CEO’lar dökülüyor

Teknoloji şirketlerinin özellikle yapay zeka desteğiyle fırtınalar estirdiği iş dünyasında 2024 yılı bir çok CEO’nun da havlu atmasına neden oldu. Bu yıl küresel çapta faaliyet gösteren şirketlerin başında bulunan rekor sayıda CEO, başarısızlıkları yüzünden istifa etmek durumunda kaldı. Araştırmalara göre sadece yılın 11 ayında 25 CEO görevinden ayrıldı.

Bu yılın en büyük istifası çok uluslu havacılık ve savunma devi Boeing’ten geldi. Uzun süredir yaşadığı kazalar ve teknik sorunlar yüzünden başı dertte olan şirketin CEO’su Dave Calhoun, yıl sonuna kadar istifa edeceğini açıkladı. Calhoun 32.8 milyon dolarlık tazminatını garantilerken ABD’de 33 bin Boeing işçisi iki ayı aşkın bir süre greve gitti ve 4 yıl boyunca yüzde 25 zam anlaşması imzaladı.

‘Performans psikopatı’

Bu yılın en fazla ses getiren ikinci istifa spor markası Nike’ta yaşandı. Şirkete 2020 yılında eBay’den transfer olan CEO John Donahoe, satışları perakendeciler yerine kendi bayileri ve online olarak yapmayı hedefleyen stratejisi çökünce istifa etti. Yerine 2020 yılında emekli olan eski bir Nike yöneticisi Elliott Hill getirildi.

İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları nedeniyle protesto ve boykot kampanyalarıyla karşı karşıya kalan şirketlerden olan Starbucks’ın üst üste iki çeyrekte gelirlerinin düşmesi üzerine CEO Laxman Narasimhan görevinden ayrıldı. Yerine Brian Niccol CEO olarak atandı.

Küresel çapta ses getiren iki istifa ise son bir hafta içinde yaşandı. Bünyesinde çok sayıda önemli markayı bulunduran küresel otomotiv üreticisi Stellantis’in üst yöneticisi (CEO) Carlos Tavares görevinden istifa etti. Stellantis, 2021 yılında Peugeot ve Citroen markalarının bağlı bulunduğu Fransız PSA Grubu ile Fiat Chrysler Automobiles’ın (FCA) birleşmesiyle kurulmuş ve ilk CEO’su Carlos Tavares olmuştu. Ancak kendini ‘performans psikopatı’ olarak tanımlayan Tavares’in agresif maliyet azaltma ve ürünleri yüksek fiyattan satma stratejisi elektrikli otomobillerin pazarı domine etmeye başlamasıyla çıkmaza girdi. Maliyet azaltması elektronik sorunları da beraberinde getirdi ve yıllardır aynı marka otomobilleri kullanan köklü müşterilerini bile kaybedince istifa geldi. Tavares’in ardından Stellantis’in, John Elkann’ın başında bulunacağı Geçici İcra Kurulu tarafından yönetileceği ve 2025’in ilk yarısında yeni CEO’nun duyurulmasının beklendiği kaydedildi.

Son hatası işten çıkarma

CEO’larda yaprak dökümünün son halkası ise çip devi Intel’in başındaki Pat Gelsinger oldu. Son dönemde dönüşüm sorunları yaşayan dev şirketin rakiplerine yetişmekte zorlanması nedeniyle CEO Pat Gelsinger’ın 1 Aralık’tan itibaren emekliye ayrıldığı açıklandı. Intel CEO’sunun 4 yılda istifaya sürüklenmesi, şirketin içinden geçtiği ekonomik buhranın bir yansıması olarak yorumlanıyor. Intel 10 yıl öncesine kadar 132 milyar dolarlık piyasa değerine sahipti. Ancak Bitcoin mining ve yapay zeka çağına ayak uyduramadı.

2014 yılında 9.6 milyar dolar değer biçilen Nvdia, geçen 10 yıl içinde 3.3 trilyon dolarlık bir dev oldu. Intel’in değeri ise 106 milyar dolara düştü. ABD hükümetinden 8.5 milyar dolar hibe alan Intel, taahhütlerini yerine getiremediği için bu hibenin bir kısmından da oldu ve son çeyrekte 16.6 milyar dolar zarar açıkladı.

Maliyetleri azaltmak isteyen Gelsinger’in önümüzdeki yıl iş gücünün yüzde 15’ine denk gelen 15 bin kişiyi işten çıkarma kararı son hatası oldu.