Ev satışı kredi frenine takıldı
20.01.2024 - 07:00 | Son Güncellenme:
Kredi faizlerinin yüksek seyri ve erişimin kısıtlanması 2023 yılında konut satışlarında fren etkisi yaptı. Yüksek fiyatların da tüketiciyi oldukça zorladığı bu dönemde son 9 yılın en düşük satışı gerçekleştirildi.
DUYGU ERDOĞAN - Konut fiyatlarında 2023 yılı boyunca yaşanan yüksek artışlar, konut kredi faizlerinde en düşük 2.80, en yüksek ise yüzde 5.20 seviyesini aşan oranlar konut satışlarını frenledi.
Krediye erişimdeki kısıtlamalarla birlikte yatırımcı ilgisinin de azaldığı sektörde son 9 yılın en düşük satış sayıları gerçekleşti. Konut geliştiriciler ise yükselen maliyetler ve finansman sorunu nedeniyle yeni yatırımları hayata geçirmekte zorlandıklarını, fiyatlardaki artışın sürdüğüne dikkat çekmişti.
Kredili satışların oldukça düşük bir seviyede kaldığı konut satışında, birinci el satışların azalırken, piyasadaki canlılığı ikinci el satışlar sağladı. Bu ortamda konut satışları 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 17.5 azalarak 1 milyon 225 bin 926 olarak gerçekleşti. Bu rakam, 2014 yılındaki 1 milyon 165 binlik satıştan sonra son 9 yılın en düşük satışını getirmiş oldu. Konut satışları 2020’de 1.5 milyon adet ile rekor kırmıştı.
KREDİ KISITLAMASI ETKİLİ
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Aralık 2023’e ait konut satış istatistiklerini dün açıkladı. Buna göre, Türkiye genelinde konut satışları aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 33.4 azalarak 138 bin 577 oldu. Bu satış, 2023 yılının en iyi aylık rakamı oldu.
2023 yılının tamamına bakıldığında ise kredili konut satışları bir önceki yıla göre yüzde 36.6 azalışla 177 bin 748 oldu. Geçen yıl Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, ikinci ve daha fazla konut alacaklara yönelik kredi miktarını yüzde 22.5 ile sınırlamıştı.
Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı 2023 yılında yüzde 14.5 olarak gerçekleşti. Peşin, senet gibi diğer satışlar 2023’te yüzde 13 azalışla 1 milyon 48 bin 178 oldu. Toplam konut satışları içinde diğer satışların payı 2023 yılında yüzde 85.5 olarak gerçekleşti. İlk el konut satışları da 2023’te 2022’ye göre yüzde 17.5 azalışla 379 bin 542’ye indi. Geçen yıl toplam konut satışları içinde ilk el satışların payı yüzde 31, ikinci elin payı da yüzde 69 oldu. İkinci el konut satışları 2023 yılında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 17.5 azalışla 846 bin 384 olarak gerçekleşti.
YABANCI ALIMI YARI YARIYA AZALDI
Yabancılara yapılan konut satışları 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 48.1 azalarak 35 bin 5 oldu. 2023 yılında toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 2.9 oldu. 2023 yılında yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırayı 12 bin 702 konut satışı ile Antalya aldı.
Antalya’yı sırasıyla 11 bin 229 konut satışı ile İstanbul, 3 bin 16 konut satışı ile Mersin izledi. Rusya vatandaşları 2023 yılında Türkiye’den 10 bin 560 konut satın aldı. Rusya vatandaşlarını sırasıyla 4 bin 272 konut ile İran vatandaşları ve bin 917 konut ile Irak vatandaşları izledi.
