27.07.2020 - 18:06 | Son Güncellenme:
Küçük Kaynarca Antlaşması 1774 yılında Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanmıştır. Anlaşmayı Osmanlı Devleti adına Muhsinzade Mehmet Paşa, Ruslar adına da Petro Rumyantsev imzalamıştır.
Küçük Kaynarca Antlaşması Osmanlı Devleti için oldukça önemli sonuçlar doğuran anlaşmadır.
Küçük Kaynarca Antlaşması Özeti
Küçük Kaynarca Antlaşması Osmanlı Devleti ve Rusya arasında imzalanmış Osmanlı Devleti için oldukça önemli sonuçlar doğuran anlaşmalardan bir tanesidir. Özellikle Osmanlı Devleti'nin kaybettiği 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra gerileme döneminde imzaladığı anlaşmalar genel olarak savaşlardaki başarısızlıktan dolayı yine diplomatik olarak da başarısız olarak imzalanan anlaşmalardır.
Bu şartlarda Osmanlı Devleti ve Rusya arasında anlaşma yapılan Küçük Kaynarca Antlaşması Osmanlı açısından ağır şartlar barındırmaktadır.
Küçük Kaynarca Antlaşmasının Tarihi
Küçük Kaynarca Antlaşması 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı'ndan sonra 1774 yılında imzalanmış Osmanlı Devleti için son derece ağır şartları bulunduran anlaşmaların başında gelmektedir.
Küçük Kaynarca Antlaşması Maddeleri
1774 yılında imzalanan Küçük Kaynarca Antlaşması maddeleri Osmanlı Devleti için ağır maddelerle donatılmış bir anlaşmadır. Küçük Kaynarca Antlaşması'nın maddeleri ise şunlardır:
- Rusya Karadeniz'de donanma bulundurma hakkına sahip olacak.
- Rus gemileri boğazlardan daha etkin şekilde geçebilecek.
- Eflak-Boğdan ve Akdeniz'deki tüm Adalar Osmanlı Devleti'ne bırakılacak.
- Osmanlı Devleti Ruslara savaş tazminatı ödeyecek.
- İngiltere ve Fransa'ya verilen kapitülasyonları aynı şekilde Rusya'da kullanabilecek.
- Rusya Osmanlı Devleti'ne ait yerleşim yerlerinde konsolosluk açabilme hakkına sahip olacak. (Böylece Rusya Osmanlı Devleti'nin iç işlerine müdahale etmeye başlamıştır.)
- Kırım bağımsız olacak.
Küçük Kaynarca Antlaşmasının Önemi Ve Özellikleri
Osmanlı Devleti'nin gerileme döneminde yani 18. Yüzyılda imzalamış olduğu en ağır antlaşmaların başında gelmektedir.
- Osmanlı Devleti Küçük Kaynarca Antlaşması uyarınca tarihte ilk defa savaş tazminatı ödemiştir.
- Osmanlı Devleti Karadeniz Fatih Sultan Mehmet döneminde Karadeniz Türk gölü haline gelmiş Küçük Kaynarca Antlaşması ile Karadeniz Türk gölü olmaktan çıkmıştır.
- Rusya uzun yıllar boyunca elde etmek istediği sıcak denizlere inme girişimini Küçük Kaynarca Antlaşması ile küçük de olsa kazanmıştır.
- Ruslar ilk defa kapitülasyonlardan yararlanmış İngiltere ve Fransa ile aynı haklara sahip olma hakkına bu anlaşma ile kazanmıştır.
- Küçük Kaynarca Antlaşması Osmanlı Devleti'nin Karlofça Barış Antlaşması'ndan sonra imzaladığı şartları en ağır olan antlaşmadır. Bu sebeple Küçük Kaynarca Antlaşması'nın sonuçları Osmanlı Devleti için uzun vadede yıkıcı olmuştur. Küçük Kaynarca Antlaşması Osmanlı Devleti için hem iç işlerinde hem de diğer ülkelerle olan dış ilişkilerde müdahaleye açık hale gelmiştir.
Küçük Kaynarca Antlaşması Osmanlı Devleti ve Rusya arasında 26 Temmuz 1774 tarihinde imzalanmış 1768-1774 Osmanlı- Rus Savaşı'nda Osmanlı Devleti'nin Rusya ile Karadeniz'e hakim olmak konusunda yaptığı savaş olarak geçmektedir. Savaş sonunda Osmanlı Devleti ağır bir mağlubiyet almış ve şartları Osmanlı Devleti için çok ağır olan Küçük Kaynarca Antlaşması'nın imzalamak zorunda kalmıştır. Anlaşmanın en önemli sonucu Kırım'ın bağımsızlık kazanması olmuştur. Anlaşma uyarınca Kırım dini bakımdan halifeye bağlı kalacak olsa da Rus etkisi altına girmiş ve bağımsız olan Kırım kısa bir süre sonra 1783 yılında Rusya'ya bağlanmıştır.