Emlak komisyonu % 4’ü aşamayacak

Uzun zamandır çözüm bekleyen ‘kayıt dışı emlakçı’ sorunu için beklenen yönetmelik yürürlüğe girdi. Yönetmelik, hem emlak alım satımında komisyon oranını düşürürken, hem de kayıtdışı sorunuyla bilinen emlakçılığa yetki belgesi zorunluluğu getiriyor.

Emlak sektöründeki alım satım komisyonlarına yüzde 4 sınırı getiren yeni yönetmeliğe göre, kiralama işlemlerinde ise hizmet bedeli, kira bedelinin KDV hariç bir aylık tutarından fazla olamayacak.

Daha önce emlak alım satımlarda uygulanan komisyon oranı yüzde 3 alıcıdan, yüzde 3 satıcıdan olmak üzere yüzde 6’ydı. Bu oran, yüzde 2’şer olmak üzere yüzde 4 sınırına çekildi.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca hazırlanan ve dün yürürlüğe giren “Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik”, taşınmazla ilgili danışmanlık hizmeti veren gerçek veya tüzel kişilerle esnaf ve sanatkarların mesleki faaliyetleri, bunlara yetki belgesi verilmesi, işletmelerde aranan şartları belirliyor.

Yetki belgesi alacaklar

Yönetmelik, ‘kaçak emlakçılara’ da çözüm getiriyor. Buna göre, taşınmaz ticaretini, işletmesi adına yetki belgesi alanlar yapabilecek. İşletmeye yetki belgesi verilebilmesi için yetkilinin, en az lise mezunu, iflas etmemiş, konkordato ilan etmemiş olması gerekecek. Emlak danışmanlığı yapmak için mesleki yeterlilik belgesi şartı da getirildi. Emlakçılar ve tüketicilerin emlak alım satımı ve kiralamasında en büyük sorunlarından biri kayıt dışı emlakçılar. Devletten vergi kaçıran kayıt dışı emlak ofisleri, aynı zamanda tüketicide de mağduriyetlere sebep oluyor.

Cezai yaptırım şart

İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizamettin Aşa, emlakçılar ve tüketicinin asıl sorununun ‘komisyon’ değil, ‘kayıt dışı’ emlakçılar olduğuna dikkat çekti. Aşa, “Yönetmelik sonrası herkes komisyon konuşuyor. Ancak biz komisyonları zaten tüketici ile ortak bir noktada buluşup çözebiliyoruz. Ama kayıt dışı sektör, bizlerin de adını kötüye çıkarıyor” dedi. Yetki belgesinin bu anlamda önemli bir adım olduğunu anlatan Aşa, yanı sıra cezai yaptırımlar istediklerini söyledi. Aşa, “Bir iki bin lira ceza ile kurtulacağını düşünen kayıt dışı ofisler, tüketiciyi zora sokuyor... Yetki belgesi için ticaret il müdürlüklerine başvuru yapılacak. Sicil kaydı olanlar ise, müktesep hak olarak, devam edebilecek” diye konuştu.

Emlak ofislerinde olması gereken şartlar da belirlendi. İşletmelerde, bağımsız bölüm niteliğinde ve net alanının en az 30 metrekare olması, arşiv bölümünün bulunması ve teknik donatılara sahip olması şartı aranacak. Düzenlemenin bu hükmü için 3 aylık geçiş dönemi öngörüldü.

Kurumsallar eksik buldu

Coldwell Banker Türkiye Ülke Başkanı Gökhan Taş, özellikle hizmet bedellerinde gidilen kesinti sebebiyle kurumsal firmaların güçlü satış performansına ket vuruldugunu söyledi. Taş, “500 bin liralık bir evin satışında, satıcı, emlakçıya KDV hariç 12 bin 712 lira ödüyordu. Emlakçı bu paranın yüzde 22’sini kurumlar vergisi olarak devlete ödüyor. Kalanın yarısını ofis, yarısını da emlak danışmanı alıyor. Yani emlak danışmanı bir satıştan 5 bin 210 lira kazanıyor ve yılda ortalama 3 satış yapıyordu. Kazancı yüzde 33 azalmış oldu” dedi.

Yapılan değişiklikle birlikte mesleki itibarın korunmasını sağlayacak önemli adım atıldığını belirten ERA Türkiye Pazarlama ve İş Geliştirme Direktörü Gürkan Akkuş ise, hizmet bedelinin neye göre indirildiği kısmının tekrar düzenlenmesi gerektiğini söyledi.

Çocuk istismarcısı ve suçluya yetki yok

Düzenlemeyle, yetki belgesi alacak esnaf, sanatkâr ve görevlendirdikleri kişiler ve şube müdürlerinin bazı yasal şartları taşıması gerekecek. Buna göre yetkilendirilen kişilerin; anayasal düzene, milli savunmaya ve devlet sırlarına karşı suç işlememiş olması, casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, terörün finansmanı, cinsel saldırı ve çocukların cinsel istismarı, hayasızca hareketler, müstehcenlik, fuhuş ve kumar suçu işlememiş olması gerekecek.