20.05.2021 - 04:35 | Son Güncellenme:
Cümle içerisinde sıklıkla kullanılan dilek şart kipleri kendi içerisinde ikiye ayrılır.
1- Olumlu şart kipi: Olursa, gelirse, bitirirse. 2- Olumsuz şart kipi: Bırakmazsa, söylemezse, devam etmezse.
Şart Kipi Nedir?
Cümlede bahsi geçen eylemin gerçekleşmesi bir şarta bağlı olduğu takdirde fiil ya da fiilimsilerin sonuna getirilen eklere şart kipi denir. (e, i, ö, ü) harfleriyle biten kelimelere -se, (a, ı, o, u) harfleriyle biten sözcüklere ise -sa eki getirilir.
Şart kipleri ile dilek kipleri aynı olduğu için sıklıkla birbirine karıştırılır.
Örnekler:
1- Keşke benim de senin kadar zamanım olsa.
Bu cümlede ''olsa'' kelimesine getirilen -sa eki bir şart değil istek bildirir.
2- Hava yarın güneşli olursa hep birlikte pikniğe gideceğiz.
Bu cümlede ise ''olursa'' kelimesine getirilen -sa şart ekidir.
Örnek Cümleler ile Şart Kipi Konu Anlatımı
Olumlu Şart Kipine Örnekler
1- Önerilerimi dikkate alıp harfiyen ''uygularsan'' kısa sürede hedeflerini gerçekleştirirsin.
2- Kitabı ''okursan'' beğenip beğenmediğini söyler misin?
3- Diyet programına uyarsa birkaç ay içinde ideal kilosuna ulaşırsa.
4- Babam erken ''gelirse'' bizi sinemaya götürecek.
5- Bana mektup ''yazarsan'' çok mutlu olurum.
6- Bizimle sahile ''gelirsen'' birlikte daha çok eğleniriz.
7- İşten erken ''ayrılırsam'' size katılırım.
8- Borçlarını vaktinde ''ödersen'' rahat edersin.
9- Bol bol kitap ''okursan'' kelime haznen genişler.
10- Öğretmenlerinin sözünü ''dinlerse'' derslerinde başarılı olur.
Olumsuz Şart Kipine Örnekler
1- Bu sefer de doğum günümü ''unutursa'' ona çok kızarım.
2- Derslerine yeteri kadar zaman ''ayırmazsa'' sınavlarda başarılı olamaz.
3- Bu işe konsantre ''olamazsan'' patronun gözüne giremezsin.
4- Beni ''aramazsa'' ben de onu aramam.
5- Başka şeylerle ''ilgilenmezsen'' konuyu anlarsın.