Yapısına Göre Cümleler Nedir? Yapı Bakımından Cümlelere Örnekler
03.06.2021 - 14:40 | Son Güncellenme:
Dilbilgisi üzerinden Türkçede birçok farklı cümle çeşidi bulunur. Özellikle yapılarına göre cümleler farklı çeşitleri üzerinden ön plana çıkar. Peki yapısına göre cümleler nedir? Yapı bakımından cümlelere örnekler üzerine merak edilenler.
Yapılarına göre cümleler hem günlük yaşamda yaygın kullanılır hem de öğrenciler için oldukça önemlidir. Belli başlı kurallara bağlı olarak aynı zamanda bağımsız cümleler olarak da ifade etmek mümkün. Bu yönüyle pek çok farklı özellik sağlayan cümlelerdir.
Yapısına Göre Cümleler Nedir?
İçerisinde tek yargı ya da tek fiil bulunan, buna bağlı olarak yalnızca bir yükleme sahip cümlelere yapılarına göre cümleler denir. Bunlar özelliklerine bağlı olarak 4 farklı şekilde ön plana çıkar.
- Basit cümleler
- Birleşik cümleler
- Bağlı cümleler
- Sıralı cümleler
Yapılarına göre cümleler herhangi bir başka cümle ile bağlanmaz. Yani diğer bir ifade ile tamamen bağımsız cümleler olarak da öne çıkar. Tamamlamış olduğu ya da onu bağlayan herhangi bir cümle bulunmaz. İçerisinde tek bir yerde, yani tek bir fiil ya da tek bir isim bulunur. Bu da bağımsız biçimde belli bir konuyu ya da olayı anlatmasına olarak verir.
Yapı Bakımından Cümlelere Örnekler
Yapı bakımından cümleleri sırasıyla çeşidine bağlı olarak farklı örnekler verilebilir.
Basit cümleler: Bu cümleler tek bir fiil ya da tek bir isim üzerinden yine tek bir yükleme sahiptir.
Bu akşam maç yapacaklar.
Birleşik cümleler: Cümlenin anlamını tamamlayan en az bir yan cümleciğe sahip yapısına göre cümleler olduğunu söylemek mümkün.
Havaların ısınması, hepimizi çok sevindirdi.
Sıralı cümleler: Yargı açısından virgül ile birbiri ardına sıralanmış olan cümleler şeklinde öne çıkar.
Yağız atlar kişnedi, meşin kırbaç sakladı.
Bağlı cümleler: Aralarındaki ilgi nedeniyle bağlaç üzerinden bağlanmış olan cümleler bağlı cümleler olarak bilinir.
Bugün çok çalış ki yarın başarılı olasın.
Görüldüğü üzere bu şekilde yapılarına göre cümleler 4 farklı özellik üzerinden ele alınır. Elbette bu cümleler kendi içerisinde de farklı çeşitlere ayrılmaktadır. Bu çeşitleri üzerinden de birbirinden farklı örnekler ele alarak yazmak mümkün. Özellikle dil bilgisi açısından önemli konular içerisinde yer alıyor.
