Devlet Bakanı Tüzmen Bulgaristan’da

Beraberinde 100’den fazla iş adamı ile birlikte Bulgaristan’a gelen Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, Bulgaristan’dan, iki ülke arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi için vize ve taşımacılık alanındaki sorunları çözmesini istedi.
Tüzmen, Bulgaristan’ın taşımacılık konusunda Türk TIR’larına geçiş belgesi sorunu çıkarması ve TIR’lara verilen vergisiz akaryakıtın sınırlandırılmasına işaret ederek, “Bunlar Türk tarafında büyük rahatsızlığa neden oldu. Nakliye sektörü, Türkiye’de hükümet üzerinde etkili bir sektör. Onlar, mütekabiliyet esasına göre Türkiye’nin de Bulgaristan’a karşı önlem almasını istiyor. Ancak ticaretin kısıtlanması son derece zararlı olur. Bu durum AB ve DTÖ kurallarına da aykırı. Biz Bulgaristan’da yatırımlarımızı artırmak, bu ülke ile ticari ve ekonomik ilişkileri geliştirmek istiyoruz. Bunun için engelleri kaldırın” şeklinde konuştu.
Bulgaristan’daki Türk iş adamlarının ihracatla ilgili desteklerden yararlanmak istemeleri üzerine de Tüzmen, ihracat desteği bütçesinin yetersizliğine işaret ederek, “Ben de herşey var ama kasa yok. Para ile gelmedim. İhracat desteği için 1 milyar dolar istedim ama şu anda 400 milyon dolar ayırabildik” bilgisini verdi.
Bulgaristan Ekonomi ve Enerji Bakanı Petar Dimitrov ise Türk yatırımcılarını, ülkede enerji alanında yapılacak 12,5 milyar avroluk yatırıma davet etti.

TÜRK İŞ ADAMLARI İLE TOPLANTI
Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM) koordinasyonunda Uludağ İhracatçıları Birliği tarafından organize edilen Bulgaristan’a yönelik ticaret heyeti gezisi kapsamında dün, beraberinde 100 civarında iş adamı ile Sofya’ya gelen Bakan Tüzmen, bu sabah, Bulgaristan’da yatırım ve iş yapan Türk iş adamları ile bir araya geldi. Yaklaşık 50 firmanın temsilcisinin katıldığı toplantıda konuşan Tüzmen, iş adamlarına “Siz Türkiye’nin gururusunuz” diye seslenirken, Türkiye’nin sadece bölgesel bir güç değil, potinsiyel bir güç olmayı hedeflediğini, bunda da en büyük rolu işadamlarının oynadığını söyledi. Toplantıda söz alan Türk iş adamları sorunlarını anlatırken, Kapıkule Sınır kapısının modern bir hale getirilmesine karşın hala iyi bir şekilde işletilemediğini, kapıda bir saatlik beklemeyi normal karşıladıklarını, ancak bu sürenin 4 saatin üzerine çıktığını ileri sürdüler. Bulgaristan’ın burada yatırım yapan iş adamlarına vize verirken en az 180 gün oturma şartı aradığını belirten bir iş adamı, “Biz kendi ülkemizde bile yılda 180 gün kalmıyoruz, ülke ülke dolaşıyoruz” dedi. Türkiye’den kalifiye eleman getirilmesi halinde, en az 10 Bulgar vatandaşının istihdamının zorunlu olduğunu, ancak istihdam edecek kalifiye Bulgar eleman bulamadıklarını anlatan iş adamları, iş adamlarına vize sırasında uygulanan 180 günlük oturma şartı ile kalifiye Türk işçisi istihdamına karşılık 10 katı Bulgar işçinin istihdamı şartlarının kaldırılması konusunda Bakan Tüzmen’den destek istedi.

