Enerji dolu müjde

Uluslararası Enerji Ajansı İcra Direktörü Fatih Birol, “Halihazırda piyasada arz fazlası petrol bulunuyor ve hatta bu petrolü stoklayacak yer yok. Türkiye için müjdeli haberim ise, önümüzdeki 3-4 yıl içinde hem petrol hem de doğalgaz fiyatlarında ciddi bir yükseliş beklemiyoruz. İnşallah Ortadoğu’da bir şey olmaz ama olsa bile ben petrol fiyatlarında çok ciddi bir sıçrama olacağını sanmıyorum” dedi.

‘Kozlar elimizde’

Birol, düşmeye devam eden petrol fiyatlarıyla birlikte Türkiye’nin önünde avantajlı bir dönem oluştuğunu belirterek, “Türkiye bu fırsatları değerlendirirse, cari açığı aşağı çekmede önemli etki oluşturur. Ayrıca gerekli enerji yatırımlarımızı yapmamız lazım, bunun için bütün şartlar, bütün kozlar Türkiye’nin elinde” dedi.

Dünya Enerji Yatırımları Raporu’nu açıklayan Fatih Birol, küresel piyasalarda düşüşünü sürdüren petrol fiyatlarının Türkiye’ye ciddi fırsatlar sunduğunu vurguladı. Türkiye’nin düşük fiyattan yararlanması gerektiğini belirten Birol, şunları söyledi:
“Yatırım alması açısından Türkiye’nin elinde iki önemli avantaj var; birincisi Türk ekonomisi güçlü, ikincisi enerji talebi büyüyor. Yatırımcılarda gerekli güveni yaratmaya devam edebilirsek yatırımların gelmemesi için ben hiçbir neden görmüyorum. Türkiye bu fırsatları değerlendirirse, önümüzdeki 4-5 yıl fiyatlar düşükken, bu ekonomiyi canlandırmada doping etkisi yaratacak, cari açığımızı aşağı çekecek. Ama bu zaman zarfında gerekli enerji yatırımlarımızı yapmalıyız.”

Yatırımlar azaldı

Fatih Birol, küresel enerji yatırımlarının geçen yıl 1.7 trilyon dolar olarak, önceki döneme göre yüzde 12 düşüş yaşadığını söyledi. Birol, elektrik yatırımlarının benzer şekilde devam ederken; petrol, doğalgaz ve kömür yatırımlarında yüzde 25 oranında düşüş olduğunu ifade etti. Birol, “Ancak, enerji verimliliği yatırımları hızla artıyor, büyük bir iştah var. Avrupa bu yatırımlarda bir numara. Çin ise makası hızla kapayarak agresif şekilde enerji verimliliği yatırımı yapıyor” dedi.
Birol, “2017 ilk 6 ay yatırımları elimizde, yılın ikinci yarısının da planlarını biliyoruz. Bunlara bakacak olursak, küresel petrol yatırımlar düz bir çizgide gidecek, güçlü bir geri dönüş yok” açıklamasında bulundu.

Elektrik öne geçti

On yıllar boyunca enerji yatırımında petrol ve gaz yatırımlarının lider olduğunu belirten Birol, 100 yıl sonra ilk defa elektrik yatırımlarının lider konuma geldiğini ifade etti. Kömür yatırımları ise dünyada hızla azalıyor. Yatırım çeken ülkelerin başında ise arayı iyice açan Çin geliyor. İkinci sırada ABD yer alırken, Avrupa ve Hindistan takip ediyor.

Varlık Fonu petrokimya işinde büyük oynayacak

Türkiye Varlık Fonu (TVF) Genel Müdürü Mehmet Bostan, Türkiye’nin geleceği için, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın liderliğinde ve enerji ihtiyaçları çerçevesinde çeşitli alanlarda yatırım yapmak için hazırlandıklarını belirterek, “Dünyanın önde gelen en büyük varlık fonlarından biriyle beraber yeni nesil petrokimya tesisi kurma projemiz var, bu konuda imza aşamasına geldik” dedi.

