30.07.2011 - 02:30 | Son Güncellenme:
EMLAK - YAVUZ KARAMAN
Resmi rakamlara göre, 2002-2010 arasında toplam 85 bin 676 yabancı, konut ve arsa satın aldı. Başı çeken yabancılar ise sırasıyla İngilizler, Almanlar, İrlandalılar ve Danimarkalılar oldu.
Ancak, bu listede yabancı öncelikleri çok yakında değişecekmiş gibi görünüyor. Çünkü, her ne kadar Mütekabiliyet Yasası nedeniyle Türkiye’den doğrudan gayrimenkul alamayanlar listesinde olan Araplar şu anda bu engeli aşmak için ya şirket kurarak ya da bir başkası adına tapu alarak İstanbul, Ege ve Akdeniz sahillerinde ciddi alımlar yapmaya başladılar. AK Parti Grup Başkanveli Nurettin Canikli’nin bu gizli gerçeği, yılın ilk beş ayında Merkez Bankası bilançosunda 8.4 milyar dolarlık net hata noksan kaleminin önemli bir kısmının İran, diğer Arap ülkeleri ve Gürcistan’dan gelen gayrimenkul yatırımlarından oluştuğu tespitinden de izleyebilmek mümkün.
Mütekabiliyet de aşılırsa...
Etki o kadar büyük ki, emlak sektörünün trend yaratan isimlerinden biri olarak kabul edilen Ağaoğlu Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu, başta sadece Avrupalılar için tasarladığı 10 milyon metrekarelik ‘turizm ve yaşam kompleksi’ni sadece Araplar için yapmaya ve bu doğrultuda değişiklikler yapmaya karar vermiş durumda. Ukra İnşaat, Kuveyt’e bir satış ofisi açıp projeyi pazarlarken, Mütekabiliyet Yasası nedeniyle sorun çıkması konusunu engellemek için daire satın alan Araplar bir de şirket kurmayı düşünüyor. Girişimler bunlarla sınırlı değil. Century 21 isimli şirket Suudi Arabistan’a açtığı temsilcilikle üst tabakadaki 40 Arap’a ön satışı yapmış bile.
Sadece Arap coğrafyası değil, Türk cumhuriyetleri’nden de özel bir ilgiden söz etmek olası. Mesela, Sinpaş GYO, Azeri ve Kazaklara pek çok daire satışı gerçekleştirmiş. Ancak, hem Azeriler hem Kazaklar Mütekabiliyet Yasası nedeniyle Türkiye’den satın alma yapamadıkları için İcra Kurulu Başkanı Ömer Faruk Çelik’in deyişiyle şirket kurmak durumunda kalmışlar.
MÜTEKABİLİYET NEDİR?
Türkiye’den konut satın alabilen yabancılar için ‘mütekabiliyet ilkesi’ uygulanıyor. Yani, ancak, yurtdışında Türk vatandaşlarının mülk edinebildiği ülkelerin vatandaşları Türkiye’den mülk edinebiliyor. Mütekabiliyet ilkesine uygun olmayan vatandaşlar ise, bu durumu, Türkiye’de kurdukları şirket üzerinden gayrimenkul satın alarak aşıyorlar.
Kürşat Tuncel Ukra İnşaat CEO’su
KUVEYT OFİSİYLE 85 DAİRE SATTI
Arap ilgisine oldukça ilginç bir uygulamayla tepki veren Ukra İnşaat ise Kuveyt’te ‘Al-Arajowan’ adında bir tanıtım ofisi açtı. Ukra İnşaat CEO’su Kürşat Tuncel, özellikle Kuveyt ve İran’dan yoğun talep aldıklarını belirterek, “Kuveyt’te yerel acentelerle birlikte bizim bir ofisimiz faaliyet gösteriyor. Orada reklamlarımız da var ve projelerimizin tanıtımını yapıyoruz. Kuveyt ve İran gibi ülkelerde ciddi para var. Kuveyt’te çok büyük bir potansiyel var. Bu nedenle orada ofis açtık” dedi.