“İHRACAT DESTEK BÜTÇESİ YETERSİZ. BENDE HERŞEY VAR AMA KASA YOK”
Toplantıda bir iş adamı, Bulgaristan’da bayilik yaptığını belirterek, ihracatçı firmalara verilen “yurt dışı ofis-mağaza desteğinden” yararlanmak istediğini söyledi. Bakan Tüzmen, bu desteğin sadece imalatçı ihracatçılara verildiğine işaret ederek, ihracat destekleri için yeterli kaynak ayrılamadığı için bunun kapsamını genişletmenin mümkün olmadığını kaydetti. Bakan Kürşad Tüzmen, “ihracat destekleri için 1 milyar dolarlık kaynak istedik ama şu anda 400 milyon dolar ayrıldı. Kaynak olsa herkese veririz ama şu aşamada dağıtım firmalarına destek vermek mümkün değil. Ben de herşey var ama kasa yok. Para ile gelmedim. Önce kaynak artırmak lazım, kaynak sağlanırsa destek de artar” diye konuştu.
Türkiye’den ithalat yapan bir iş adamının aynı nitelikteki destek isteği üzerine Bakan Tüzmen, “Öncelikle içerideki iş adamlarının dışarıya açılmasını desteklemek lazım. Siz zaten burada işinizi düzene koymuşsunuz” dedi.

12,5 MİLYAR AVROLUK ENERJİ YATIRIMI SÖZ KONUSU
Daha sonra Grand Sofia Otel’de Türk ve Bulgar işadamlarının katılımı ile Türkiye-Bulgaristan Ticari ve Ekonomik İşbirliği Semineri yapıldı. Bulgaristan Ekonomi ve Enerji Bakanı Petar Dimitrov, seminerin açılışında yaptığı konuşmada, Türkiye’nin, Bulgaristan’ın en önemli ticaret, enerji ve siyasi partnerlerinden biri olduğunu, yaşanan global ekonomik krize rağmen, iki ülke arasındaki ticaret hacminin fazla daralmadığını söyledi.
Türkiye’nin, Yunanistan ve Almanya’dan sonra Bulgaristan’ın dış ticaretinde 3. sırada yer almasına karşın, doğrudan yatırımlarda ancak 18. sırada bulunduğuna işaret ederek, yatırımların artmasını istediklerini vurguladı. Bulgaristan’da yatırım ortamının iyileştirilmesi ve yatırımların teşviki için yapılan çalışmalar hakkında bilgi veren Dimitrov, bu sayede 2007’de 8,5 milyar avro, geçen yıl da 6,5 milyar avro doğrudan yatırım aldıklarını anlattı. Yatırım ortamının iyileştirilmesi konusunda Avrupa’da 2. sırada bulunduklarını kaydeden Dimitrov, iki ülke arasında karşılıklı çok önemli yatırım ve işbirliği imkanı bulunduğunu belirterek, şu bilgiyi verdi:
“Türkiye’de boru hatları ve LNG terminali yapmak ve Bulgaristan’a gaz naklinin sağlanmasını istiyoruz. Türkiye-Yunanistan-İtalya boru hattı Bulgaristan’dan da geçmeli. Ortak gaz depoları oluşturabiliriz. Ayrıca, Bulgaristan’da önemli enerji projeleri başlayacak. 4 milyar avroluk bir nükleer santral projesi var. Nabucco ve Güney Akım projeleri, komşu ülkeler ile gaz akım projeleri gibi toplam 12 milyar avroluk bir yatırım söz konusu. Bulgaristan’ın insan kaynağına da ihtiyacı var. Türk iş dünyası ile ilişkilerimize güveniyoruz. Umarım, yatırım yapmaya, vergilerinizi burada ödemeye karar verirsiniz.”
İş adamlarına vize verilmesi için 180 gün oturma şartı ile bir yabancı işçi çalıştırılması için 10 Bulgarın istihdamı konusunda kolaylıklar getirilmesi için parlamentoda çalışma yapıldığını da açıklayan Dimitrov, Türkiye’nin AB üyesi olması ile vize sorununun kalkacağını belirtti.

