.

Tek konut varsa...

Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanların bu taşınmazı ile birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların değerli konut vergisinin konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı (intifa hakkına sahip olunması hâli dâhil) için değerli konut vergisi muafiyeti uygulanır. Muafiyet, bu kişilerin tek meskene hisse ile sahip olmaları halinde hisselerine ait kısım için de uygulanır.

Birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunan mükelleflerin, değerli konut vergisi konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazını, “Birden Fazla Meskeni Olanların, Muafiyet Uygulanacak En Düşük Değerli Tek Meskenlerine (İntifa Hakkına Sahip Olunan Dahil) İlişkin Bildirim” ile beyanname verme süresi içerisinde ilgili vergi dairesine bildirmeleri gerekir.

Müteahhitler

Esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar ilk satışa, devir ve temlike konu edilmediği sürece vergiden muaf. Bu muafiyet hükmü arsa karşılığı inşaat işlerinde sözleşme gereği taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan mesken nitelikli taşınmazlar için de uygulanır. Söz konusu taşınmazların kiraya verilmesi veya sair surette kullanılması durumunda muafiyetten yararlanılması mümkün değil.

Ortak mülkiyet

Elbirliği (ortak) mülkiyete konu taşınmazlara ilişkin beyanlarda ise b (Ek 1B) 2 No.lu Değerli Konut Vergisi Beyannamesi kullanılacak. Elbirliği mülkiyete konu taşınmazlara ilişkin beyanlarda, her bir taşınmaz için ayrı beyanname verilecek.

Elbirliği mülkiyete konu taşınmazlara ilişkin beyanname taşınmazın bulunduğu yer yetkili vergi dairesine verilir.

Elbirliği mülkiyete konu taşınmazlara ilişkin verilen beyannamelerin ekine, maliklerden birden fazla değerli konut vergisinin konusuna giren mesken nitelikli taşınmaza sahip olup da elbirliği mülkiyete konu taşınmazı en düşük değerli mesken nitelikli taşınmaz kapsamında olanlar, (Ek 2A) “Birden Fazla Meskeni Olanların, Muafiyet Uygulanacak En Düşük Değerli Tek Meskenlerine (İntifa Hakkına Sahip Olunan Dahil) İlişkin Bildirimi, değerli konut vergisinin konusuna giren tek meskeni olanlar ise (Ek 2B) “Tek Meskeni Olanların, Elbirliği Mülkiyete Konu Bu Meskenine (İntifa Hakkına Sahip Olunan Dahil) İlişkin Taahhüt Belgesini dahil edecekler.

Toplam değere bakılır

Yıl içinde mükellefiyetin başlamasını gerektirecek durumun meydana gelmesi halinde mükellefiyet takip eden yıldan itibaren başlar, değerli konut vergisi beyannamesi de takip eden yılın Şubat ayının 20’nci günü sonuna kadar verilir. Örneğin, değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmazı 2020 yılı içerisinde satın alan kişinin mükellefiyeti takip eden yıldan itibaren başlayacak ve beyanname 2021 yılı Şubat ayının 20’nci günü sonuna kadar verilecek.

Mesken nitelikli taşınmaza gerek paylı mülkiyet gerekse elbirliği mülkiyet halinde malik olunması durumunda, mesken nitelikli taşınmazın, değerli konut vergisinin konusuna girip girmeyeceğinin belirlenmesi ve matrahın hesaplanmasında taşınmazın toplam değeri esas alınır.

Matrah tespiti nasıl yapılacak?

2020 yılı için açıklanan değerli konut vergisi sınırları

5.000.000 TL ile 7.500.000 TL arasında (bu tutar dahil) 5.000.000 TL’yi aşan kısmı için binde 3

10.000.000 TL’ye kadar olanlar (bu tutar dahil) 7.500.000 TL’si için 7.500 TL, fazlası için binde 610.000.000 TL’den fazla olanlar 10.000.000 TL’si için 22.500 TL, fazlası için binde 10

2021’de vergi sınırları yeniden değerleme oranının yarısı kadar artacak

5.227.000 TL ile 7.841.000 TL arasında olanlar (bu tutar dahil) 5.227.000 TL’yi aşan kısmı için binde 3

10.455.000 TL’ye kadar olanlar (bu tutar dahil) 7.841.000 TL’si için 7.842 TL, fazlası için binde 6

10.455.000 TL’den fazla olanlar 10.455.000 TL’si için 23.526 TL, fazlası için binde 10.

Yanlış beyana faizli ceza

Değerli konut vergisine ilişkin olarak mükellefler tarafından beyan edilen hususların teyidi vergi daireleri tarafından ilgili kurum ve kuruluşlardan yapılabilir. Muafiyetten yararlanma şartlarını taşımadığı halde muafiyetten yararlanan mükellefler ile muafiyetten yararlanma şartlarını kaybetmesine rağmen durumunda meydana gelen değişikliği bildirmeyen mükelleflerden alınması gereken vergi, cezalı olarak ve gecikme faizi ile birlikte alınır.

YARIN: Rakamsal örneklerle değerli konut vergisi... Ne kadarlık konuta ne kadar vergi ödenecek? Ortaklıklarda hesaplamalar nasıl yapılacak?