Dizileri, Türkiye’deki gayrimenkullere yönelik ilginin artmasındaki önemli etkenlerden biri olarak gösteren Tuncel, şu ana kadar Araplara toplam değeri 9.7 milyon lira olan 85 daire sattıklarını belirterek, “Türkiye’de piyasa ve konut fiyatları uygun. Konutları metrekaresi 1.500 dolara alıyorlar. Diğer ülkelerde ise çok daha pahalı konut almak zorundalar. Bizdeki konutlar çok iyi prim yapıyor ve yüzde 40-50 getiri sağlıyor. Eylül ayıyla birlikte taleplerin artmasını bekliyoruz” dedi.
Araplar için şirket
Kürşat Tuncel, Araplara ilginç bir yöntemle gayrimenkul sattıklarını ifade ederek, şöyle konuştu:
“Arap ülkelerinin vatandaşlarına direkt konut satamıyoruz. Projelerimizde inşaat sürdüğü için satış vaadi sözleşmesi yapıyoruz. İnşaat tamamlandığında mütekabiliyet sorunu çözülmemiş olursa, Türkiye’de Arap vatandaşları için sadece satış işlemlerini gerçekleştirecek bir şirket kurulacak ve Araplar adına konutları devralacak. Ama, umudumuz mütekabiliyet sorununun çözülmesi. Sorun giderilirse satışlarımız çok ciddi oranda artar.” Tuncel, mütekabiliyet sorununun çözülmesiyle birlikte en az 5 milyar doların Türkiye’ye geleceğini de sözlerine ekledi.
Ali Ağaoğlu Ağaoğlu Şirketler GrubuYönetim Kurulu Başkanı
‘BODRUM’DA YÜZÜMÜZÜ ARAPLARA DÖNDÜK’
Ağaoğlu Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu, Bodrum Milas’ta Güvercinlik’te başta Avrupalılar için tasarladıkları ‘turizm ve yaşam kompleksi’ni şimdi Araplar için yeniden tasarladıklarını açıkladı. 10 milyon metrekareye yayılacak dev projenin mali portresini 6-7 milyar dolar olarak açıklayan Ağaoğlu, alışveriş merkezleri, oteller ve tatil köylerinin de içinde olacağı pek çok unsurdan oluşacak komplekste Araplar için radikal değişiklikler tasarladıklarının altını çizerek, Arabistan Yarımadası’ndan esen ilgiyi şu sözlerle anlattı:
“Araplar’dan projeye hem bireysel hem de büyük fonlardan ciddi talepler var. Çünkü, dünyadaki fonlar, güvenli buldukları Türkiye’ye yöneliyor. Biz de Bodrum’da yüzümüzü tamamen Araplara döndük. Yeni projeyi buna yönelik tasarlıyoruz. Dev bir turizm şehri kuracağız.”
Arap ülkelerinden gelen gayrimenkul talebinin çok daha fazla artacağına değinen Ağaoğlu, “Fakat Mütekabiliyet (karşılıklılık) Yasası’nın değişmesi gerekiyor. Azerilere bile direk konut satamıyoruz. Bu sorun çözülürse cari açığı da çözebiliriz. Gelen para burada kalır” dedi.
Ömer Faruk Çelik Sinpaş GYO İcra Kurulu Başkanı
AZERİLER ŞİRKET KURARAK EVSAHİBİ OLDULAR
Geliştiridiği tematik projelerle ilgiyi üzerine toplayan Sinpaş GYO İcra Kurulu Başkanı Ömer Faruk Çelik de, son dönemde Araplardan ciddi gayrimenkul talepleri aldığını söyleyen isimlerden. Ancak, ilginin sadece onlarla sınırlı kalmadığının altını çizen Çelik, pek çok isim gibi Mütekabiliyet Yasası’nın çıkardığı engellere işaret ederek, şöyle konuştu: “Körfez ülkelerinden ve Kazaklardan ilgi var. Projelerimizden gayrimenkul almak istiyorlar ama mütekabiliyet yasası buna engel oluyor.”
