Hızlı dönüşüm için 9 önerili yol haritası

İSMAİL ŞAHİN - Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki’in kısa bir süre önce basın-yayın kuruluşlarının yöneticileri ile yaptığı toplantıda İstanbul’a özel çıkartılması planlanan deprem yasası için “Dönüşüm için 3’te 2 rıza şartı var. Bana göre yüzde 50’ye gelmeli. Bunu TBMM’ye getirip tartışacağız. Hızlı adımlar atarak TBMM’de yaz dönemi davet edilerek görüşülebilir” açıklamasının ardından yasanın içeriği merak konusu oldu. Gayrimenkul Hukukçusu Avukat Çiğdem Kezer, “Bakan Özhaseki sürecin hızlanması gerektiğinin önemine vurgu yaptı. Sürecin hızlanması için yasal duzenlemeler yapılması gerekirken dönüşümle ilgili teşviklerin artırılması şart” dedi.

Dönüşüm için yüzde 51 rıza şartını 2020 yılındaki izmir depremi sonasında ortaya atan Kezer şu yol haritası önerisinde bulundu.

1- Dönüşümün başlaması için yeterli çoğunluğun yüzde 51 hisse çoğunluğuna düşürülsün. Çünkü 2/3 arsa payı çoğunluğu sağlanamayan fakat münferit olarak riskli yapı tespiti yaptıranlar sebebiyle yıkılıp yeniden yapılamayan birçok taşınmaz söz konusu.

2- Yüzde 51 hisse çoğunluğuyla hareket edilmesi mümkün olmuyorsa mevcut kanun ve uygulama yönetmeliği geregi 2/3 hisse çoğunluğu sağlandığı zaman inşaat (yapı) ruhsatı alınarak inşaatın başlamasının önü açılmalı, tam mutabakat olmadan da inşaat başlamalıdır.

3- İnşaatın başlaması için yüzde 100 mutabakat istendiğinden sürece dahil olmayıp sözleşme imzalamayanların pay satışı işlemlerinin yapılması neticesinde inşaat başlarken artık 2/3 hisse çoğunluğuyla sözleşme imzasından sonra inşaat ruhsatı verilmelidir.

4- Yüzde 100 mutabakat sağlamak amacıyla sözleşmeye katılmayan hissedarların pay satışları için harcanan süre inşaat ruhsatını geciktirmekte kimi zaman mağduriyet yaratmaktadır. Gerekirse inşaat başlayıp devam ederken kat irtifakı kurulma aşamasında kat irtifak listesini imza etmeyenler satış yapmak suretiyle elimine edilebilir. Herhangi bir hak kaybına uğradığını iddia eden malikler de hukuki yola başvurma hakkını her zaman kullanabilir.

5- Yurtdışında yaşayan vatandaşlara gönderilen taşınmazın riskli yapı olduğuna dair tebligatlar bürokratik engellere takılmadan tebliğ edilmeli süre kaybedilmemelidir.

6- Açılan davalarda adli yargıda ihtiyati tedbir kararı, idari yargıda da yürütmenin durdurulması kararları sık verilmemeli ve inşaatlar keyfi olarak durdurulmamalıdır. Ancak ve ancak açık hak ihlalleri olduğu takdirde ve mülkiyet hakkı ihlali söz konusu olduğunda bu kararların verilmesi daha sağlıklı olur.

7- Bakanlık tarafından kiracılara da tapu sahipleri gibi 18 aylık kira yardımı yapılmalı yarısı bizden kampanyasında olduğu için devlet destekli kira yardımı en az 5500 TL’ye çıkarılmalı, ayrıca taşınma desteği de verilmelidir.

8- Kendi binasını kendisi yapacak vatandaşlara kredi desteği artırılmalı ve pratikte uygulanabilir olmalıdır güçlendirme de teşvik edilmelidir

9- Ayrıca risk tespiti yapılan ve riskli yapı çıkan taşınmazlar için artık tahliye için ek 60 günlük ve ikinci 30 günden az olmak üzere süreler verilmemelidir.