Büyümeye ihracat dopingi: Yüzde 7.4

EKONOMİ SERVİSİ - Türkiye ekonomisi yılın 3. çeyreğinde yüzde 7.4 büyüdü. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYH) 2021 yılı üçüncü çeyreğinde yüzde 7.4 arttığını duyurdu. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi ise bir önceki çeyreğe göre yüzde 2.7 yükseldi. Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, sosyal medyadan, "Dış talebin verdiği önemli katkıyla 2021'in 3'üncü çeyreğinde yıllık yüzde 7.4 büyüdük" açıklamasını yaparken Ticaret Bakanı Mehmet Muş ise şunları yazdı:

"Türkiye, ihracatla büyümeye devam ediyor. Net ihracatın büyümeye katkısı 6.8 puan oldu. Büyümemizin yüzde 92'si ihracat katkısıyla gerçekleşti. İhracat, büyümemizin itici gücü olmaya devam edecek."

225 milyar $

Üretim yöntemiyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla tahmini, 2021 yılının üçüncü çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 35.5 artarak 1 trilyon 915 milyar 467 milyon TL oldu. GSYH'nin üçüncü çeyrek değeri cari fiyatlarla dolar bazında 225 milyar 497 milyon olarak gerçekleşti.

İşgücü ödemesi % 36.3 arttı

İşgücü ödemeleri, 2021 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 36.3, net işletme artığı / karma gelir ise yüzde 38.6 arttı. İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 30.1 iken bu oran 2021 yılında yüzde 29.8 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 54.4’ten yüzde 54.6’ya yükseldi.

Sanayi arttı, finans düştü

GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde 2021 3. çeyrekte bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 25.4, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 22.6, hizmetler yüzde 20.7, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 11.7, sanayi yüzde 10.0, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 8.3 ve gayrimenkul faaliyetleri yüzde 4.7 arttı. Finans ve sigorta yüzde 19.9, inşaat yüzde 6.7, tarım, ormancılık ve balıkçılık ise yüzde 5.9 azaldı.

İhracatçının hedefi 5 yılda 300 milyar $

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle, büyümeye verdikleri katkıdan gurur duyduklarını belirterek, "Bu rakamlar Türkiye'nin ihracatla yükseleceğine olan inancımızı daha da pekiştirmiştir. Aynı tempoyla devam ettiğimiz takdirde 2023 yılının 242 milyar dolar olan OVP ihracat hedefini 2022 yılında gerçekleştireceğiz. Artık Türkiye’nin ihracat kapasitesi hacmi aylık 20 milyar dolar ve üzeri. 2026'da 5 sene gibi kısa bir sürede 300 milyar dolara ulaşacağız" dedi.

Tüketim harcaması nasıl etkiledi?

Yerleşik hanehalklarının tüketim harcamaları, 2021 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 9.1 arttı.

Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 9.6 artarken gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 2.4 azaldı. Mal ve hizmet ihracatı 2021 yılı üçüncü çeyreğinde yüzde 25.6 artarken ithalatı yüzde 8.3 azaldı. Mal ve hizmet ihracatı, 2021 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 25.6 artarken ithalatı yüzde 8.3 azaldı.

‘Yıl sonu çift haneli büyüme bekliyoruz’

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, “İlk 3 çeyrekteki kümülatif büyüme oranı yüzde 12 olmuştur. Bu olumlu tablo, Türkiye ekonomisi açısından son derece pozitif bir performans ortaya koyuyor” dedi. Büyüme rakamları sonrası bir açıklama yapan Olpak, şunları söyledi:

“İkinci çeyrek büyüme rakamları sonrasında, DEİK olarak yılsonu büyümesinin yüzde 9 bandında olacağını ifade etmiştik. Bugünkü (dünkü) tabloya baktığımızda, son çeyrekte yüzde 4 bandında bir büyüme hesabıyla da yılsonu büyüme tahminimizi çift hane seviyesinde beklediğimizi belirtmek istiyorum.

Büyümenin kaynaklarına baktığımızda, mal ve hizmet ihracatının yüzde 25,6 oran ile en yüksek katkıyı verdiğini görüyoruz. Tüketim harcamaları ve kamu harcamaları ise yüzde 9.1 ve 9.6 büyüme oranları ile büyümenin diğer itici gücü olan ana iki kalem oldu.”