Ancak, Bosphorus City projelerinde Azeri ve Kazaklara çok sayıda daire sattıklarını belirten Çelik, yabancıların bu gayrimenkulleri, Mütekabiliyet Yasası’ndaki engellemeleri aşmak için şirket kurarak satın aldıklarını vurguladı. Çelik, “Çünkü bireysel olarak gayrimenkul alımı yapamıyorlar. Yasal sorun çözülürse yabancıya satış çok daha fazla artar. Buradan gayrimenkul alanlar işlerini burada kurabilir. Türkiye’de ortaklıklar yapabilir ve çok daha büyük katkı sağlayabilir. Diğer ülkelerde bu böyle oluyor” açıklamasını yaptı.
Mehmet Yalçıntepe Yalçıntepe Group Yönetim Kurulu Başkanı
145 DAİRE ALDILAR BM GİBİ OLDUK
Yalçıntepe Group Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yalçıntepe de, Esenyurt’taki Maximoon projelerinde şu ana kadar yabancılara toplam 145 konut sattıklarını açıklayarak, “Bu ilgi artarak devam ediyor ve yabancı müşterilerimizle görüşmelerimiz sürüyor. Projeden konut sahibi olanlar arasında Katar, Kuveyt, Irak, Suriye, İran, Almanya, Slovakya, Suudi Arabistan, Çek Cumhuriyeti, Rusya, İngiltere, ABD, Belçika ve Mısır gibi ülkelerin vatandaşları bulunuyor. Birleşmiş Milletler (BM) gibi olduk” diye konuştu.
Hüseyi Altaş entury 21 Türkiye Genel Müdürü
ARAP TEMSİLCİLİĞİ 40 TALEP TOPLADI
Hüseyin Altaş, giderek artan talebin ana nedenleri olarak kendi ülkelerinde yaşanan kaos, Türk dizileri ve müslümanlık etkenini göstererek, “Biz de kayıtsız kalmayarak Suudi Arabistan’da bir temsilcilik açtık. Özel bir web sitesi hazırlıyoruz. Bayramdan sonra faaliyete geçiyoruz ve üst düzey tabakaya sunum yapacağız. Türkiye’den büyük bir portföy oluşturuyoruz. Metrekaresi 1.000 dolarlık dairelerden yalılara, AVM’lerden hastanelere kadar çok geniş bir portföyle yabancılara satış yapacağız. Şu anda 40 ön talep aldık bile” dedi. Moskova’da da bir temsilcilik açacaklarını belirten Altaş, “Para Rusya ve Arap ülkelerinde. Biz pazarı iyi bir şekilde anlatırsak çok daha fazla talep geleceğini düşünüyorum” açıklamasını yaptı.
Satışların önce güneyden başladığına dikkat çeken Altaş, şu anda daha çok İstanbul’a kayan satışlarda Beylikdüzü ve Kurtköy gibi ilçeleri ise ana yatırım alanları olarak gösterdi.
Arman Özver Sotheby’s Türkiye Genel Müdürü
SUYA YAKIN İSTİYORLAR
Arman Özver, özellikle son 2-3 ay içinde başta İstanbul olmak üzere yabancıların Türkiye gayrimenkul piyasasına çok ciddi şekilde talep gösterdiklerini belirterek, “Bu trafik sonbaharla birlikte daha da artacaktır. Öncelikle Ortadoğu ülkelerinden talep geldiğini görüyoruz. Bunların başında ise Katar, Kuveyt, Suudi Arabistan ve BAE başı çekiyor. Diğerleri arasında Azerbeycan, Türk cumhuriyetleri ve kısmen orta Avrupa ülkelerini sayabiliriz” dedi.
Gayrimenkul sektörüne gelen bu yoğun ilgide iki gruptan söz edilebilceğini vurgulayan Özver, şöyle devam etti: “Bir kısmı kişisel olarak genelde İstanbul Boğazı’nın her iki yakasında konut edinmek istiyorlar. Özellikle suya yakın olmak istiyorlar. Diğer grup ise kurumsal yatırımcılar. Türk gayrimenkul piyasasının bu tür yatırımcıların çok ciddi hedefleri arasında olduğunu görüyoruz.”
