Ayağa kalkış kredisi ve uzun destek şart!

Türkiye, koronavirüs salgını sürecinde mart ayı itibarıyla kademeli normalleşmeye geçiyor. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, önceki gün kabine toplantısının ardından Sağlık Bakanlığı kriterlerine göre illeri 4 gruba ayırarak mart ayı itibarıyla kademeli normalleşmenin başlayacağını açıkladı.

Erdoğan, salgın tedbirleri sebebiyle işine ara vermek zorunda kalan esnafa yönelik, “Restoran, kafe, kıraathane ve benzeri esnafımızı rahatlatacak adımların yol haritası önümüzdeki günlerde açıklanacak” dedi. Bu açıklamanın ardından gözler yeme - içme sektörüne çevrildi. 2 milyonu aşkın istihdam sağlayan sektör temsilcileri, Milliyet aracılığıyla, “Kararlar alınırken biz de görüş sunmak isteriz. Güvenli turizm sertifikalı işletmelerin sayısı artmalı” mesajını iletti.

6 ay geri ödemesiz

Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken, “Mart ayı itibarıyla kademeli olarak normalleşme sürecinin başlayacağını Cumhurbaşkanımız müjdeledi.

Fakat elde avuçtakini harcayan esnafımız kara kara düşünüyor. Adeta sıfırdan başlayacak olan esnafımız ile yeni esnaf olmak isteyen fakat pandemi nedeniyle erteleyenler için ‘ayağa kalkış’ kredisi verilmeli. Bu sermaye için kullanılacak 6 ay geri ödemesiz ve sıfır faizli kredi esnafımıza ve esnaf olmak isteyenlere can suyu olur” diye konuştu.

Düğün mevsimi yolda

Esnafın ayağa kalkması, yani iş yerini açması veya kontak çevirmesinin 6 ay, kazancının tamamen normal seyrine dönmesi için 3 yıl geçeceğini vurgulayan Palandöken, şöyle devam etti:

“Kademeli normalleşme süreci başlayacak fakat kredi tek başına yeterli olmaz. Marttan itibaren esnafımızdan 6 ay elektrik, su, doğal gaz, internet faturalarında vergi alınmamalı. Var olan tüm kredi borçları doğrudan faizsiz olarak 2022 yılına ötelenmeli.”

Düğün mevsiminin de geldiğini belirten Palandöken, “Düğün salonları için de bir açıklama yapılırsa hazırlık başlar. Esnaf bir an önce işine dönmek istiyor. Taleplerimizi Ticaret Bakanlığı’na iletiyoruz” dedi.

Süreyi kim tutacak?

TURYİD Başkanı Kaya Demirer, Güvenli Turizm Sertifikası olan ve olmayan işletmelerin ayrışması gerektiğine değindi. Demirer, Sağlık Bakanlığı ve Bilim Kurulu’nun da tüketicilere sertifikalı işletmeleri tercih etmesi yönünde çağrıda bulunabileceğini ifade etti. Demirer, “45 dakikada müşterinin yemeğini yiyip, çıkması mümkün değil. Bu fast food yerlerde mümkün olur. Ayrıca müşterinin kaç dakika kaldığını kim denetleyecek? Bunların uygulanabilirliği konusunda bize de danışmalarını isteriz” dedi.

Judo, dans, aikido yasağa takılıyor

İstanbul Aikido Derneği Başkanı ve Aikido Eğitmeni Oğuzhan Ulvi Başkurt, aikido, dans, judo gibi temaslı spor faaliyetlerinin salgın döneminden olumsuz etkilendiğini söyledi. İşler açılınca faizsiz kredi ve destek taleplerinin olduğunu belirten Başkurt, “Ciromuzun büyük bir kısmını 18 yaş altı gençlere derslerden elde ediyoruz. Haftasonu yasakları gelince faaliyetlerimiz de iptal edildi. Çocuk derslerimiz 16.30’da, yetişkin derslerimiz de 19.00 gibi başladığı ve yasak saatlerine sarktığı için ara verdik” dedi.

‘45 dakika yetmez yarı yarıya açalım’

Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Başkanı Ramazan Bingöl, yüzde 50 kapasite, HES kodu ve belirli masa aralıkları ile açılmaya hazır olduklarını söyledi.

Son günlerde gündeme gelen 45 dakika sınırıyla ilgili açıklamaya yapan Bingöl, “Bu konularda ilgili STK’larla (sivil toplum kuruluşları) istişare edip, birlikte eylem planı çıkarmalarını arzu ediyoruz. Restoran ve kafeler sosyalleşme alanı. Örneğin, 6 kişi gidiyorsunuz ve sipariş vermek bile bazen 15 - 20 dakika sürüyor. Her müşterinin isteği farklı oluyor. 45 dakikalık sürenin uygulanabilirliği olmuyor” dedi.

‘Oyun yasağı bitsin’

Bingöl, Türk Standardları Enstitüsü (TSE) ile güvenli restoran belgesi verdiklerini de hatırlattı. İstanbul Kıraathaneci, Kahveci ve İçkisiz Gazinocular Esnaf Odası Başkanı Serdar Erşahin ise neredeyse bir yıldır kapalı olduklarını belirterek, “HES kodu ve oyun serbestliğiyle açılmak istiyoruz. Kısıtlı açıldığı takdirde zaten birikmiş olan kiralar ve ödemelerimiz var” dedi.

‘Tiyatrolar için 2021 kolay değil’

İstanbul Tiyatro Festivali Direktörü Leman Yılmaz, “2020 tiyatrolar için çok zor bir yıldı; 2021 de kolay olmayacak gibi görünüyor” dedi. Bazı küçük sahnelerin arka arkaya kapandığı dile getiren Yılmaz şunları söyledi:

“Bu çok üzücü. Özelikle bağımsız tiyatrolar zor durumda ve artık baharda açılmayı bekliyorlar. Kişisel olarak sonbaharı daha olası ve umut verici görüyorum. İKSV olarak hem İstanbul Tiyatro Festivali’nde yerli projelere geniş alan açarak hem Ortak Yapım projesi dahilinde hem de Gülriz Sururi & Engin Cezzar Tiyatro Teşvik Ödülü ile olabildiğince destek çabasındayız.”

Dijital dönüşüm ‘sahne’ alıyor

GalataPerform Genel Sanat Yönetmeni Yeşim Özsoy, pandemiyle birlikte dijital dönüşüme yoğunlaştıklarını söyledi. Goethe-Institut tarafından yardım fonu alarak dijital alanda gişesi, kitap evi, atölye ve tiyatro projelerinin olduğu bir alan yarattıklarını aktaran Özsoy, “Tiyatroların ayakta kalabilmesi için yardım fonlarının geliştirilmesi gerekiyor. Anlık, günlük değil daha uzun bir süreçte projelere destek verilmesini talep ediyoruz” ifadelerini kullandı.