30.03.2021 - 05:47 | Son Güncellenme:
Vatandaşların hukukta karşılaştığı konulardan bir tanesi de zamanaşımı kavramıdır. Hukuk ile ceza davaların zamanaşımı süreleri farklıdır. Ancak herhangi bir davaya karışan kişiler mutlaka zamanaşımı terimini duymuştur.
Zamanaşımı Nedir?
Zamanaşımı, hukuk kurallarına göre kişilere tanınmış olan hakların ya da haklar sebebi ile oluşan yükümlülüklerin belirlenen süreyi geçmesine zamanaşımı denmektedir. Zamanaşımı olması halinde hüküm sona ermektedir. Bu sebeple zamanaşımı hukukta hak düşmesine neden olmaktadır.
Davalarda zamanaşımları iki türdür. Bunlar;
Uzamış dava zamanaşımı
Olağan dava zamanaşımı
Zamanaşımı kesilmesinin bir nedeni bulunuyorsa o zaman sanık ya da şüphelilere uzamış zaman aşımı süresi uygulamak gerekir.
Türk Ceza Kanununun 66. maddesine göre en hafifi suçlarda zaman aşımı 8 yıl iken, aynı suçlarda uzamış zaman aşımı 12 yıl olmaktadır.
Türk Ceza Kanununda dava zaman aşımları süreleri suçlar için ayrı bir şekilde hesaplanmaktadır. Bunun yanında kanunlarda belirlenmiş olan cezaların üst sınırlarının dikkate alınması gerekmektedir. Dava zaman aşımlarının hesaplanmasında daha ağır ceza gerektiren nitelikli durumların dikkate alınması gerekmektedir.
Dava Zamanaşımı Süresi Nasıl Hesaplanır?
Dava zamana aşımı sürelerinin hesaplanması suçun işlenmiş olduğu tarih baz alınarak Türk Ceza Kanunun 66/1 maddesine göre hesaplanmaktadır. Bu süre olağan dava zaman aşımı süresi ismi ile de bilinir.
Dava zaman aşımı süresi geçerse o zaman kamu davalarının düşmesine karar verilmektedir. Müebbet cezasına 25 yıl, ağırlaştırılmış müebbet cezası için 30 yıl, 20 yıldan daha az olmamak koşulu ile hapis cezalarında 20 yıl, 5 yıldan daha çok 20 yıldan daha az olması gereken hapis cezalarında 15 yıl geçmesi sonucunda davanın düşmesine karar verilmektedir.