01.04.2021 - 04:37 | Son Güncellenme:
Takrir-i sükun Kanunu Osmanlıcadır. Türkçesi ise Huzurun Sağlanması yasasıdır. Ülkemiz için önemli olaylardan bir tanesidir. Takrir-i Sükun Yasası ile birlikte hükümet olağanüstü yetkilere sahip olmuştur.
Takrir-i Sükun Kanunu Nedir?
Takrir-i Sükun Kanunu 4 Mart 1925 yılında Türkiye büyük Millet Meclisinde kabul edilmiştir. Bu yasa ile birlikte hükümete olağanüstü yetkiler verilmiştir. 1924 yılının Kasım ayında ise dinsel gericiliğe karşı dönemin başbakanı İsmet İnönü tarafından sıkıyönetim ilan edilmiştir. Bu istek kabul olmayınca görevinden istifa etmiş ve yerine Fethi Okyar gelmiştir.
1925 yılının Şubat ayında Şeyh Said isyanı olunca Doğu Anadolu Bölgesinde sıkıyönetim ilan edilmiştir. Fethi Bey tekrardan düşürülerek İsmet İnönü 3 Mart'ta yeniden yeni bir hükümet kurmuştur. Yeni hükümetin ilk işi ise Takrir-i Sükun yasasını Meclisten geçirmek olmuştur.
Bu kanuna göre isyan bölgesi ile Ankara'da olmak üzere 2 adet İstiklal Mahkemesi kurulmuştur. Bunun yanında orduların da harekete geçmesi emredilmiştir. Askeri harekat sonucunda isyancılar dağıtılarak isyanın elebaşları yakalanmıştır. Bu kişiler İstiklal Mahkemelerinde yargılandı.
Hangi Olaydan Sonra Çıkmıştır, Neden Çıkarılmıştır?
Takrir-i Sükun Kanunu, Şeyh Sait ve Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının isyanı sonucunda çıkarılmıştır. İsyanların tehlikelerinin ortadan kaldırılması ve olağanüstü durumların karşısındaki engellerin kaldırılması amacı ile 4 Mart 1925 yılında kabul edilmiştir.
İlk başlarda iki yıl süreli çıkarılan bu kanun sonrasında 2 yıl daha uzatılmıştır. Bunun sonucunda da 4 Mart 1929 yılında yürürlükten çıkmıştır. Takrir-i Sükun kanunun birinci maddesinde irtica, isyan ve toplum düzenini, emniyet ve asayişi bozmaya yönelik tüm örgütlenmelerin cumhurbaşkanı onayıyla kendi başına yasaklanmasına yetkilidir ifadesi yer alır.