Diyarbakır'da işsizlik oranı yüzde 70 düzeyine ulaşıyor

BİR ZAMANLAR, TÜRKİYE'NİN EN GELİŞMİŞ KENTLERİ SIRASINDA BURSA'YI ZORLUYORDU axeko032.jpg Sarmaşık Yoksullukla Mücadele ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği ile Diyarbakır-Yerel Gündem 21'in işbirliğiyle hazırlanan "Diyarbakır Kent Yoksulluk Haritası" araştırmasının sonuçları, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Tiyatro Salonu'nda yapılan panel ile kamuoyuna duyuruldu. Diyarbakır'ın Gürdoğan, Fatihpaşa, Huzurevleri, Peyas ve Körhat mahallelerinde, 36 bin 221 kişinin yaşadığı 5 bin 706 hane ile gerçekleştirilen anket çalışmasını değerlendiren Boğaziçi Üniversitesi'nden Doç. Dr. Şemsa Özar, Diyarbakır'ın 1927 yılında Türkiye'nin en gelişmiş kentleri arasında bulunduğunu, 80 yıl sonra bugün gelişmişlik açısından Türkiye genelinde 63. sırada olduğunu belirtti.Panelin açılış konuşması yapan Büyükşehir Belediye Başkanı Baydemir, Diyarbakır'daki yoksulluğun toplumsal hayatın akışını bozacak noktaya geldiğini belirtti. Baydemir, "İşsizlik ve yoksulluğu çözme konusunda tüm yetkilere sahip olan hükümet ve devlet organları iş ve istihdam olanakları yaratmak yerine hayır işleri ile ilgileniyor" dedi. Diyarbakır'la ilgili bir yoksulluk araştırması, kentteki vahim tabloyu ortaya çıkardı. Diyarbakır'ın en yoksul beş mahallesinde anket yöntemi ile yapılan araştırmanın sonuçlarına göre ilde işsizlik oranı yüzde 70'i buluyor. Yüzde 83'ü açlık sınırın altında yaşıyor. 30 bin çocuk kent sokaklarında çalışıyor. Araştırmanın sonuçları şöyle: Kentte bulunan 10 bin gecekonduda 80 bin kişi yaşıyor. TÜİK'in 2000 verilerine göre Diyarbakır'da işsizlik oranı yüzde 30,2. Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası'nın 2002 verilerine göre ise ilde 28 bin çalışana karşılık 312 bin kişi iş arıyor. İl genelindeki işsizlik oranı yüzde 70'e ulaşıyor. Hane reislerinin yüzde 20'si uzun süreli olarak işsiz. Yüzde 38,1'i vasıfsız işçi. Bunlar hamallık, pazarcılık, ayakkabı boyacılığı, tarla ve inşaatlarda gündelikçilik, seyyar satıcılık ve temizlikçilik gibi işler yapıyor. Diyarbakır'da 30 bin çocuk sokakta çalışıyor. Hane reislerinin yaklaşık yüzde 60'ı yalnızca geçici işlerde çalışabiliyor. Sosyal güvencesi olmayan hane reislerinin oranı yüzde 19,3. Yeşil Kartların oranı yüzde 54,3. Hanelerin sadece yüzde 26,3'ünde hane reisleri sosyal güvenlik kapsamında. Hane başına düşen ortalama kişi sayısı 6,34. Okuma yazma bilmeyen toplam 6 bin 50 nüfusun 4 bin 712'sini kadınlar oluşturuyor. Araştırma yapılan hanelerin yüzde 18,1'inde "okul çağında olup okula gitmeyen en az 1 çocuk" bulunuyor. Hanelerin yüzde 4,2'si tarımla, yüzde 59'u da mevsimlik işçilik gibi kıra dayalı faaliyetleri ile geçinmeye çalışıyor. Diyarbakır'a göç edenlerin yüzde 63,4'ü ekonomik koşullarının göç sonrası kötüleştiğini belirtiyor. Hanelerin yüzde 79,7'si hanenin temel gereksinimlerini karşılamak için yardıma ihtiyaç duyuyor. Yüzde 70,9'u herhangi bir kişi ya da kurumdan yardım almadıklarını, yüzde 29,1'i ise en az bir kişi ya da kurumdan yardım alıyor. Hanelerin yüzde 15'inde hiç çalışan bulunmuyor. Hanelerin yüzde 61.6'sı aylık 350 YTL ve altı ile yaşamını sürdürürken, yüzde 83.6'sı 500 YTL ve altında bir gelirle yaşıyor. Açılık sınırı olan 616 YTL'nin altında gelirle yaşayanların oranı yüzde 83.6 Hanelerin yüzde 51.8'inde telefon, yüzde 7.3'ünde kanalizasyon yok. Yüzde 92.3'ü sobayla ısınıyor. Yarısında çamaşır makinesi yok. Hane reislerinin yüzde 50,6'sı "durumun değişmeyeceğini" ifade ediyor. Yüzde 20,2'si "durumun daha da kötüye gideceğini", yüzde 29,2'lik bir oran ise "durumun daha iyi olacağını" belirtiyor. 30 bin çocuk sokakta... Hane sayısı YüzdeNet gelir yok 309 5,4 1-50 YTL 64 1,1 51-150 YTL 916 16,1 151-250 YTL 807 14,1 251-350 YTL 1419 24,9 351-500 YTL 1258 22,0 501 YTL üzeri 933 16,4 Toplam 5706 100,0 Hanelerin yüzde 84'ünün aylık geliri 500 YTL'nin altında