“ENGELLERİ KALDIRIN, İLİŞKİLERİMİZ GELİŞSİN”
Devlet Bakaını Kürşad Tüzmen de seminerde yaptğı konuşmada, AB üyesi bir komşu ülkede olmaktan memnuniyet duyduğunu belirterek, iki ülke ilişkilerinde son yıllarda önemli mesafeler kaydedildiğini, ikili ticaret hacminin 200-300 milyon dolarlardan 4,5 milyar dolara geldiğini söyledi.
Türk iş adamlarının vize ve nakliye sektörü ile ilgili sorunlardan şikayet ettiğini belirten Bakan Tüzmen, şöyle devam etti:
“Denizi gecip, derede boğulmayalım. Vize, kota gibi sorunları arkada bırakmalıyız. Bulgaristan ve Türkiye iki dev ekonomi ve komşu ülke. Dünya’da ekonomik dalgalanma var. İşbirliğini artırarak yolumuza devam edelim. Komşu komşunun külüne muhtaçtır. Dünyanın en kaliteli ürünün makul fiyatlarına üretiyoruz. Bizim startejimiz ucuz ve kalitesiz mal üretmek değil. Bulgaristan ekonomisine da katkıda bulunmak istiyoruz. Türkiye, dünyada, müteahhitlik işlerinde 3, tekstil konfeksiyonda 5-6, gemi üretiminde 8, yat üretiminde 3’üncü sırada. Bu birikimi paylaşmak istiyoruz. Türk iş adamlarının Bulgaristan’daki 700 milyon dolarlık yatırımını, 2010’da 1 milyar dolara çıkarmak istiyoruz. Ama, vize ve oturma şartı gibi sorunları halledelim. Kapılardaki sorunları aşmak lazım. Transit taşımacılıkta ücretleri artırdığınız için alternatif yollar arıyoruz. Seçim bölgem olan Mersin’den İtalya Trieste’ye Ro-Ro seferi başlattık. Siz kısarsanız, biz aşağıda başka yollar buluyoruz. Ama biz doğru hat olan Bulgaristan hattını kullanmak istiyoruz. Ticareti artırmak, yatırımı artırmak, ortak hedeflerimiz olan ülkenizle işbirliği yapmak istiyoruz. Ama engeleri kaldırmanız lazım. Böyle olursa, ticaret hacmi 3 yılda 6 milyar dolara, orta vadede 10 milyar dolara ulaşır. Biz hesapta hata yapmayız. “ Seminerden sonra, Devlet Bakanı Tüzmen, Ekonomi ve Enerji Bakanı Dimitrov’u, bir grup Türk işadamı ile birlikte makamında ziyaret etti. Burada da Türk iş adamlarının sorununa işaret eden Tüzmen, Bulgaristan’ın çok önemli, vazgeçilmez bir siyasi ve ekonomik ortak olarak gördüklerini vurguladı. Türk müteahhitlik sektörünün dünyada, geçen yıl 24 milyar dolar olmak üzere şimdiye kadar 130 milyar dolarlık iş tamamladığını hatırlatan Tüzmen, Bulgaristan’da da 1,1 milyar dolarlık iş üstlendiğini belirtirken, Bulgaristan’ın AB fonlarından sağladığı en büyük fonla yaptığı metro inşaatını Türk Doğuş firmasının üstlenmesinin çok önemli bir gösterge olduğunu söyledi. Bulgaristan’ın karayolu taşımacılığında çıkardığı geçiş belgesi sorunu ve Türk TIR’larına verilen vergisiz akaryakıt miktarının düşürülmesinin ulaştırmayı zorlaştırdığını vurgulayan Bakan Tüzmen, şöyle konuştu:
“Bunlar Türk tarafında büyük rahatsızlığa neden oldu. Nakliye sektörü, Türkiye’de hükümet üzerinde etkili bir sektör. Onlar, mütekabiliyet esasına göre Türkiye’nin de Bulgaristan’a karşı önlem almasını istiyor. Ancak ticaretin kısıtlanması son derece zararlı olur. Bu durum AB ve DTÖ kurallarına da aykırı. Biz Bulgaristan’da yatırımlarımızı artırmak, bu ülke ile ticari ve ekonomik ilişkileri geliştirmek istiyoruz. Bunun için engelleri kaldırın. Kriz ortamında bir rahatlama sağlanmalı.”
Devlet Bakanı Sayın Kürşad Tüzmen, seminerden sonra, Ekonomi ve Enerji Bakanı Petar Dimitrov ile “Teknik Düzenlemeler, Standardizasyon, Uygunluk Değerlendirmesi ve Metroloji Alanlarında Danışma ve İşbirliği Mekanizması Kurulmasına İlişkin Mutabakat Zaptı”nı imzaladı.
İmza töreninden sonra iki bakan karşılıklı hediye verdi.