06.04.2023 - 21:00 | Son Güncellenme:
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum Candaş Tolga Işık’ın 'Az Önce Konuştum' programında gündeme ilişkin merak edilenleri yanıtladı. Bakan Kurum'un açıklamalar özetle şöyle:
6 Şubat sabahı bütün Türkiye derin bir acıyla uyandı. Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkisi altında alan ve 14 milyonu etkileyen asrın en büyük felaketiyle karşı karşıya kaldık. Her afette olduğu gibi vatandaşımızın yanındaydık. Depremden 2 saat sonra bölgeye gittik. Biz gittiğimizde arama kurtarma çalışmaları başlamıştı. O gün hava şartları çok kötüydü. Karayolu güzergahı yer yer çökmeler, kaymalar, kaya düşmeleri nedeniyle kısıtlı şartlarda imkan verebiliyordu.
11 ilimizde 270 bin personelle çalışmalar yapıldı. Devletimiz her türlü imkanıyla oradaydı. 5 milyon 835 bin bağımsız bölüm incelendi. Bina olarak 2 milyon 150 bin binada inceleme yapıldı. 876 bin 125 bağımsız bölümün ağır hasarlı, yıkık, acil yıkılacak ve orta hasarlı olduğunu tespit ettik. En büyük yıkım Hatay ilimizde. 1 trilyon 600 milyar lira konut alakalı zarar söz konusu.
KALICI KONUTLAR 11 İLDE EŞ ZAMANLI BAŞLADI
Kalıcı konutların yapımı için 11 ilimizde eş zamanlı çalışmalar başladı. Depremin üzerinden 2 ay geçti, biz eş zamanlı çalışıyoruz. 78 bin konutumuzun sözleşmesini imzaladık. Bugün itibariyle 42 bin konutumuzun temelini attık. Ayın 13'ün sayın Cumhurbaşkanımız Malatya'ya teşrif edecekler.
'143 BİN TOKİ KONUTUMUZ DİMDİK AYAKTAYDI'
Bu depremde 143 bin TOKİ konutumuz dimdik ayaktaydı. TOKİ'miz burada çok önemli bir sınav verdi. Kısmen hasar oldu ama hiçbir binamız yıkılmadı. Bu binalarda yaşayan 600 bin insanımızın burnu bile kanamadı.
MAYIS SONUNA KADAR 319 BİN KONUT
Rezerv alanlarda amacımız 1 yıl içerisinde vatandaşlarımıza konutları teslim etmek. Mayıs ayının sonuna kadar 319 bin konutu başlatmayı hedefliyoruz. Daha önceki depremlerde biz 6. ayda teslimlere başladık. Burada da aynı anlayışla yapacağız. Verdiği sözü tutan bir devlet idaresi söz konusu.
Yıkılmış tarihi binaları yeniden ayağa kaldıracağız. Tescilli binaların olduğu yer sağlamsa orada aynı mimariyle koyacağız. Yerinde problem varsa en yakın yere taşıyacağız. Konut yapacağımız her yerde zemin etüdleri yapıyoruz. Ovadan dağlara doğru yerleşim planı ön görüyoruz. Zemin etüdü konut yapımına uygunda çalışma başlattık.
KENTSEL DÖNÜŞÜM
İmar barışıyla ilgili şuan bir durum söz konusu değil. İmar barışının çıkmasının sebebi binaların sağlam olduğunu kanıtlamak üzerine çıkarılan bir düzenleme değil. Kanun içeriğine baktığımızda burada oturan vatandaşlarımızın elektriğinin, suyunun bağlayamaması ve hala burada oturuyor olması. Yeniden binalar yapılana kadar o binanın kayıt altına alınması. İmar barışına dahil olmak binanın sağlam olduğu anlamına gelmez. Biz bunu vatandaşımıza söyledik. O bina kentsel dönüşüm projesine girene kadar ayakta durabilir ama girdiği zaman o haklara sahip değil. Kaçak katı, kısmı varsa yeni yönetmelikle yapılan projeye dahil olmayacak.
Kentsel dönüşüm seferberliği başlattık. 3 milyon 300 bin konutun dönüşümünü sağladık. Depremde yıkılan binaların yüzde 96,4'ü 1999 öncesi yapılmış. Yıkılan binaların yüzde 6'sı imar barışına dahil.
Antakya'da yıkımının nedeni merkezde sıvılaşmanın olması. Zemin kalitesi yumuşak zemine dönüyor. İl il, ilçe ilçe tespitler yapıyoruz. Bunları hocalarımızla paylaştığımızda 'bizde böyle çalışma yok' dediler. Binalar işçilik hataları, projeye uygun olmayan yapılar, zemin sıvılaşması nedeniyle yıkıldı. Yeni binaların yıkılması kabul edilemez. Sorumlulardan hesap soracağız.
Müteahhit ile yapı denetim firmalarını ayırdık. Yapı denetim firmaları idare üzerine bu işi yürütüyorlar. Bu işi ayırdık ve kura sistemene dayalı yaptık. Yeni yönetmelikler hayata geçmeli.
'BELEDİYELERİMİZ İŞİN İÇİNE GİRMEK ZORUNDA'
Deprem bütçesine milyarlarca lira koyacağız deyip hiçbir icraat yapmamakla olmaz. 2 ayda 78 bin konutu yapan irade, 650 bin konutu da inşallah 1 yıl içerisinde vatandaşına teslim eder. Nasıl afetin ilk anında topyekün bu mücadele verdiysek tüm şehirlerimizde vermek zorundayız. Belediyelerimiz işin içine girmek zorunda.
'İSTANBUL'DA 1,5 MİLYON KONUT RİSKLİ'
İstanbul'da 5,9 milyon konut var. Bu konutların 1,5 milyonu riskli. İstanbul’da böylesi bir deprem ülkemizi felakete sürükler. Bu milli güvenlik meselesi, bu kadar önemli. İstanbul’da böyle bir depreme hazırlıklı girmezsek, Türkiye’nin ikbali noktasında çok önemli bir sorunla karşılaşırız.