07.03.2021 - 07:39 | Son Güncellenme:
Derin Gökçe
Dardanel İcra Kurulu Başkanı Mehmet Önen milliyet.com.tr'nin sorularını yanıtladı.
Elle paketleme yapıldığını gösteren video sonrası sosyal medyadan büyük tepki aldınız. Bu üretim bandında herhangi bir değişikliğe gitmeyi düşünüyor musunuz?
Görüntülerdeki poşet üretimimiz toplam cironun binde 5'i kadar. Yüzde 1'i dahi değil. Çok küçük bir kısım. Dardanel olarak buradaki üretimin otomatik makinasını biz Güney Kore'den bir sene önce almıştık. Şu an bu makina fabrika içerisinde duruyor. Korona'dan dolayı Güney Kore'den teknisyenler gelmediler.
Koreli firmanın Türkiye'de de mümessilleri var. Buradaki teknisyenler ise makinayı bizim istediğimiz kalite ve değerlerde çalıştıramadı. Aslında bunun otomatik hattı var, ama biz bunu çalıştıramadık.
'OTOMATİK SİSTEM ÖNÜMÜZDEKİ AY DEVREYE ALINACAK'
Videoya baktığımızda da bizim orada yaptığımız hiçbir yanlış yok. Her şey kurallarına göre, üretime aykırı bir durum söz konusu değil. Otomatik sistem yapılabilir mi? Evet yapılabilir. Şu an itibarıyla otomatik sisteme geçiş için değişim başladı. Muhtemelen önümüzdeki ay devreye alınacak.
2020 yılı Dardanel açısından nasıl geçti?
Son beş senedir Dardanel özelinde büyümemiz yüzde 40 oranında... Bu sene sonunda da yine bir yüzde 40 oranında büyüme öngörüyoruz. 2021 yılının ilk iki ay içerisindeki hedeflerimizi tutturmuş durumdayız. Pandemi döneminde gıda, hijyen ve teknoloji kategorilerinde müthiş bir büyüme oldu. Ton balığı satışları pandemi öncesi zaten iyiydi. Pandemi ile birlikte satışlar daha da arttı. Bizim kendi satış datalarımıza bakacak olursak Türkiye'de pandemi ilan edildiğinde, yani Mart ayında iç piyasa satışları neredeyse iki katına çıktı. Yalnız sonrasında Nisan ayında satışlar tekrar normale döndü.
'2020 YILININ MART AYINDA İHRACATI TAMAMEN DURDURDUK'
2020 yılının Mart ayında satışların çok fazla arttığını belirttiniz. Siparişlere yetişmekte zorlandınız mı?
Pandemi öncesinde yaptığımız makina ve ekipman yatırımı sayesinde siparişlerin yüzde 100'ünü karşıladık. Pandemide tek bir karar aldık ve ihracatı tamamen öteledik yani durdurduk. Üretimin tamamını iç piyasaya çevirdik. Yurt dışından gelen siparişleri iptal etmedik. Müşterilere şunu söyledik: Biz size ürününüzü göndereceğiz ancak bize ek bir ay süre verin. Biz o bir ay içerisinde de gece gündüz sadece iç piyasaya çalıştık.
İhracatı durdurduğunuzda dış piyasada müşteri kaybı yaşadınız mı?
Müşteri kaybı olmadı. Müşterilerimize bir tarih verdik ve sözümüzü de tuttuk. Tabi iç piyasada da pandemi döneminde bir korku oluştu. Büyük market zincirleri 'siparişimizi karşılayabilecek misiniz?' diye sordular. 'Karşılarız' dedik ve karşıladık da... Pandemi döneminde Dardanel olarak yaklaşık 600 kişilik ek istihdam sağladık. Bu sene de ek olarak 500 istihdam sağlamayı düşünüyoruz.
Yine birçok firma tedarikçilerine yapmış olduğu ödeme vadeleri korona nedeniyle uzatırken biz tam tersine iş ortaklarımıza ödeme koşullarını iyileştirdik.
Bu iyileştirmeyi çalışanlar için yaptınız mı?
Yaptık. Şöyle yaptık. Biz bu süreçte tüm kadın çalışanlarımıza almış oldukları ücretin üzerine 700 liralık ek bir kazanç eklemiş olduk. Ayrıca çalışanların yemek menülerinde bağışıklığı güçlendirecek besinlere yer verdik. Yemeklerimizdeki vitamin oranlarını artırdık.
'PCR TESTİ OLABİLMEK İÇİN İŞ BAŞVURUSU YAPIYORLAR'
Tüm çalışanlarımıza her hafta PCR testi uyguluyoruz. Hatta şunu fark ettik. Bazı kişiler sırf PCR testi olabilmek için iş başvurusu yapıyorlar. PCR testi olup 3 gün sonra işe gelmiyorlar veya iş başvurularını geri çekiyorlar. Buna uyandık ve bunun önüne geçmek için önlem aldık.
2021 yılı hedeflerinizden bahseder misiniz?
Edirne'de yeni bir yatırım yapacağız. Bu bölgede fabrikayı kurmamızdaki tek neden istihdam. Genelde tarlada çalışan kadınlar devamlı geliri olan bir iş istiyor. Bizim gibi istihdamı yoğun olan bir endüstri için Edirne çok makul. Orada yatırımımıza başladık. Bu yıl sonu veya önümüzdeki sene başında devreye almayı planlıyoruz.
Bu süreç içerisinde hiç ortaklık teklifi aldınız mı?
'Ortak alır mısınız' diye telefonlar alıyoruz. Bunların hepsine cevabımız net, yabancı bir ortak almak gibi bir düşüncemiz bulunmuyor. Eğer böyle bir düşüncemiz olsaydı 5- 6 sene önce nakit akışımızın daha sıkışık olduğu bir dönemde bu yola başvururduk ama o dönemlerde başvurmadık.
Yurt dışından yabancı ortak falan almak gibi bir düşüncemiz yok tam tersine Yunanistan'da dondurulmuş deniz ürünlerde lider bir firmayı portföyümüze ekleme planlarımız mevcut.
Yunanistan'da bir firmayı almak için görüşmeler yaptığınızı söylediniz. Satışın tam anlamıyla gerçekleşmesi için ne kadar bir süre kaldı?
Kısa zamanda sonuçlandırmayı planlıyoruz. Yunanistan'daki firma ve bankalarla görüşmelerimiz sürüyor. Alacağımız firmanın belirli bir banka borcu mevcut. Kısacası şirketi banka borçlarından temizleyip öyle alacağız. Yoksa satış gerçekleşmez.
Konserve kapaklarınız daha önce zor açılıyordu artık daha kolay açılıyor. Bu fikir nasıl gelişti?
Şirket olarak bizim aldığımız en fazla müşteri şikayeti 'kapağı açamıyorum, kulpu koptu, üzerime yağ döküldü' gibi şikayetler oluyordu. Biz açılma tekniğini bilsek bile bize dahi oluyordu. Bununla ilgili yaklaşık 2 yıl gibi bir süre çalışmalarımız oldu. Büyük bir arge sonucunda bu fikir gerçekleşti.