28.04.2021 - 06:30 | Son Güncellenme:
Gazeller kendi arasında pek çok türe ayrılmaktadır. Musammat gazel halk arasında en sık kullanımı olan gazel türüdür.
Musammat Gazel Nedir?
Genel olarak gazel kelimesi aslen Arapça kökenli olmaktadır. Bu sözcük kadınlarla kurulmuş olan ilişkide yer alan sevgi anlamına gelmektedir. Edebiyatta gazel şiirlerinde aşk, içki, güzellik ve ya kişilerin hayran olduğu diğer şeyler geçmektedir. Ayrıca gazeldeki kafiyeler de tek türde yer almaktadır. Nazım şeklinde de kafiye bulunmaktadır. Buna ek olarak gazeller ilk baş kısımlarda kasideler gibi bazı bölümlerden oluşsalar dahi 7. yüzyıl civarlarında gazel başlığıyla şiir şeklinde yazılmaya da başlamışlardır.
Gazeller içinde ilk beyitler matla olarak isimlendirilmekte olup matlanın ardından gelmekte olan bölüm Hüsn-i matla şeklinde isimlendirilmektedir. Gazellerdeki son beyitler de makta olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca edebiyatta gazellerdeki en güzel beyitler ise Beytül gazel ve ya Şah Beyit şeklinde adlandırılmaktadır.
Türk Edebiyatında yer alan musammat gazel çeşitleri iç kafiye ile beraber yazılmakta olan gazel türleridir. Burada iç kafiyelerin bölünmesiyle murabba oluşmaktadır.
Musammat Gazel Örnekleri
Genel olarak musammat gazellerin mısranın orta kısmında kafiye bulunmaktadır. Bulunan kafiyeler dörtlük şeklinde isimlendirilmektedir. Kafiye düzenlerinde de aa, ba, ca, da, ea ve ya fa olarak belirtilmektedir. Musammat gazellerde de dize içinde iç uyak bulunmaktadır. Sonundaysa kendi arasında uyaklı gazel durumları yer almaktadır. Musammat gazel örneklerinden birisi aşağıdaki gibidir.
Beni candan usandırdı cefadan yar usanmaz mı
Felekler yandı ahımdan muradım şem-i yanmaz mı
Şeb-i hicran yanar canım döker kan çeşm-i giryanım
Niçin kılmaz bana derman beni bimar sanmaz mı