Avrupa’nın en yükseğine teknik açıdan bakacak
Bugüne kadar Avrupa, Asya ve Afrika kıtalarındaki pek çok projede teknik müteahhitlik yapan AE Arma Elektropanç, Avrupa’nın en yüksek binası için çalışacak. Şirket, Moskova’daki 432 metre yüksekliğindeki binanın teknik müteahhitliğini yapacak. Sözleşme aşamasında olduklarını belirten Elektropanç Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Kızılhan, “Avrupa’nın yapılmakta olan en yüksek binası için önümüzdeki hafta sözleşmeyi imzalamış olacağız. Proje büyüklüğü 700-800 milyon dolar” dedi.
Türkiye’nin de yükseklik olarak ilk 20 binası içindeki sekiz-dokuz binanın teknik müteahhitliğini yaptıklarını kaydeden Kızılhan, Moskova’daki 432 metrelik binanın yanı sıra 381 metre uzunluğundaki Mercury City Tower için bir monitör üzerinden 45 bin noktadan otomasyon kontrolü yapacaklarını ifade etti. Kızılhan, Moskova’daki 81 katlı Capital City için de çalıştıklarını belirtti.
Kraliyetin mühendisleri eko çiftliğe 5 ödül verdi
Oral Mimarlık, ekolojik projesiyle ‘2011 Avrupa Gayrimenkul Ödülleri’nde beş ayrı ödülün sahibi oldu. Organizasyonun 80 jüri üyesi arasında Google İngiltere Başkanı James Bacon, İngiliz Gayrimenkul Federasyonu CEO’su Peter Bolton King ve Kraliyet Mühendisler Odası Birliği Başkanı David Dalby gibi isimler bulunuyor. 2011 Dünya Gayrimenkul Ödülleri için yarışmaya hazırlanan Yüksek Mimar Kerem Oral ve girişimci Emre Oral kardeşlerin geliştirdiği proje, Kırklareli ilinin Demirköy ilçesinde, Istranca Ormanları’nın ortasında bulunuyor.
Palivor Çiftliği Gökışık, Günışık ve Taşev adlı üç ayrı Çiftlik Evi projesiyle ‘konut mimarisi’ dalında üç ödüle, Demirköy ilçe merkezinde yapılması planlanan ‘Demirköy Kültür Merkezi’ adlı projesiyle ‘kamu mimarisi’ dalında bir ödülün sahibi oldu. Oral’ların eko yaşam felsefesi ile gayrımenkul geliştiren şirketi Avcı Gayrimenkul’ün sahibi olduğu Palivor Çiftliği ayrıca ‘Gayrimenkul Pazarlama’ dalında da ödüle layık görüldü.
Ramazan için özel ilk kampanyayı geliştirdi
Emlak sektöründen Ramazan ayına özel kampanya geliştiren ilk isim Dumankaya İnşaat oldu.
Açıklamaya göre, Dumankaya İkon, Flex Kurtköy, Dumankaya Modern Vadi ve Adres Panorama projelerini kapsayan ‘11 ayın kampanyası’ isimli çalışmayla peşin alımlarda ya da konut kredisi kullanımında yüzde 12 indirim imkânı sağlanıyor. Kredi masrafı olmadan Dumankaya Finansman Sistemi ile ödemesini yapacak konut sahibi adayları ise, Dumankaya İkon ve Adres Panorama’da 24 ay, Flex Kurtköy ve Modern Vadi projelerinde de 40 aya kadar sıfır faiz ile ödeme şansına sahip olacak.
Altı çizilen bir diğer nokta da konut sahibi adaylarının yapacakları peşinat ödemesinden sonra konut teslimine kadar ödeme yapmamaları ve teslimden sonra taksitlerin eğer tercih etmişlerse yerleşen kiracılar tarafından ödenebilmesi üzerine kurulu. Ayrıca, daire sahibi adaylar peşinat ödemesini daire teslimine erteleyerek, daire taksitlerini ödemeye başlayabilecekler.
HANGİ PROJE KAÇ LİRA?
Proje adı Fiyat aralığı (TL)
Dumankaya İkon 171.000 - 1.207.000
Flex Kurtköy 93.000 - 397.000
Modern Vadi 99.000 - 424.000
Adres Panorama 72.000 - 141.000