Şathiye Nedir? Edebiyatta Şathiyenin Genel Özellikleri Nelerdir?

11. Yüzyıldan itibaren şathiye yazan birçok tekke ve Divan şairi olmuştur. Bu şairler ve en önemli eserleri şu şekilde sıralanabilir: 1- Yunus Emre ve Divanı
2- Kaygusuz Abdal - Saray - Name 3- Bektaşi Veli - Faydalı Öğütler
4- Azmi Baba - Divan

Şathiye Nedir?

Şathiyeler, daha çok şairin vecd halindeyken söylediği sözlerden oluşan manzum eserlerdir. Bu tür şiirlerde fenafillah, bekabillah, vahdet-i vücut ve Allah aşkı gibi temel tasavvufi konular işlenir. Bunun dışında, bezm-i alem ve harabat ehli gibi gazellerde de sıklıkla kullanılan terimler şathiyelerde de sıklıkla kullanılır

Edebiyatta Şathiyenin Genel Özellikleri Nelerdir?

1- Şathiyelerde en ciddi konular bile mizahi bir üslupla dile getirilir. Bu tür eserlerin hiciv ve hezeliyattan en önemli farkı, sadece tasavvufi konulara yer verilmesidir.

2- Şathiyelerin büyük çoğunluğu gazel şeklinde, ''aa, xa, xa'' kafiye dizilimiyle yazılır.

3- Bu tür şiirlerde Ene'l Hak inancı esastır. Bu nedenle şair, kaleme aldığı şathiyelerde Allah ile senli benli konuşabilir.

4- Tarih boyunca birçok şathiye şeriat hükümlerine aykırı kabul edilmiş ve yasaklanmıştır.

5- 15. ve 16. yüzyılda, o zamana kadar yazılmış olan şathiyeleri açıklamak için birçok risale yazılmıştır.

6- Bazı ozanlar şathiyelerini koşma ve sema kalıplarıyla yazmıştır.

7- Bazı kaynaklarda bu türdeki şiirler şathiye-i süfiyane şeklinde yazılır. Bunun en büyük nedeni, daha çok Tekke şairleri ve sufilerin bu türde eserler kaleme almasıdır.

8- Divan şairleri ve İslam kelamcılarından bazıları şathiye türünde şiirler yazılmasına karşı çıkmıştır.

9- Şathiye türündeki şiirlerde Hz. Adem ve Hz. Havva'nın cennetten kovulması geniş yer tutar. Azmi Baba bir beyti şu şekildedir: ''Sekiz cennet yaptın Adem için / Adem'i cennetten çıkardın niçin''