52 metrekarelik Hereke halısı tezgahtan indirildi

Fabrikada düzenlenen törende TBMM Milli Saraylardan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Yasin Yıldız ve beraberindeki dokuyucular, yaklaşık 9 ayda tamamlanan 52,27 metrekarelik yayla çiçeği desenli halıyı tarihi tezgahtan bağlantı iplerini keserek indirdi.

Yıldız, gazetecilere yaptığı açıklamada, yaklaşık 170 yıllık fabrikanın Osmanlı sarayının ihtiyacının karşılanması için kurulduğunu söyledi.

Fabrikanın yerli tekstil sanayisinin geliştirilmesine de katkı sağladığına değinen Yıldız, fabrikanın, 21 yıldan beri de TBMM bünyesinde yaşatılmaya devam ettiğini kaydetti.

Yasin Yıldız, 21 yıldır yapının fabrika ve müze olarak kullanıldığını dile getirerek, "Burada üretimimiz de tarihi tezgahlarda devam ediyor. Bu fonksiyonun kurumsal tarihimiz açısından en büyük örneğini vermek nasip oldu. Hereke Halı ve İpekli Dokuma Fabrikası'nda şu anda Milli Saraylar bünyesindeki 10 saray, köşk ve kasrın ihtiyaçlarına yönelik çalışıyoruz. Saraylarımızın tefrişinde kullanılan halıları burada arkadaşlarımız üretebiliyor. Niye burada üretiyoruz? Çünkü orijinali de burada üretilmişti. Bugün de ihtiyaç duyulan yerlere yenileri burada üretiliyor." şeklinde konuştu.

"SANATSAL AÇIDAN BU HALININ HATASIZ OLARAK BİTİRİLMESİ BÜYÜK BİR BAŞARI"

İpli dokuma bölümünün de saraylardaki tarihi objelerdeki kumaşların yenilenmesine yönelik hizmet verdiğini anlatan Yıldız, bunun 165 yıllık tezgahlarda yapıldığını bildirdi.

Yıldız, tamamlanan yayla çiçeği desenli halının 21 yıllık TBMM Milli Saraylar döneminde Hereke Halı ve İpekli Dokuma Fabrikası'nda dokunan en büyük tek parça halı olduğunu aktararak, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Halı 52 metrekaredir küsuratıyla birlikte. Yaklaşık 18 milyon 800 bin düğüm atılmıştır. Bu, büyük emektir. 15 halı ustası çoğunlukla 24 saat mesai üzerinden bunu yaptılar. Geçen yıl ekim ayında halının dokunmasına başlandı. Bu zamana kadar halıyı tamamladılar. Sanatsal açıdan bu halının hatasız olarak bitirilmesi büyük bir başarıdır. Halılarda metraj büyüdükçe hata payı artar ama arkadaşlarımıza teşekkür ediyorum. Büyük bir iş yaptılar. Hatasız şekilde bu halıyı bitirerek kurumumuza gerçekten önemli bir katkı yaptılar."

Tarihi halıların tamirini de bünyelerinde yaptıklarını belirten Yıldız, bu fabrikanın 5 yıl kapsamlı bir restorasyon çalışması geçirdiğini dile getirdi.

"DÜNYA SARAYLARINDA DA DOLMABAHÇE SARAYI'NDA DA VAR

Yasin Yıldız, dünyada tarihi eserlerde fonksiyonu devam ederken restorasyon yapılmasının nadir görüldüğünü ifade ederek, şöyle konuştu:

"Özgün bir örnek. Fabrika müze fonksiyonunda halı ve ipekli dokuma devam edecek. Bu alanlar içinde çalışılırken ziyaretçi tarafından görülebilecek. Aynı zamanda alt katta zamanında üretilmiş eserler üretim safhaları, tarihi fotoğraflardan oluşan zengin bir seçki ziyaretçiyle buluşacak. Hem Hereke hem de Türkiye'nin kültür haritasına güzel katkı sağlamış olacağız. Şu an Dolmabahçe Sarayı'nda tefrişle ilgili ihtiyaçlarımız var. Şu anki faaliyetlerimizi ona yönelik sürdürüyoruz. Biz burada Dolmabahçe Sarayı'nın ziyaretçi yolluklarını da dokuduk. Üretim kapasitemizi artıracağız. Halılarımız daha çok tezgahlarda dokunacak. Ondan sonra bunu diğer resmi kurumlarla da paylaşmayı hedefliyoruz çünkü Hereke halısının literatürde önemli yeri var. Memluk ve İran halılarının geçmişleri bize göre çok daha eski, 500, 600 yıla kadar gidiyor ancak bizim Hereke halıcılığı nispeten daha yeni olmasına rağmen dünyada çok fazla karşılığı olan bir halı. Dünya saraylarında da Dolmabahçe Sarayı'nda da var. Bizim müzecilik yaptığımız 10 saray, köşk ve kasır da var."

Dünyada 18 milyon 816 bin 480 düğümlük halının nadir olduğuna işaret eden Yıldız, "Halıda kaliteyi belirleyen en önemli faktörlerden birisi ilmik sayısıdır. Bu ilmik sayısı olarak da çok çok nadir bir halı. Rahatlıkla Türkiye'de bu ilmik yoğunluğunda bir halı bulamayacağımızı söyleyebilirim." dedi.

Halı dokuyucusu Gülten Ekin de 30 yıldır bu işi yaptığını belirterek, ekip olarak özveriyle çalıştıklarını söyledi. Halının büyük olmasının gözlerini korkuttuğunu ifade eden Ekin, hatasız şekilde halının tamamlanmasından dolayı gururlu olduklarını kaydetti. Ekin, normalde 3 yılda tamamlanacak halıyı özverili çalışarak yaklaşık 9 ayda bitirdiklerini sözlerine ekledi.