21.03.2022 - 14:36 | Son Güncellenme:
Uygur Devleti 745 senesinde Orta Asya'da kurulmuştur. Uygur Devleti yerleşik yaşama geçen ilk Türk devletidir.
Uygurlar Kimdir?
Uygur Devleti Orta Asya'da 745 yılında kurulmuş olan bir Türk devletidir. Özellikle tarım ve ticaret alanındaki çalışmaları ile ön plana çıkan devlet aynı zamanda Türk tarihindeki yerleşik hayata geçen ilk devlettir. Uygur devleti döneminde yazılı eserler oldukça artmıştır. Göktürk Devleti yıkıldıktan sonra aynı coğrafyada kurulmuş olan Uygurlar aynı zamanda bozkır geleneğini de sürdürmeye devam etmiştir.
Çinliler ile yakın ilişkiler kurduklarından dolayı Budizm ve Maniheizm dinlerinden de etkilenmişlerdir. Bu sebeple Türk kültür yapısında da oldukça büyük değişiklikler yaşanmıştır. Şehir devletleri kuran Uygurlar bu şehirlere Beşbalık adı vermişlerdir. Matbaa ve kağıdı Çin'den alarak Türk mimarisine de önemli katkılardan bulunan Uygurlar ilk kalıcı eserleri vermişlerdir. Aynı zamanda Uygur devleti kendine ait olan Uygur alfabesini kullanmıştır.
Uygur Devleti Kuruluşu, Hükümdarları, Özellikleri ve Yıkılışı
Uygur Devleti 2.Göktürk devleti yıkıldıktan sonra Kutluğ Bilge Kağan tarafından 745 yılında kurulmuştur. Göçebe yaşamdan yerleşik yaşama geçen ilk Türk devleti olarak bilinen Uygur devleti aynı zamanda kendi alfabesini de kullanmıştır. Göktürk devleti yıkıldıktan sonra aynı bölgede kurulmuş olmasından dolayı Bozkır kültür geleneği sürdürülmüştür.
Uygur devletinin kurucusu Kutluğ Kül Bilge Kağan'dır. Sonra yerine geçen Moyen Çur Kağan ile askeri alanda devlet ön plana çıkmıştır. Devletin diğer hükümdarı olan Bögü Kağan ise devlet için din alanında yaptığı reformlar ile adından söz ettirmiştir. Çin'e yapmış olduğu seferler ile de devlete Maniheizm dinini getirmiştir. Devletin son hükümdarı Baga Tarkan'dır. Bu dönemde ise hükümdar adından askeri ve siyasi alanda izlediği politikalar ile söz ettirmiştir. Uygurların özellikleri şu şekiledir.
İlk kez din değiştiren Türk koludur.
Yerleşik hayata geçen ilk Türk devletidir.
Türklerin şehir kuran ilk hükümdarı Kutluk Bilge Kül Kağan'dır.
İlk Türk şehri Karabalsagun'dur.
Uygurlar Maniheizm dinini benimsedikten sonra savaşçı özelliklerini kaybetmeye ve dış tehlikelere karşı savunmasız olmaya başlamışlardır. Son hükümdar da öldükten sonra otoritesiz kalmış olan devlet Kırgızların saldırısından sonra zayıflamıştır. Uygur Devleti yıkıldıktan sonra da halkın bir kısmı Moğol egemenliğine girmiştir.