Karneye ödül ya da cezayla yaklaşmayın!

OZAN ​​ÖMER KADÜKER - Bugün karne günü. İyi karnesi olanlar sevinecek, zayıfı olanlar ise üzülecek. Her karne döneminde olduğu gibi uzmanlar velileri, iyi karneyi abartılı hediyelerle ya da duygularla ödüllendirmemeleri; kötü karne nedeniyle de çocukları olumsuz niteliklerle etiketleme, akranlarıyla kıyaslama, cezalar verme yoluna gitmemeleri yönünde uyarıyor.

‘Hedefler konulmalı’

Karnenin, öğrencinin gelişimini destekleme aracı olarak görülmesi gerektiğine dikkat çeken Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nden öğretim üyesi Prof. Dr. Yelkin Diker Coşkun, bu konuda velilere şu önerilerde bulunuyor: “Karne öğrencilerin kendini, potansiyellerini tanıma aracıdır. Hangi ders için ne kadar çalışması gerektiğini hem öğrenciye hem veliye gösteren somut bir göstergedir. Öğrenciyi olumsuz niteliklerle etiketlemek, akranları ile kıyaslamak, cezalar vermek karnenin gelişim, izleme ve destekleme amacını ortadan kaldırır. Karneye verilen bu tepkiler nedeniyle öğrencilerin öğrenmeye ve değerlendirilmeye ilişkin olumsuz tutum geliştirmesi akademik gelişimlerine sanıldığından daha büyük zarar verebilir.”

Çocuk ve ergenlerde hedef oluşturmanın akademik ve sosyal başarıyı elde etmede çok önemli olduğunu kaydeden Coşkun, karnenin bir yönüyle de çocukların kendilerine akademik hedefler koymasına yardımcı olduğunu dile getiriyor. Bu hedefleri kendi planları doğrultusunda gerçekleştirmenin akademik ve sosyal başarıların ilk adımları olduğunu vurgulayan Coşkun, “Bu konuda ebeveynler çocuklarıyla birlikte hareket etmeli, onların hedef oluşturmasını desteklemeli. Çocukların kendi potansiyeline uygun hedefler koyması aileler tarafından teşvik edilmeli. Örneğin, bir derse ilişkin notunu nasıl gördüğünü anlamak, daha yüksek bir nota dönüştürmek için neler yapması gerektiğine ilişkin bir çalışma planı oluşturmasını sağlamak yani öğrenciyi motive etmek gerekiyor” diyor.

‘Aferin demeniz yeterli’

Bahçeşehir Koleji Psikolojik Danışma ve Rehberlik Bölümü uzmanları ise ailelere karnenin başarının tek ölçütü olmadığını hatırlatıyor. Ailelerin çocuklarının gelişimindeki tüm süreçleri dikkate alarak sadece akademik başarıya odaklanmaması gerektiğinin altını çizen uzmanlar, şu bilgileri veriyor: “Her çocuğun tatile ihtiyacı vardır. Çocuğun karnesi beklentilerin altında olsa bile eleştiri yerine bir süre için onun bu sıkıntıdan uzaklaşmasını sağlamalısınız. Yarıyıl tatilinde çocuğunuza verebileceğiniz en güzel hediye, onlara göstereceğiniz ilgi ve ayırdığınız zamandır.”

Karnesi iyi olan çocukların olması gerektiğinden fazla tebrik alması ve ödüllendirilmesinin de yanlış olduğuna değinen uzmanlar, “Karne dönemlerinde aileler başarıya maddi bir ödülle karşılık verebiliyor. Yapılması önerilen elde edilen başarının fark edilmesi, içten bir ‘Aferin’ ve sıcak bir kucaklaşmadır” diyerek her iki durumda da ailelerin abartılı tepkilerde bulunmamalarını öneriyorlar.