22. Dünya Petrol Kongresi’nde konuşan Bostan, kongre başlığı altında kendilerini ilgilendiren iki konu bulunduğunu, bunlardan bir tanesinin Türkiye’nin bölgede bir enerji merkezi (hub) niteliği taşıması, diğerinin ise ülkenin uzun dönemli enerji planları olduğunu söyledi.

Bostan, Türkiye’nin yerelleşme ve bu anlamda arz güvenliğini sağlama stratejisi olduğuna işaret ederek, “Türkiye’nin hub olmakla beraber buradan ilave bir katma değer çıkarılabilir mi diye baktığımızda, fon olarak katkı sağlayabileceğimizi görüyoruz. Burada önemli olan Türkiye’nin sadece bir koridor olması değil. Bunun üzerine inşa edilebilecek yeni nesil endüstrilerin de katkı sağlayabileceğini düşünüyoruz” diye konuştu.

Yeni projeler

Bu çerçevede teknoloji ve diğer alanları ilgilendiren yatırımlar yapmanın amaçlarından biri olduğunu kaydeden Bostan, “Bu konuda somut bir adım atmak üzereyiz. Dünyanın önde gelen büyük varlık fonlarından biriyle yeni nesil petrokimya tesisi kurma projemiz var. Bununla ilgili imza aşamasına geldik. Bunun sağlayacağı avantajlar, Türkiye’nin dış ticaret açığının azaltılması. Katma değerli üretimin sağlanarak ihracata katkı ve istihdam gibi diğer konularda da avantajlar sağlayacak” ifadelerini kullandı.

Bostan, dünyada enerji alanındaki trendin artık yeni nesil üretim araçlarının ve yeni nesil enerji kaynaklarının kullanımının artması gerektiği yönünde olduğunu vurgulayarak, şöyle devam etti:

Yatırım hazırlığı

“Her ne kadar dünyanın kanıtlanmış rezervlerinin dörtte üçünü barındıran bir bölgede, Türkiye’de de bu anlamda yatırım ihtiyacı var. Yeni nesil alanlara girme konusunda çalışmalarımız olacak. Dünya üzerinde bizim benzerimiz 80 fon var. Bunların büyük bölümünün aslında enerjiye yatırım yaptıklarını görüyoruz. Buradaki yatırım oranı yaklaşık yüzde 15 civarındaki bu gayrimenkulden sonra varlık fonlarının en fazla yatırım yaptığı alanlardan biri. Türkiye Varlık Fonu olarak bizler Türkiye’nin geleceği için, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın liderliğinde ve enerji ihtiyaçları çerçevesinde çeşitli alanlarda yatırım hazırlığı yapmaktayız. Bununla ilgili somut iki projeyi yakında sizlerle paylaşacağız.”

‘OPEC fiyata istikrar getirdi’

Rusya Enerji Bakan Yardımcısı Anton Inyutsin, OPEC’in aldığı üretimi kısma kararı sonucunda petrol piyasalarında fiyatlara istikrar kazandırıldığını ve bunun da sektörün büyümesine katkı sağladını söyledi.

Inyutsin, 22. Dünya Petrol Kongresi’nin özel oturumunda konuştu. Daha önce petrol piyasasında fiyat dalgalanmalarından etkilendiklerini ifade eden Inyutsin, “Bu bizim gizlediğimiz bir husus değil. OPEC’in petrol üretimini kısma anlaşması sayesinde fiyatlara istikrar getirebildik. Fiyat dalgalanmaları ve Avrupa Komisyonu’nun izlediği politikalara rağmen halihazırda büyümekte olan bir sektörümüz var” dedi.

Rusya hükümetinin petrol ve gaz üretimi konusunda çalışmalarına devam ettiğini belirten Inyutsin, “10 yıl önce adını hiç duymadığımız kaya gazı için de çalışmalarımız sürüyor, üretimimiz artıyor. Bunların hepsinin arka planında muazzam çalışmalar var. Çevresel yönetmeliklere de riayet ediyoruz” dedi.