Yerleşme Ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi Ders Notları Ve Konu Anlatımı
16.06.2021 - 06:11 | Son Güncellenme:
Türkiye Selçuklu Devleti, tarih içerisinde yer alan önemli devletlerden bir tanesidir. Bu devlet, tarih boyunca çok sayıda niteliği bünyesinde taşımıştır. Bundan dolayı öğrenilmesi gereken bir konudur. Türkiye Selçuklu Devleti’nin yerleşme ve devletleşme süreci hakkında tüm detaylar.
Anadolu Selçuklu Devleti ya da Türkiye Selçuklu Devleti, Oğuz Türkleri içerisinden Kutalmış’ın oğlu olan Süleyman Şah tarafından Anadolu içerisinde 1077 senesinde kurulan, Türk-İran geleneğine bağlı bir Sünni İslam devleti şeklinde tanımlanmaktadır.
Türkiye Selçuklu Devleti’nin Kuruluşu (1077-1308)
Türkiye Selçuklu Devleti'nin kurucusu, Selçuklu soyundan ya da bir başka ifade ile Oğuzların Kınık boyundan olan Süleyman Şah’tır.
Alp Arslan Dönemi içerisinde Anadolu fetihlerine katılmış olan Süleyman Şah, Bizans ortaya çıkan karışıklıklardan faydalanarak 1075 senesinde İznik’i fethetmiştir.
Ancak bir süre zarfında kardeşi Mansur’un çıkarmış olduğu ayaklanma ile uğraşmıştır. Bu olaylardan sonra ise Melik Şah göndermiş olduğu bir ferman ile Anadolu Sultanlığını
Süleyman Şah’a vermiştir.
Bu sayede İznik merkezi dahil olmak üzere Türkiye Selçuklu Devleti'nin kurulması sağlanmış oldu.
Türkiye Selçuklu Devleti'nde Devletleşme Süreci Nasıldır?
Boylar hâlinde yaşamakta olan Oğuz Türkleri boy birliği veya beylik gibi geçici olan siyasi çatıların altında bir araya gelme özelliğine sahip olmuşlardır.
Her boyun başında yer alan ve “bey” unvanını taşımakta olan bir başkan bulunur. Her boyun kendisine özgü bir damgası mevcuttur.
Her boyun kendi beyinin başkanlığı kapsamında ekonomik, sosyal ve idari bir teşkilatı bulunmaktadır.
Oğuz boyunu bir araya getiren ve birleştirebilen boy beyi ise genel olarak kağan olmaktaydı.
Oğuz boyları, I. ve II. Kök Türk Devleti’nin kurulması üzerinde önemli rol oynamıştır.
Kök Türklerin yıkılmasının ardından bir süre boyunca bağımsız bir biçimde hareket eden Oğuzlar ise,
Uygurların hâkimiyetinin altına girmişlerdir.
Uygur Devleti’nin yıkılmasının ardından ise Oğuz Yabgu Devleti’ni kurulmuştur.
Oğuz Yabgu Devleti’nin son zamanlarında bu devletin subaşı görevinde olan Selçuk Bey, Oğuz
Yabgusu ile birlikte anlaşmazlığa düşmüştür.
Kendisine bağlı olan Kınık boyu ile birlikte Cend Bölgesine göç etmiştir.
Burada boyu ile beraber Müslümanlığı kabul etmişlerdir.
Sonraki dönemlerde ise Selçuk Bey’in torunları olan Tuğrul ve Çağrı Beylerin liderliğindeki Oğuz Türkmenleri Horasan içerisinde Büyük Selçuklu Devleti’ni kurmuşlardır.
Bu gelişmenin ardından sonra gelen dönemlerdeyse Türkiye Selçukluları, Anadolu içerisinde, Osmanlı Devleti'yse Anadolu ve Rumeli’nin içerisinde devletleşme sürecini girip bu süreci devam ettirmişlerdir.
